De zorgen over de eigen koopkracht zijn groter dan ooit. Lagere inkomens hebben maandelijks vaak honderden euro’s overheidssteun nodig om rond te komen. Rijk en arm zijn het eens: het kabinet moet nu lagere én middeninkomens compenseren.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder leden van het Opiniepanel. Hoewel het volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) goed gaat met de Nederlandse economie, is dat allerminst zo voor de financiële situatie van veel Nederlanders. Vanavond komt het kabinet bij elkaar om te praten over de verschillende crises in het land. De steeds verder oplopende prijzen moeten met stip bovenaan de agenda, vinden mensen. De koopkracht houdt met afstand de meeste mensen in het land (64 procent) bezig.

Welke crisis houdt men het meeste bezig?

Geldzorgen (weer) gestegen

Het aantal mensen met zorgen over de eigen koopkracht is gestegen van een minderheid (44 procent) in maart, naar twee derde (67 procent) nu. Wat opvalt is dat na de lagere inkomens nu ook een meerderheid van de middeninkomens flinke geldzorgen heeft.

Stijging geldzorgen sinds maart

In de praktijk lopen grote groepen mensen al tegen betalingsproblemen aan. Zo heeft een meerderheid van de lagere inkomens (54 procent) en een kwart van de middeninkomens (26 procent) problemen met het betalen van de boodschappen. Drie op de tien (29 procent) mensen met lagere inkomens kon de energierekening de afgelopen tijd niet betalen. Ook 12 procent van de mensen met middeninkomens hebben recent problemen gehad met dat laatste.

Problemen met betalen van dagelijkse en niet-dagelijkse lasten

Overheidssteun cruciaal

Ondanks recente pogingen om koopkrachtdaling van Nederlanders tegen te gaan, ziet het kabinet deze verder doorzetten. Vanavond houdt het kabinet spoedberaad in het Catshuis. De roep om overheidssteun is luid: driekwart vindt dat het kabinet te lang wacht met ingrijpen. "Ze grijpen zoals altijd pas in als het al te laat is. Dat gebeurde ook met stikstof en de toeslagenaffaire. Gezinnen als die van mij gaan nu al kopje onder", licht iemand toe.

In hoeverre is overheidssteun cruciaal voor inkomensgroepen?

De helft van de lagere inkomens (49 procent) zegt dat overheidssteun voor hen zelfs cruciaal is om rond te komen, of dat zelfs dat waarschijnlijk niet genoeg zal zijn. De helft daarvan zegt minstens 250 euro extra per maand nodig te hebben. "Het gaat zo hard omhoog. Ik moet alleen aan energiekosten al honderden euro's per maand bijleggen. Ik kan het me niet veroorloven om het termijnbedrag nog verder op te hogen, dus de eindejaarsafrekening wordt een ramp", schrijft iemand wanhopig.

info

Minimum en modaal inkomen

  • Een minimuminkomen ligt in 2022 rond 1.700 euro bruto per maand.
  • Een modaal inkomen ligt in 2022 rond 3.100 euro bruto per maand.

'Compenseer lagere en middeninkomens'

De groeiende groep mensen die het lastig heeft moet zo snel mogelijk gecompenseerd worden, vinden ondervraagden. Arm en rijk zijn het erover eens dat dat vooral lagere en middeninkomens moeten zijn. Ook de hogere inkomens vinken in meerderheid die inkomensgroepen aan. Slechts 12 procent van de hogere inkomens vindt dat ook zij steun van de overheid moeten krijgen.

Wie moet de overheid compenseren?

Maar die solidariteit heeft een grens: een ruime meerderheid van de hogere inkomens (69 procent) wil daar niet extra belasting voor betalen. Zij vinden dat zij al genoeg belasting betalen en dat de compensatie ergens anders vandaan moet komen.

Solidariteitsbelasting bedrijven

Hoe moet het kabinet mensen compenseren? Ook al is zijn de implicaties voor mensen soms lastig in te schatten, is overduidelijk waar het kabinet de compensatie volgens leden van het Opiniepanel vandaan moet halen: bedrijven die profiteren in deze crisistijden. 86 procent pleit voor een 'meevalbelasting' voor hen om koopkrachtgaten bij burgers te dichten. Ook het sneller en verder verhogen van het minimumloon of het meer belasten op vermogen in plaats van inkomen zijn populaire opties.

Hoe moet het kabinet compenseren?

Maar of het genoeg is? Slechts een tiende (11 procent) heeft er vertrouwen in dat de overheid nu snel met maatregelen komt om het koopkrachtverlies op te vangen. 84 procent heeft dat niet. De Nederlandse economie mag dan groeien, de zorgen over de eigen portemonnee zullen voorlopig blijven.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden op 17 en 18 augustus 2022. Aan het onderzoek deden 24.308 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.