Burgemeester wil mogelijkheid om leegstaande kantoorgebouwen aan te wijzen voor opvang vluchtelingen uit Oekraïne

Staatssecretaris Eric van der Burg heeft gisteren laten weten dat het kabinet gemeenten vanaf vrijdag 1 april officieel verantwoordelijk maakt voor de opvang van Oekraïners. Die dwang vinden ze nu nog niet nodig, maar het kan in de toekomst van pas komen.

Afgelopen week liet Sharon Dijksma als burgemeester van Utrecht en voorzitter van veiligheidsregio Utrecht (bestaande uit 26 gemeenten), al weten dat ze meer nodig heeft om de Oekraïners op te vangen. "We worden nu verplicht voor de opvang, maar het lijkt erop dat we zelf maar moeten uitzoeken hoe we dat gaan doen."

Burgmeesters directer verantwoordelijk door noodwet

Om de opvang mogelijk te maken, wordt een noodwet uit 1952 ingevoerd en houdt in dat de verantwoordelijkheid voor de opvang van Oekraïners nu ligt bij de voorzitters van de 25 veiligheidsregio's in Nederland. En daarmee bij alle gemeenten in Nederland.

De invoering van deze noodwet maakt de burgemeesters directer verantwoordelijk, zodat er concreet staat dat zij moeten bijdragen aan de opvang. Dit doet het kabinet met een wet uit 1952 die destijds naar aanleiding van de Tweede Wereldoorlog is opgesteld.

Geen bevoegdheid leegstaande panden aan te wijzen

Advocaat Roland Mans legt dat de wet het kabinet vergaande bevoegdheden geeft. "Zo zou het kabinet de burgemeesters vanaf 1 april de mogelijkheid geven leegstaande panden aan te wijzen voor de opvang van Oekraïners."

Maar het kabinet is niet van plan die bevoegdheid ook daadwerkelijk aan de gemeenten te geven, zo meldde de staatssecretaris aan de Tweede Kamer.

Dijksma: meer bevoegdheid nodig

Sharon Dijksma, burgemeester van Utrecht en voorzitter voor de Utrechtse Veiligheidsregio met daarin 26 gemeenten, benadrukt dat ze het prima vindt dat het kabinet deze wet invoert, maar ziet dat ze nog steeds niet de ruimte krijgt om panden aan te wijzen voor opvang. Ze moet nu zelf 'met de pet in de hand' langs ondernemers om te vragen of ze nog een ruimte overhebben.

"Ik heb voor de grootschalige opvang waartoe ik nu verplicht ben, ook gereedschap nodig. Het zou kunnen werken, als ik bijvoorbeeld leegstaande kantoorgebouwen kan aanwijzen voor de opvang van Oekraïners", stelt Dijksma. Panden moeten nu nog minimaal 1 jaar leeg hebben gestaan voordat ze deze panden kan vorderen via de Leegstandswet, Dijksma wil dat nu sneller kunnen. Het kabinet benadrukt dat ze dat nu niet van plan zijn, omdat ze niet willen dat dit nodig zou zijn.

Andere vluchtelingen

Dijksma geeft wel aan dat ze aanbod krijgt voor de opvang van vluchtelingen. Dit krijgt ze van onder anderen hoteleigenaren en andere ondernemers, maar zij geven veelal aan dat ze daar alleen Oekraïense vluchtelingen in willen hebben.

"Het is fijn dat mensen opvangplek willen aanbieden, maar ik heb ook gewoon echt te weinig plekken voor de andere vluchtelingen." Het gaat hier ook veelal om oorlogsvluchtelingen, maar dan uit andere landen die bijvoorbeeld in Ter Apel belanden, maar waar dan geen plaats meer voor is. "Om deze mensen op te kunnen vangen, heb ik ook de bevoegdheid nodig om panden aan te wijzen. In mijn wereld is er geen verschil tussen vluchtelingen."