Het gaat goed met de economie, meldt het CBS. Maar voorzitter Jacco Vonhof van MKB-Nederland ziet vooral het leed van ondernemers. De schulden zijn torenhoog, ziet hij: "Als deze problemen niet worden aangepakt, komen de faillissementen alsnog."

Na de krimp van 3,8 procent in 2020, groeit in 2021 de Nederlandse economie met 4,8 procent. Dat berekende het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De laatste keer dat de economie zo snel groeide was in 1998.

Coronacrisis achter ons?

Met deze 'historische groei' lijkt de coronacrisis ver weg. Zeker nu minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid de coronamaatregelen wil versoepelen. Maar volgens de MKB-Nederlandvoorman, Jacco Vonhof, begint de echte ellende voor veel ondernemers nu pas.

"Het gevoel dat het klaar is, snap ik vanuit de samenleving. We halen allemaal weer opgelucht adem. Maar de afgelopen 2 jaar zijn veel ondernemers heel diep gegaan. Of het nu gaat om hun eigen vermogen of schulden bij de Belastingdienst, leveranciers of hun huisbaas. Ik maak me ernstige zorgen over die ondernemers."

Bekijk ook

40 miljard aan schulden

Het kabinet geeft miljarden uit om ondernemers door de coronacrisis te helpen. Het lijkt een succes, want het aantal faillissementen is de afgelopen maanden historisch laag. Maar volgens brancheorganisatie MKB-Nederland is de financiële schade van de crisis enorm.

Uit hun berekeningen blijkt dat ondernemers voor 40 miljard euro aan schulden hebben opgebouwd en 10 miljard euro aan eigen vermogen is verdampt.

'Al 2 jaar geen salaris'

"Mensen denken dat er miljarden naar ondernemers zijn gegaan. Maar we vergeten dat die met dat geld hun werknemers moesten uitbetalen, aan vaste kosten moesten voldoen", zegt Vonhof.

Veel van hen hebben zelf al 2 jaar geen salaris gehad. Nu is een ondernemer blij dat de winkel weer open kan. Maar de zorgen over de enorme schuldenberg die voor ze ligt is groot. Hoe moeten ze die oplossen?"

Hoewel de economie groeit is voor veel ondernemers de impact van de coronacrisis nog groot.

Sluiten om erger te voorkomen

Die schuldenberg was voor Marco van den Boomgaard reden om na 2 jaar coronacrisis dit weekend de deuren van zijn Hongaarse restaurant te sluiten. Net voor de aankondiging dat alle maatregelen versoepeld worden. "Dat is misschien tragisch, maar nu kan ik een faillissement voorkomen en iedereen afbetalen."

Na 3 succesvolle jaren had Van den Boomgaard wel een buffer om de eerste lockdown te overleven; daar leefden hij en zijn vrouw van. Maar tijdens de tweede lockdown liepen de schulden op, en bij de derde ook. "Dat was de doodsteek. Ook omdat we tussendoor niks konden inlopen door de geldende beperkingen."

Ondernemer mkb
Bron: EenVandaag
Ondernemer Marco van den Boomgaard sloot zijn Hongaarse restaurant

Geen zekerheid

Van den Boomgaard zag niet hoe hij zijn gemaakte schulden nog kon afbetalen. "Ik zou twee keer zoveel stoelen nodig hebben om de achterstand weg te werken. Ik kan niet eens genoeg klanten ontvangen om alles te betalen." Ook vreest de restauranteigenaar dat mensen door de inflatie minder uiteten gaan.

Sowieso ziet de ondernemer beren op de weg. "Straks komt er weer een mutatie en krijg je hetzelfde liedje. Op een gegeven moment zie je de schulden oplopen en kies je voor zekerheid: de deuren sluiten om erger te voorkomen."

Bekijk ook

Buiten de boot

Ook al lijkt het erop dat de economie herstelt van de coronacrisis, de berekeningen van het CBS laten zien dat dat niet voor alle sectoren geldt. De horeca heeft de hardste klappen gehad. Het herstel van 2021 was voor die branche niet genoeg om de verliezen van 2020 goed te maken.

En volgens Vonhof hebben ook lang niet alle ondernemers die met coronabeperkingen te maken kregen steun ontvangen: "We hebben vaak met het kabinet overlegd om ondernemers die net buiten de boot vielen toch te helpen. Uiteindelijk is dat niet gelukt, omdat de overheid zei: 'het is onuitvoerbaar'. Wij hebben daar nog steeds een heel vervelend gevoel over."

Geen steun

Eén van die ondernemers is Iduna ter Schegget, die duikreizen organiseert. Omdat ze een kantoor heeft in haar eigen woning en niet op een ander adres, kan de overheid haar geen steun betalen.

"Ongeveer 80 procent van de kleinere reisorganisatoren kon geen gebruik maken van steunmaatregelen, zoals de TVL. Voor heel veel partijen zijn uitzonderingen gemaakt, maar niet voor de reisbranche", zegt Ter Schegget.

Iduna ter Schegget
Bron: EenVandaag
Ondernemer Iduna ter Schegget tussen de duikspullen

Dakloos

Ze is een bodemprocedure gestart om toch iets van haar kosten vergoed te krijgen. Maar intussen heeft ze een schuld opgebouwd van 3 ton en is ze, zoals ze zelf zegt, dakloos. De woningen die ze bezit verhuurt ze om inkomsten te genereren.

"Ik ben 16 jaar geleden begonnen uit het niets. Ik heb toen een goedlopend bedrijf kunnen opbouwen en daar mag ik ook best trots op zijn. Ik wil me niet failliet verklaren, omdat ik niet wil dat het kleinschalige toerisme waar ik voor sta verdwijnt. Maar ook omdat ik dan alles wat ik heb opgebouwd, kwijt ben."

Exitplan

Vonhof van MKB-Nederland wil graag naar voren te kijken. Hij roept het kabinet op om een 'exit-plan' te komen met onder andere soepelere regels voor ondernemers die willen stoppen. En kapitaalsteun voor ondernemers die grote vermogensverliezen hebben geleden. "Als er nu geen goede regelingen komen, kan je je afvragen of veel van hen het redden."

Belangrijk vindt Vonhof daarom ook een langere terugbetaaltermijn voor belastingschulden: "We vragen om een regeling die een beetje lijkt op bijvoorbeeld het terugbetalen van de studiefinanciering, dus ergens tussen de 20 en 30 jaar. Als ondernemers in 5 jaar tijd de schulden die ze hebben opgebouwd moeten terugbetalen, dan kunnen ze ongeveer net genoeg verdienen, elke maand, om hun schuld in te lossen. Dan kunnen ze ook niet investeren in hun toekomst, dus dat zou een hele slechte deal zijn."

info

Staatssteun en schulden

Voor de jaren 2020 tot en met 2022 is er bijna 85 miljard uitgetrokken door het kabinet om de coronacrisis door te komen. Ruim 42 miljard daarvan is voor steunmaatregelen zoals de NOW, TVL en Tozo.

Er is in totaal voor bijna 8 miljard aan TVL uitgekeerd aan 365.895 ondernemers. Ruim 160.000 ondernemers ontvangen NOW. Bijna 20 miljard is toegekend. Op dit moment hebben 266.000 ondernemers een openstaande belastingschuld opgebouwd door corona van bijna 19 miljard euro.

(bron: Minfin)

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.