Wonen is volgens kiezers het belangrijkste politieke thema, maar ze weten niet welke partij daarbij past

De woningmarkt is volgens veel kiezers nu het belangrijkste politieke thema, maar als we vragen aan welke partij ze daarbij denken, weten veel mensen het niet. Bij veel andere onderwerpen is voor mensen wel duidelijker welke partij erbij 'past'.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder het Opiniepanel. Met nog een kleine maand tot de Tweede Kamerverkiezingen te gaan, vroegen we mensen wat volgens hen de belangrijkste thema's zijn en aan welke partijen ze daarbij denken.

Woningmarkt: welke partij?

De woningmarkt is al jaren een politiek onderwerp dat volgens stemmers prioriteit moet hebben. Ook nu wordt dit thema het meeste genoemd, door kiezers van links tot rechts. De woningmarkt staat er volgens 91 procent slecht voor en vrijwel niemand verwacht dat dit het komende halfjaar gaat verbeteren.

Opvallend genoeg hebben mensen juist bij dit onderwerp geen idee welke partij er het best bij aansluit. VVD en GroenLinks-PvdA worden met 14 en 13 procent nog het meest genoemd, vooral door hun eigen kiezers. 1 op de 10 denkt aan het CDA. De huidige demissionair minister voor Wonen, Hugo de Jonge, is een CDA'er.

Bekijk ook

• 

  Sociale huurders kansloos op de woningmarkt, bijna helft wacht al langer dan 3 jaar

  • 09-09-2023

Gezondheidszorg en armoede: SP

Naast de woningmarkt scoort ook de zorg traditiegetrouw hoog in lijstjes van belangrijke politieke thema's. En dat is nu niet anders. De grootste groep kiezers denkt bij dit onderwerp als eerste aan de SP.

Ook als het gaat om armoede, een ander thema dat velen belangrijk vinden, komt de SP het eerste in de hoofden van mensen op. Dat een partij zo vlak voor de verkiezingen wordt gekoppeld aan meerdere belangrijke thema's, kan heel gunstig zijn. Maar de SP weet dit niet te verzilveren: de partij staat met 6 zetels in de laatste zetelpeiling juist op verlies. De socialisten bezetten momenteel 9 zetels in de Tweede Kamer.

Immigratie: PVV, dan VVD

Immigratie is met afstand het belangrijkste politieke thema voor PVV-, Forum voor Democratie- en JA21-stemmers. Ook bij VVD-kiezers staat het onderwerp bovenaan de lijst. CDA-, BBB- en NSC-kiezers vinden het ook urgent: bij hen staat het in de top-3 van zaken waar de politiek mee aan de slag moet.

Voor veel mensen geldt: wie immigratie zegt, zegt PVV. Ook linkse kiezers, die het onderwerp minder urgent vinden, denken bij dit onderwerp vaak aan de partij van Geert Wilders. De grote rol van de VVD bij de val van het kabinet zorgt ervoor dat er ook mensen zijn die als eerste aan die partij denken als het over immigratie gaat. Het kabinet viel begin juli over het asielbeleid. Ook levert de VVD bovendien de staatssecretaris van Asielzaken, Eric van der Burg, die veel in het nieuws is over de spreidingswet.

Veiligheid: VVD, dan PVV

De cijfers zijn precies andersom als het gaat om veiligheid. De grootste groep denkt bij dat onderwerp als eerste aan de VVD, de PVV volgt op afstand.

Veiligheid is al jaren een speerpunt van de VVD. En de nieuwe partijleider Dilan Yeşilgöz is nu demissionair minister van Justitie en Veiligheid. Dat het thema belangrijk is voor kiezers is niet nieuw. Door de oorlog tussen Israël en Hamas is het wel extra actueel: veel mensen (57 procent) zijn bang dat die oorlog gevolgen heeft voor de veiligheid hier.

Klimaat: GroenLinks-PvdA of D66?

Aan het klimaat wordt vooral door kiezers aan de linkerkant waarde gehecht. De grootste groep (42 procent) denkt bij dit onderwerp meteen aan GroenLinks-PvdA. Ook rechtse kiezers van onder andere de PVV en JA21, die het onderwerp niet belangrijk vinden, noemen als eerste de partij van lijsttrekker Frans Timmermans.

Timmermans, tot afgelopen zomer Eurocommissaris Klimaat, wint het daarmee van demissionair klimaatminister en tevens D66-lijsttrekker Rob Jetten. 1 op de 5 koppelt klimaat in de eerste plaats aan D66, 1 op de 10 gaat voor de Partij voor de Dieren.

'Normen en waarden': toch weer CDA?

Kiezers zijn niet eensgezind over de vraag welke partij het meest bij 'normen en waarden' hoort, maar dat het CDA onder leiding van hun nieuwe voorman Henri Bontenbal inzet op hun 'oude' thema, is mensen niet ontgaan.

Het CDA wordt het vaakst gekoppeld aan dit thema. Anderen weten het niet of denken bij het onderwerp aan de ChristenUnie of Nieuw Sociaal Contract (NSC), de partij van Pieter Omtzigt

Vertrouwen in overheid: Omtzigt

Aan NSC wordt nog vaker gedacht als het gaat over vertrouwen in de overheid. De relatie tussen burgers en de politiek is al een tijd verstoord: slechts een kwart (25 procent) van de kiezers heeft nu vertrouwen in de landelijke politiek. Veel mensen hebben het gevoel dat Omtzigt de enige is die dit vertrouwen kan herstellen.

Andere kiezers zijn sceptisch: zij vinden alle partijen in de Tweede Kamer schuldig zijn aan het lage vertrouwen en weten niet welke partij bij dit onderwerp past. Ook zijn er mensen die meteen aan de VVD denken. Dat zijn VVD-stemmers zelf, maar ook kiezers die vaak in negatieve zin aan de partij denken. Voor hen staat de VVD, inmiddels ruim 13 jaar aan de macht met Mark Rutte als premier, symbool voor de huidige vertrouwenscrisis.

Bekijk ook

• 

  Waar is de linkse kiezer gebleven? Door gebrek aan vertrouwen, trekken ze naar partijen als NSC en BBB

  • 28-09-2023

Stikstof: voor BBB-kiezers geen issue

Het thema 'stikstof en landbouw' speelde een grote rol bij de winst van de BurgerBurgerBeweging (BBB) bij de Provinciale Statenverkiezingen eerder dit jaar, maar verdween daarna steeds meer naar de achtergrond.

15 procent vindt nu dat de politiek erop moet inzetten. Vooral kiezers links van het midden, die van de Partij voor de Dieren voorop, vinden dat het onderwerp nu aangepakt moet worden. Bij BBB-kiezers valt het thema buiten de top-10. In hun ogen is er geen stikstofprobleem en vinden het daarom geen onderwerp waar de politiek mee aan de slag hoeft.