Na een aantal roerige weken zijn NSC-kiezers verdeeld over wat er met de partij moet gebeuren. Waar ze het wel over eens zijn, is dat er iets flink moet veranderen: slechts een kwart (24 procent) is tevreden met de huidige koers van de partij.

Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 3.500 mensen die bij de Tweede Kamerverkiezingen op NSC hebben gestemd, aan de vooravond van het partijcongres zaterdag. Driekwart (74 procent) heeft weinig of geen vertrouwen in de koers die de partij nu vaart. "Ik zie helemaal geen koers meer, dat is allemaal verwaterd door de acties van de afgelopen tijd", schrijft een weggelopen kiezer.

Een derde kiezers wil uit kabinet

NSC maakte een paar chaotische weken door. Zo stapten twee staatssecretarissen op en vertrokken er twee Kamerleden uit de fractie. Na crisisoverleg besloten de andere NSC-bewindspersonen wel in het kabinet te blijven. Een nipte meerderheid (54 procent) van de mensen die bij de verkiezingen op NSC hebben gestemd, vindt dat de juiste keuze. Het overige deel had gewild dat de partij eruit was gestapt (30 procent) of twijfelt daarover (16 procent).

Voorstanders van kabinetsdeelname zeggen dat NSC nu tenminste invloed kan uitoefenen op het beleid. Veel zijn het eens met de rechtse koers van het kabinet, maar sommigen hopen wel dat NSC een 'luis in de pels' kan zijn als het gaat over de rechtsstatelijkheid van kabinetsbesluiten.

Zo denken kiezers erover dat NSC in het kabinet blijft

Partij op verlies

Daarnaast vrezen kiezers voor een achteruitgang van de partij, als er nu nieuwe verkiezingen zouden komen. In de laatste zetelpeiling van EenVandaag en Verian staat NSC op 4 zetels.

Er zijn ook kiezers die vinden dat de partij juist daarom uit het kabinet moet stappen, en vanuit de Tweede Kamer de focus moet leggen op het op orde brengen van de partij. "Dan kun je rustig de tijd nemen om op te bouwen en dan zullen de peilingen ook beter worden", meent een NSC-stemmer.

Speelbal van de PVV

Kiezers die vinden dat NSC uit het kabinet had moeten vertrekken, hebben het gevoel dat NSC 'de speelbal' van de andere partijen is geworden, en dan met name van de PVV. "Die partij haalt alles waar NSC voor stond onderuit", zegt iemand die ook nu nog NSC zou stemmen.

Zaterdag houdt NSC een partijcongres. Deze week werd bekend dat leden daar niet mogen stemmen over kabinetsdeelname. De meeste van de 275 NSC-leden die meededen aan het onderzoek zijn daar positief over: ongeveer 6 op de 10 van hen vinden het goed dat de partij nog in het kabinet zit.

NSC-kiezers over de chaos binnen hun partij

Kiezers verdeeld over vertrek Achahbar

NSC-staatssecretaris Nora Achahbar vertrok vorige week uit het kabinet vanwege 'polariserende omgangsvormen'.

Een flink deel van de kiezers (41 procent) heeft begrip voor haar vertrek. Zij vinden het vooral een moedige keuze. Maar de helft (48 procent) snapt het niet. Zij vinden dat je deze omgangsvormen had kunnen verwachten als je met de PVV in een kabinet stapt. Bovendien vinden sommigen dat je zulke dingen beter van binnenuit kunt bestrijden.

Omtzigt terug

Terwijl NSC in zwaar weer verkeert, maakte Pieter Omtzigt deze week bekend dat hij terugkeert in de Tweede Kamer. Sinds september zat hij overspannen thuis. Omtzigt wil 'stap-voor-stap' terugkomen en deelt daarom vooralsnog het fractievoorzitterschap met Nicolien van Vroonhoven.

6 op de 10 stemmers (59 procent) vinden het goed dat hij terugkomt en nu samen met Van Vroonhoven fractievoorzitter is. Maar een kwart (24 procent) niet. Veel kiezers zijn blij dat hij terug is en vinden het goed dat hij rustig aan doet. Maar, zo zeggen mensen ook: "Twee kapiteins op één schip gaat zorgen voor ellende."

Zoveel vertrouwen hebben NSC-stemmers in Pieter Omtzigt

Situatie wordt niet beter

Bovendien denken slechts 3 op de 10 kiezers (30 procent) dat Omtzigt de situatie bij de partij beter gaat maken. Een groot deel van de NSC-stemmers heeft de afgelopen maanden het vertrouwen in de partijleider verloren. Iets meer dan een derde (38 procent) is op dit moment nog positief. Dat is wat meer dan vorige maand, maar eind vorig jaar, vlak na de verkiezingen, hadden bijna alle kiezers nog vertrouwen in de oprichter van de partij.

Lang niet alle kiezers zijn dan ook enthousiast over Omtzigts intentie om op termijn weer volledig fractievoorzitter van NSC te zijn. Voor slechts een minderheid (37 procent) is dat de ideale optie. Volgens hen ís hij de partij.

info

Over het onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 20 tot en met 22 november 2024. Er deden 3.478 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee die bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2023 op NSC hebben gestemd, en 275 mensen die nu lid zijn van de partij. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

'Gewoon' Kamerlid

Een even grote groep (36 procent) ziet liever dat hij terugkomt als 'gewoon' Kamerlid. Sommigen zeggen daarbij dat er dan wel moet worden gezocht naar een goede fractievoorzitter voor de lange termijn, want ook het vertrouwen in Van Vroonhoven is met 32 procent laag. Veel kiezers waarderen haar inzet, maar vinden dat ze het, zeker de afgelopen weken, niet goed heeft gedaan.

De ondervraagde partijleden zitten niet allemaal op één lijn, maar over het algemeen zijn ze positiever over de partijleider dan kiezers. Zo'n 6 op de 10 hebben vertrouwen in Omtzigt. De meeste leden in het onderzoek denken bovendien wél dat Omtzigt een positieve invloed zal hebben op de partij.

Deze rol willen NSC-kiezers voor Omtzigt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.