Jongeren drinken veel; sociale leven doordrenkt van alcohol

Ondanks vele pogingen om jongeren er vanaf te houden, is stevig drankgebruik voor die groep (43%) nog altijd doodnormaal. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna duizend 16- tot en met 25-jarigen uit het Jongerenpanel. Alcohol blijkt zo ingebakken in hun sociale leven dat veel van hen banger lijken voor sociale uitsluiting dan voor de gevolgen voor hun gezondheid. Een cultuuromslag lijkt nodig om jongeren minder te laten drinken.

"Nog ééntje dan” of “nog één en dan gaan we heen”. Met dergelijke clichés wordt menig stapavond een tweede leven geschonken, want zeg daar maar eens “nee” tegen. In ons onderzoek - net als in de andere studies over alcohol en jongeren, zoals deze en deze - blijkt maar weer eens hoe sterk de invloed van anderen is op het drinken van alcohol. 

Schuin oog als je niet drinkt

Zo zeggen vier op de tien jongeren (39%) dat het in hun directe omgeving raar wordt gevonden als er geen alcohol wordt gedronken. "Een biertje of wijntje is in mijn vriendengroep net zo normaal als koffie of thee. Bij een afwijzing is er altijd weer de verbazing. Of een grap”, zegt een jong panellid. En een ander: “Ook al zeggen mensen dat ze het wel oké vinden, ze kijken toch met een schuin oog naar je alsof je niet gezellig wil zijn.” Sommigen verzinnen dan maar een omweg om onder de druk uit te komen: ”Ik ga soms zelfs met de auto zodat ik een excuus heb om niet te hoeven drinken.”

Alcohol nodig om gezellig te zijn 

Nog een sociaal element dat het alcoholgebruik stuwt is de druk om ‘gezellig' te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat bijna de helft (48%) van de jongeren zichzelf gezelliger vindt met alcohol op. Een student daarover: “Studentenfeesten zijn gewoon vaak minder leuk zonder alcohol.” Opvallend is het contrast met het gemiddelde van panelleden dat dat vindt van zichzelf: 16%. 

‘Stoppen met alcohol heeft mij vrienden gekost'

Jongeren die stoppen met alcohol ondervinden dan ook gevolgen voor hun sociale leven. Een panellid dat aangaf niet meer te drinken: “Als je niet drinkt wordt je als 'niet gezellig' beschouwd. Het heeft me dan ook veel 'vrienden' gekost, omdat ze me niet meer mee wilden hebben tijdens het uitgaan of naar feestjes.” Zelfs het pakken van een ‘onschuldig’ terrasje is voor stoppers niet wat geweest is: “Ik kreeg veel reacties als: ´Nu kunnen we samen niet meer op het terras borrelen’.” 

Per januari is het voor jongeren onder de 18 jaar verboden alcohol te kopen of te drinken. Los van de vraag of die maatregel effect heeft, lijkt de alcoholconsumptie onder jongeren pas echt af te zullen nemen als alcohol uit het sociale leven wordt getrokken.