Zwarte zeemeermin van Disney raakt identiteit: 'Wie aan Ariël komt, komt aan mij'

Een zwarte zangeres die de hoofdrol krijgt in de nieuwe 'reallife-versie' van de Disney-klassieker De Kleine Zeemeermin. Het leidde tot veel ophef in de VS. Deskundige Gert Jan Geling snapt dat wel: "Voor sommigen geldt: wie aan Ariël komt komt aan mij."

Geling is wetenschapper en auteur van het boek 'Over politieke correctheid'. Volgens hem wordt mensen een beeld afgenomen waarmee ze zich jaren hebben geïdentificeerd. "Hen wordt een identiteit afgenomen: de eigen identiteit of de veronderstelde identiteit van hun groep." De discussie gaat volgens hem dus eigenlijk niet over de films, maar over onderliggende sentimenten.

#NotMyAriel

De nieuwe versie van De Kleine Zeemeermin komt volgend jaar uit. Daarin zal de hoofdrol van zeemeermin Ariël gespeeld worden door zangeres Halle Bailey. Ze is 19 jaar, zangeres en actrice. Maar waar het nu vooral om gaat: ze is niet wit en heeft geen rood haar. En dat had Ariël wel in de tekenfilm uit 1988.

De bekendmaking dat Bailey de hoofdrol gaat spelen, leidde in Amerika tot grote consternatie. Voor veel fans die zijn opgegroeid met de cartoonvariant van Ariël is het even slikken. Veel fans uitten hun onvrede met de hashtag #NotMyAriel op Twitter, die al snel trending werd.

'Het is gewoon een sprookje'

In Nederland lopen de gemoederen niet zo hoog op. Marcel Zondag is fanatiek verzamelaar van Disney-artikelen. Zijn linkerarm is van onder tot boven getatoeëerd met Disney-schurken. Vlak onder de schouder prijkt Ursula, de zeeheks en tegenstreefster van Ariel. Hem maakt het niet uit welke huidskleur de nieuwe Ariël heeft. "Uiteindelijk is het toch allemaal fantasie. Als Ariël nou een historische figuur was geweest, was er misschien iets van te zeggen, maar dit is gewoon een sprookje."

Volgens de eigenaren van Disney-winkel Magical Gifts in Dordrecht zijn de klanten ook niet onder de indruk van de discussie over de huidskleur van Ariël. "De mensen zijn geloof ik ook moe van het onderwerp door de Zwarte Pieten-discussie. Wij horen er niemand over", zegt eigenaar Koos van Eijsbergen.

Geld in het laatje van Disney

Filmcriticus Floortje Smit schreef over scènes die eerder al uit Disney-klassiekers verdwenen omdat ze grensoverschrijdend zijn. Dat verbaast haar niets, want mensen willen niet dat racistische stereotypen zich in de hoofden van de kinderen nestelen. "In de de originele versie van Aladdin zitten heel veel stereotypen, in de remake zijn die er allemaal uitgehaald", vertelt ze.

Smit begrijpt deze strategie van Disney wel. "Aan de ene kant vindt Disney diversiteit heel belangrijk. In Hollywood is die discussie ook erg actueel. Aan de andere kant is het ook gewoon een commercieel bedrijf, en ze maken de inschatting: kunnen we hier geld mee verdienen? Dan kan een relletje zelfs helpen."