Heb jij gekeken of je zorgverzekering volgend jaar niet voordeliger is bij een andere aanbieder? De kans is groot dat je eens bent overgestapt, of je doet het zelfs jaarlijks. Bij een autoverzekering is dat wel anders: we blijven soms jaren bij dezelfde.

"Uit onze cijfers blijkt dat bij zorgverzekeringen veel vaker wordt overgestapt dan bij autoverzekeringen", zegt Menno Dijcks, expert autoverzekeringen bij vergelijkingssite Independer. De reden hiervoor is de aandacht die ieder jaar wordt gevraagd voor het overstappen door zorgverzekeraars in reclames. Wat betreft auto's ontbreekt die aandacht, met als gevolg dat mensen maar weinig switchen.

Zelf niet bij nieuwe auto

Dat gaat zover dat men zelfs niet overstapt als een nieuwe auto wordt aangeschaft. "De meesten geven gewoon hun nieuwe kenteken door zonder zelfs maar even een vergelijker in te vullen", zegt Dijks. Terwijl dat wel veel geld kan schelen. "Sommige verzekeraars verzekeren bijvoorbeeld liever Volkswagens dan BMW's, als je dan overstapt naar een BMW kan je dat veel geld kosten."

Het verschil tussen een goedkope en dure verzekering kan oplopen tot wel 130 euro per maand. "Het komt voor dat de bandbreedte tussen 50 euro en 180 euro ligt. Daar zitten flinke excessen", zegt de expert autoverzekeringen.

Verschillen

Toch is het lastig brede uitspraken te doen over hoeveel iemand kan besparen. "Het verschil tussen de hoogste en laagste premie kan heel groot zijn blijkt uit ons onderzoek, maar het hangt van heel veel factoren af", licht Gerard Spierenburg van de Consumentenbond toe. Bijvoorbeeld het automerk, het aantal gereden kilometers per jaar, de postcode, de leeftijd en het aantal schadevrije jaren.

Volgens Independer is vooral die laatste van invloed. "Iemand met relatief weinig schadevrije jaren kan kiezen uit premies die verder uiteen liggen dan iemand die al lang schadevrij rijdt. Verzekeraars geven dan al behoorlijk wat korting aan die veilige rijders, waardoor er minder met marges gespeeld wordt. De meeste verzekeraars gaan daar hetzelfde mee om", zegt Dijks.

Afspraken met schadeherstellers

Maar Dijks benadrukt dat ook bij verhuizen de premie flink kan veranderen. "Het maakt echt uit of je in Amsterdam of Zwolle woont." Ook voor de experts van Independer is het een 'black box' hoe verzekeraars de premietabellen opbouwen, geeft Dijcks toe. "Het kan zijn dat ze afspraken hebben met schadeherstellers waardoor het voordeliger is om bijvoorbeeld Volkswagen te herstellen."

Maar wat duidelijk is, is dat het zeker waard is om periodiek even te vergelijken, stellen zowel de Consumentenbond als Independer. Het kan van maand tot maand schelen wat verzekeraars rekenen voor een bepaalde verzekering. "Ze zijn continue aan de premieknoppen aan het draaien en hoewel de factoren waar ze de wijzigingen op baseren is niet altijd even duidelijk zijn", voegt Dijcks er nog aan toe.

6 jaar na de geruchtmakende 'stikstofuitspraak' van de Raad van State ligt er sinds een kleine week eindelijk een pakket aan plannen op tafel. Maar onder juristen, milieuactivisten én boeren zijn er twijfels. "Nederland komende 5 jaar nog niet van slot."

"Het is een enorme draai en een mooie stap", zegt boerin Chantal Farjon. Haar melkveebedrijf met 160 koeien in het Overijsselse Bruchterveld zou gered zijn als de stikstofregels worden opgerekt zoals landbouwminister Femke Wiersma nu voorstelt. "Maar ik denk dat het venijn in de details zit."

'Rechtszaken beangstigend'

Chantal is een van de 2.500 zogeheten PAS-melders. Dat zijn boeren die onder het oude Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen natuurvergunning hoefden aan te vragen voor activiteiten met een beperkte stikstofuitsoot. Chantal breidde haar boerderij in 2015 uit, maar na de stikstofuitspraak van de Raad van State in 2019 werd haar bedrijf in één klap illegaal.

De overheid zoekt al jaren naar een manier om de PAS-melders te 'legaliseren', omdat het buiten hun schuld gebeurde. Maar milieuorganisaties als Mobilisation for the Environment (MOB) denken daar anders over en proberen via de rechter boeren als Chantal te laten stoppen. "Beangstigend", noemt ze de dreiging die nog altijd boven haar hoofd hangt.

Minister wil regels oprekken

Minister Wiersma presenteerde eind vorige maand haar langverwachte stikstofbeleid. In 2035 moet de hoeveelheid stikstof die boeren, bedrijven en het verkeer uitstoten zijn gehalveerd ten opzichte van 2019. Er komen vrijwillige regelingen voor boeren, een nieuw vergunningstelsel en verduurzaming in de industrie en het verkeer.

Ook wil ze de stikstofregels oprekken, de zogeheten rekenkundige ondergrens. Daarmee zijn veel PAS-melders in één keer geholpen. Strenger wordt Wiersma bij kwetsbare natuurgebieden zoals de Veluwe en De Peel. Daar komt een regionale aanpak, met onder meer een regeling voor boeren om vrijwillig te stoppen en 'extensivering', oftewel minder dieren per hectare.

Stikstofexpert is kritisch

Ralph Frins is universitair hoofddocent omgevingsrecht aan Tilburg University en een van de stikstofexperts in Nederland. Hij is kritisch: "De recente uitspraken van de Raad van State en de rechtbank in de Greenpeace-zaak maken duidelijk dat er nu stappen gezet moeten worden. We weten al decennia dat er maatregelen nodig zijn, maar de stappen tot nu toe zijn veel te klein."

Volgens hem lijkt het erop dat Wiersma het laat aankomen op nieuwe rechtszaken. En dan moet je, zo zegt Frins, kunnen aantonen dat je als overheid voldoende stappen zet. "De landsadvocaat zegt zelf dat dit pakket hooguit in een paar gebieden kan werken. Nota bene de landsadvocaat, die de overheid ook heeft verdedigd in de recente Greenpeace-zaak, waartegen het kabinet in beroep gaat."

'Dit is nieuw kleuterplan'

Milieuactivist Johan Vollenbroek oordeelt vernietigend over de plannen. Het was zijn organisatie MOB die de zaak aanspande tegen het PAS-systeem, waarin de Raad van State de ingrijpende 'stikstofuitspraak' deed. "Ook dit nieuwe kleuterplan is in strijd met de habitatrichtlijn. De eerstkomende 5 jaar gaat Nederland niet van het slot, omdat er gewoon geen stikstofruimte is om vergunningen te verstrekken."

Hij noemt het 'bizar' dat het kabinet de eisen van de rechter negeert. De rechtbank heeft volgens hem duidelijk gemaakt dat Nederland in 2030 de helft minder stikstof moet uitstoten, en niet pas in 2035. Minister Wiersma laat hem geen andere keuze dan een juridische weg te bewandelen, vindt Vollenbroek. "Onze intentie is simpel: we willen de natuur redden."

'Chantage door MOB'

Maar volgens melkveehouder Chantal gaat de wens om de natuur te redden ten koste van bedrijven zoals die van haar. "We hebben het idee dat wij heel goed bezig zijn. We hebben extra land per koe en we doen aan natuurbeheer, met drones vliegen we over het land om nesten te beschermen."

De boerin vindt het daarom onbegrijpelijk dat Vollenbroek en zijn milieuorganisatie via de rechter probeert af te dwingen dat zij moet stoppen haar bedrijf. "Ze zijn niet tevreden over het pakket van de minister. En dan chanteren ze de minister door boeren aan te pakken. En de natuur is er nog steeds helemaal niks mee opgeschoten."

Bij kabinet aankloppen?

"Zij moet met haar zorgen bij zowel de provincie als het kabinet aankloppen", reageert Vollenbroek. "Ik hoop dat zij gaat inspreken in de Tweede Kamer, laat weten dat dit plan het niet gaat redden. Ik hoop dat ze dat gaan doen, want dat betekent dat als er echt een goede oplossing komt, wij kunnen stoppen met al onze procedures."

Hij zegt dat MOB jaren geleden al een plan heeft ingediend voor 'een complete herstructurering van de landbouw, waarbij de stikstofuitstoot fors omlaag gaat'. Dat zou volgens hem 24 tot 30 miljard euro kosten. "Economisch gezien levert het winst op. Nederland zou volgens een economische studie welvarender zijn met een veel kleinere veestapel. Je moet eventjes flink investeren, maar dan hebben we ook wat. En dan komen we van het stikstofslot."

Friese verzetstrijders brachten tijdens de Tweede Wereldoorlog talloze, vaak Amsterdamse, Joden naar de dorpen Bontebok en De Knipe. 80 jaar later leeft de geschiedenis daar nog enorm, vooral bij mensen die de oorlog zelf hebben meegemaakt.