Tonci komt op voor mensen die te veel betalen in de particuliere huursector en weet regelmatig hun huur te verlagen

Extreem hoge huren en achterstallig onderhoud; Tonci Culic komt het vaak tegen. Als medewerker van Huurteam Rotterdam komt hij op voor huurders in de particuliere sector: "Je zou het misschien niet zeggen, maar daar is veel mis."

"Te weinig woningen, krapte op de markt en verhuurders die daar gebruik van maken." Zo vat Tonci Culic de situatie op de particuliere huurmarkt samen. Doordat er nauwelijks controle is en geen grens aan de huurprijs, is het verhuren van een woning in de vrije sector erg lucratief.

Redelijke huurprijs

In opdracht van de gemeente Rotterdam bezoekt Culic mensen waarvan vermoed wordt dat ze te veel huur betalen. Soms nemen die mensen ook zelf contact op met het Huurteam. Via een puntensysteem is uit te rekenen wat een redelijke huurprijs is, maar lang niet iedere verhuurder houdt zich daaraan.

"We hebben een casus gehad van een huurder met een tijdelijk contract die meer dan 1.000 euro per maand betaalde. Hij woonde er al bijna 2 jaar. Toen we gingen rekenen, zijn we er met de huurder op uitgekomen dat zijn huurprijs eigenlijk maar 680 euro mocht zijn."

Niet op straat slapen met je familie

Het Huurteam Rotterdam ziet ook veel arbeidsmigranten die met de rug tegen de muur staan. "Als je een huis wilt voor je familie, omdat je niet buiten wilt slapen, zorg je dat je de eerste maand huur en borg bij elkaar krijgt. Maar op de lange termijn zie je dat mensen het niet aan kunnen om dat structureel te betalen, omdat het loon dat ze verdienen niet toereikend is."

Door middel van een huurverlagingsprocedure lukt het Culic regelmatig om de huur te verlagen: "Iedere huur die wij kunnen rectificeren levert geld op voor de huurder, meer waarde voor zijn geld. En de huurder betaalt gewoon een eerlijkere huurprijs."

'Hoge huurprijs neem je op de koop toe'

In de particuliere huurmarkt zit het scheef aan de onderkant, maar ook aan de bovenkant. Jitte van Oijen zit aan de bovenkant. Ze heeft een goede baan en betaalt veel geld voor haar huurhuis in Amsterdam. "We betalen net iets minder dan 1.600 euro per maand, exclusief water, gas en licht. Mijn vrienden wonen om de hoek en de fijne cafés waar ik al jaren kom zijn dichtbij. Dus ik wil niet zomaar weg. Dat het zo duur is neem je eigenlijk op de koop toe in Amsterdam", zegt ze.

Van Oijen bewoont een woning in de vrije sector. Dat wil zeggen dat de huurprijs boven de 752 euro is. Er zit geen maximum aan het bedrag dat de verhuurder kan vragen. Van Oijen kiest hier nu bewust voor, maar maakt zich wel boos over de machtspositie van haar verhuurder.

Ziek van schimmel

Terwijl ze veel geld betaalt, woont ze namelijk in een huis vol schimmel. "Schimmel in de woonkamer, schimmel in de slaapkamer, we hebben ook een open lekkage gehad. Ik ben letterlijk ziek geworden van de lucht", vertelt Van Oijen. Aankloppen bij de verhuurder leverde lange tijd niks op. Het kostte haar meer dan een jaar tot er passende actie werd ondernomen.

Volgens Van Oijen zou er veel meer controle moeten zijn op particuliere verhuur. Niet alleen om te voorkomen dat er extreme huurprijzen worden gevraagd, maar ook om de verhuurder te wijzen op zijn onderhoudsplicht. "De verhuurder heeft alle macht. Wij betalen de prijs, maar de verhuurder bepaalt wat er aan onderhoud gedaan wordt."

Beleggers

Woningmarktanalist Maartje Martens van Housing Analysis is voorstander van meer regelgeving in de vrije sector. Maar ze wijst er ook op dat na de bankencrisis beleggers, de nu verhuren, juist met gejuich werden ontvangen. Zij kochten als eerste weer woningen waardoor de huizenprijzen stegen.

"Het ingewikkelde is dat in de huizenmarkt inmiddels alles met elkaar verbonden is. Meer regelgeving op de huurmarkt beschermt misschien huurders, maar kan tegelijkertijd de koopmarkt in gevaar brengen."

Afhankelijk van het systeem

"Steeds meer mensen zijn afhankelijk van dit systeem, dat maakt het zo zuur. Want ook eigenaar-bewoners die verhuizen laten steeds vaker een woning achter als huurwoning. Zij verkopen hun woning niet, maar kopen een nieuwe woning, laten hun oude achter en worden dan zelf huisbazen", zegt Martens.

"Het verhuren van een woning is zo lucratief dat je daardoor ook een nieuwe woning kunt financieren. Dus de hele doorstroom op de koopwoningmarkt begint afhankelijk te worden van het feit dat je het vermogen hebt om dat zo te kunnen doen."

Regulering

Er wordt regelmatig gesproken over meer regulering van de vrije sector, wat zou zorgen voor een beter betaalbare en eerlijkere huurmarkt. Tegenstanders van regulering vrezen dat beleggers daardoor minder geprikkeld worden om nieuwe huizen te bouwen.

In het nieuwe coalitieakoord staat het plan om huurprijsbescherming voor middenhuurwoningen in stellen. Het moet nog duidelijk worden hoe dat er precies uitziet. Maar de hoop is dat hiermee middeninkomens betaalbaarder huren en het voor beleggers rendabel blijft om in deze woningen te investeren.