Minister Hugo de Jonge van Wonen wil het puntenstelsel voor sociale huurwoningen uitbreiden naar de particuliere huursector. Goed nieuws voor huurders als Janhuib, voor wie die huurprijs kan gaan zakken. Maar niet iedereen profiteert ervan.

Het puntenstelsel geldt nu alleen voor woningen tot de sociale huurgrens, rond de 760 euro. Voor andere woningen kunnen verhuurders vragen wat ze willen. Straks mogen huurders die in een huis wonen dat volgens het stelsel ongeveer 1000 tot 1250 euro waard is, hun huurbaas ook dwingen zich te houden aan die prijs. Dat staat in het programma dat minister De Jonge vandaag presenteert.

Het puntenstelsel

Het puntenstelsel - ook wel het woningwaarderingsstelsel - is een vragenlijst die je invult over je huis. Zo moet je bijvoorbeeld invullen hoeveel vierkante meter de woonkamer is, hoeveel toiletten er zijn en of je op gas of elektriciteit kookt.

Op basis daarvan wordt bepaald wat de huurprijs is die bij de kwaliteit van het huis past.

Bekijk ook

Precieze grens

Minister De Jonge van Wonen wil nu dat ook woningen die een huurprijs hebben tot ongeveer 1000 en 1250 euro ook onder dit puntensysteem gaan vallen. De precieze grens wordt nog onderzocht.

Als uit het systeem dus blijkt dat jouw huurbaas 900 euro per maand voor jouw woning mag vragen, hoef je ook maar 900 euro te betalen. Stijgt die huurprijs boven de 1250 euro uit, dan mag je huurbaas zoveel huur vragen als hij wil.

Te veel betalen

Janhuib Blans huurt al jarenlang een woning in een seniorenflat in Amsterdam. Hij kan de huurprijs van ruim 1000 euro nog net opbrengen, maar zou zeker gebaat zijn bij een eventueel nieuw puntenstelsel, zo legt hij uit. "Ik betaal nu iedere maand 1054 euro, maar als ik de huur via het puntensysteem zou toepassen, kom ik op 955 euro uit. Ik betaal nu dus een kleine 100 euro teveel."

Het is nu nog geen reden voor hem om bij de huurbaas aan de bel te trekken. "In dit stadium zou ik dat nog niet doen, maar als je bijvoorbeeld de voorspellingen hoort over de stijgende huurprijzen, dan wordt het wel een ander verhaal. Als dat een paar keer achter elkaar gebeurt, dan ben ik gewoon blut. Zo simpel is het."

Bekijk ook

Wie wel en wie niet?

De Woonbond heeft kritiek op het plan, omdat het puntenstelsel niet voor iedereen gaat gelden. "Nog steeds zijn er straks veel mensen die graag een woning zouden willen in het middenhuursegment, maar die niet kunnen vinden omdat de verhuurder de prijs niet afhankelijk hoeft te laten zijn van de kwaliteit van het huis."

Daarnaast gaat de regeling waarschijnlijk alleen gelden voor mensen die verhuizen of een nieuw huurcontract afsluiten. De Jonge zegt dat hij het liefst zou willen dat ook zittende huurders het puntenstelsel kunnen inzetten, maar dat het juridisch nog niet duidelijk is of dat ook mag. De minister hoopt dat de regeling in kan gaan in 2024.

'CDA is ambitieuzer dan dit'

Janhuib ziet om hem heen al genoeg voorbeelden van huurders die er al echt aan onderdoor gaan. "Ik ken mensen die voor een woning als die van mij 2000 euro per maand betalen. Voor nog niet eens 60 vierkante meter. Dat is extreem veel, zeker als je jong bent en er bijvoorbeeld een kind op komst is."

In het voorstel van minister De Jonge zou de groep die een woning huurt die meer dan 1250 euro huur waard is, buiten de boot vallen. "Een hele slechte zaak", stelt Janhuib. "Dat stelt me wel echt teleur aan het voorstel. Dat deze groep, omdat de huur te hoog is, weer niet binnen het nieuwe stelsel valt. Zijn partij, het CDA, is in het eigen partijprogramma een stuk ambitieuzer. Er zou een grotere groep onder moeten vallen. Ook voor al die leraren en agenten die in de stad willen werken en wonen."

Ook de huizenprijzen zijn nog altijd torenhoog. Wat moet er gebeuren om kopen weer betaalbaar te maken?

Optreden tegen huurbaas

Maar zelfs dan blijft het puntenstelsel niet waterdicht. "Sommige huurders vinden het nu een te groot risico om zich te beroepen op het puntenstelsel", zegt Marcel Trip van de Woonbond.

"Als je een tijdelijk contract hebt, kan je daarna nog je huis uitgezet worden, en de vraag is of je dan durft op te treden tegen je huurbaas."

Boetes voor verhuurders

Daarom zou je volgens de Woonbond moeten zorgen dat verhuurders gecontroleerd worden door de overheid: houden ze zich wel aan de regels? Volgens het plan van De Jonge kunnen gemeentes straks wijken aanwijzen waar verhuurders zich aan het puntensysteem moeten houden.

Doen ze dat niet, dan zouden ze een boete kunnen krijgen. Het liefst wil hij dat het systeem overal gehandhaafd kan worden, maar het is nog niet duidelijk of en wanneer dat gaat gebeuren.

Bekijk ook

Particuliere investeerders

Het doel van De Jonge is dat er uiteindelijk meer betaalbare huurwoningen komen. De voorman van de particuliere investeerders en De Jonges partijgenoot Jack de Vries vraagt zich af of dat gaat gebeuren door dit beleid.

"Investeerders krijgen nu zoveel nieuwe regelingen, dat ze zich afvragen of ze hun huizen niet beter kunnen verkopen. Op die manier krijg je er geen betaalbare huurwoningen bij", zegt hij.

Hoge huurprijzen

Zo wordt bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting voor beleggers verhoogd van 8 naar 9 procent, en moet er straks meer belasting betaald worden over woningen in box 3.

Volgens de Woonbond zou dat geen probleem zijn. Trip ziet investeerders die hoge huurprijzen vragen eerder als onderdeel van het probleem dan van de oplossing, zegt hij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.