Het belang van het kind moet voorop staan, ook als dat betekent dat ze nog niet terug naar huis kunnen. Dat vindt Kinderombudsvrouw Kalverboer over uit huis geplaatste kinderen van toeslagenouders. "Hoe afschuwelijk dat soms ook voor ouders is."
Het is afschuwelijk voor alle ouders van de toeslagenaffaire die hun kinderen kwijt zijn geraakt, vindt Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer. Maar het belang van het kind weegt altijd het zwaarst. "Dus dat betekent dat kinderen niet altijd terug naar huis kunnen."
Ineens in een moeilijke situatie
Het CBS schat dat tussen 2015 en 2020 1115 kinderen uit huis zijn geplaatst van ouders van de toeslagenaffaire. "Kenmerkend voor deze ouders is dat ze van het ene op het andere moment in een moeilijke situatie terecht zijn gekomen. Ze moesten ineens heel veel geld terugbetalen en dan raak je in de knel."
"We weten bij deze groep niet of die problemen er al waren of dat het door de affaire is ontstaan", legt zij uit. "Maar ze hebben er allemaal mee te maken gehad en dat het stressverhogend is, is evident."
Enorme impact op hun leven
De ouders en kinderen van de toeslagenaffaire is onrecht aangedaan, dat heeft een enorme impact gehad op hun leven, zegt Kalverboer. "De impact op kinderen is enorm."
"Ze kunnen zich op school niet meer concentreren en durven geen vriendjes of vriendinnetjes meer mee naar huis te nemen vanwege de situatie thuis", schetst Kalverboer. "Ze hebben ouders die op dat moment geen goede ouders meer kunnen zijn."
Bekijk ook
Kunnen kinderen nog wel terug?
Nog niet alle kinderen zijn terug naar huis, wat betekent dat sommige kinderen al jaren ergens anders wonen. De vraag is, kunnen die kinderen nog wel terug? "Ik denk dat je dat aan de kinderen zelf moet vragen", zegt Kalverboer.
"Maar ik denk dat veel kinderen als ze al jaren ergens anders wonen, daar naar school gaan, vriendjes en vriendinnetjes hebben en misschien over een paar jaar al zelfstandig gaan wonen. Wat is dan het belang van het kind daarin?", vraagt ze zich af. "Maar als een kind dat graag wil en de ouders willen dat ook en het kan, dan moet een kind zeker terug kunnen."
Ouders de grote verliezers
Dat de ouders de grote verliezers zijn is wat Kalverboer duidelijk. "Maar dat wil niet zeggen dat je kinderen terug moet plaatsen om dat verlies van ouders te compenseren."
"Als dat niet meer kan, zet dan in op contact tussen ouders en kind, hoe kunnen deze ouders toch een rol spelen? Investeer in contactopbouw, zorg dat er een band ontstaat zodat het weer een ouder-kind relatie gaat worden".
Zorgen dat kinderrechten worden nageleefd
Kalverboer vindt niet dat je kunt zeggen dat kinderen altijd thuis beter af zijn. "Je moet kijken naar wat voor elk kind het beste is. Wat wil het kind, wat willen de ouders, doe onderzoek naar de beste plek. Voor de meeste kinderen zal gelden dat het thuis het beste af is, maar voor een selecte groep geldt dat niet, die zijn niet thuis beter af."
"Ik ben Kinderombudsvrouw en ik moet zorgen dat de kinderrechten worden nageleefd. In het kinderrechtenverdrag staat dat het belang van het kind het belangrijkste is. Dat belang is dat het kind een goed leven heeft en zich goed kan ontwikkelen. Hoe afschuwelijk dat voor ouders ook is, als dat ergens anders is, dan moet je daarvoor kiezen."
Bekijk ook
Niet meer het voordeel van de twijfel
In Nederland worden er per jaar gemiddeld 20.000 kinderen uit huis geplaatst. "Wij hebben een paar grote incidenten gehad, waarbij kinderen zijn overleden. Ze waren thuis niet veilig en omdat hulpverleners dralend waren en ouders het voordeel van de twijfel gaven, ging dat niet goed."
Tegenwoordig gaat dat anders ziet Kalverboer: "Hulpverleners zijn voorzichtiger geworden. Ouders krijgen niet meer het voordeel van de twijfel, als een kind niet veilig is gaat het weg bij de ouders. Wat je ziet bij gezinnen die te maken hebben met uithuisplaatsingen is dat het gaat om een stapel van problemen. De situatie wordt onveilig en dat is de reden waarom een kind uit huis geplaatst wordt."
Aanbestedingsprocedures belangrijke dan zorg
De problemen die op dit moment bij jeugdzorg spelen is wat de Kinderombudsvrouw betreft een groot probleem bij de uithuisplaatsingen. "We hebben geen passende plekken voor kinderen waar ze werkelijk goed geholpen worden. We hebben een systeem ontwikkeld waar aanbestedingsprocedures belangrijker zijn geworden dan kinderen de zorg en behandeling geven die ze nodig hebben."
"Dat geldt voor alle kinderen en dus ook de kinderen van deze belastingaffaire. Ze zijn al gedupeerd vanwege een niet functionerend systeem bij de Belastingdienst en dan krijgen ze ook nog niet de goede zorg."
Bekijk ook
Geld voor behandeling en zorg
De Kinderombudsman doet een oproep om geld dat beschikbaar komt voor jeugdzorg, ook echt te besteden aan jeugdhulp.
"We moeten er vanaf nu voor zorgen dat geld dat beschikbaar is voor jeugdzorg ook terecht komt bij de behandeling en de zorg voor ouders en kinderen die er aanspraak op maken en dat het niet wegvloeit in het systeem."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.