Single in de city: alleen wonen is hip

Hoe gaat de woningmarkt om met de groeiende groep alleenwonenden, singles en alleenstaanden? In dé ‘single-hoofdstad’ van Amsterdam hebben ze hier al eeuwenlang ervaring mee. Van het Middeleeuwse Begijnhof, speciaal voor alleenstaande vrouwen, tot hedendaagse nieuwbouwprojecten voor alleenwonenden waar nu meer dan ooit de focus op ligt.

“Singles werden vroeger gezien als een ‘beetje zielig’, die slechts meededen op de in-en uitvoegstroken van de maatschappij”, zegt Han Michel, adviseur woningbouw en architectuur. “Ze waren uitzonderingen, de ‘losers’. Je hoorde er pas echt bij als je een gezin had. Alles was dan ook afgestemd op gezinnen. Ook de huisvesting.” 

Een man die in een dorp geen geschikte partij kon vinden trok naar de stad om daar de kans op een huwelijk te vergroten. En voor wie een huwelijk niet was weggelegd, werden speciale woningen gebouwd. Zoals het Begijnhof in Amsterdam en het Amsterdamse Tehuis voor Arbeiders, voor alleenstaande mannen. Het Nieuwe Huis in Amsterdam Zuid, een appartementenflatgebouw voor alleenstaande mannen én vrouwen, was in zijn soort het eerste in Nederland. 

Verboden om samen te wonen

De 39-jarige single Antje Klaster woont al vijftien jaar in Het Nieuwe Huis. Nog altijd staat in het huurcontract dat je hier niet samen mag wonen. Geen probleem, vindt Antje: “Ik zou gillend gek worden. Ik vind het heerlijk om alleen te wonen.” Ze heeft zich de afgelopen jaren verbaasd over de conservatieve opvattingen om haar heen als het gaat om relaties. “Eigenlijk moet je op je 39e toch al wel lang en breed samenwonen of getrouwd zijn, lijkt het. “Maar ik heb niet het gevoel dat ik de boot heb gemist ofzo.”

Tegenwoordig is in Amsterdam de helft alleenstaand. Han Michel: “Daar moesten woningen op worden afgestemd. Je ziet dat Amsterdam daar fors op inspringt. Veel nieuwbouwprojecten worden afgestemd op alleenstaanden, starters of singles -ik noem ze liever solo’s.” 

Moderne woonvormen

Jan Latten, hoogleraar Demografie aan de UvA schrijft erover in een column: “En zo leidt de opkomst van de alleenstaanden vanzelf tot de opkomst van totaal andere woonvormen dan in de jaren '70 en '80 het geval was. Moderne levensloop als katalysator van moderne woonvormen. Frappant dat prototypen van de nieuwe woonvormen al lang geleden zijn bedacht.”

Ook hofjes winnen aan populariteit. Volgens demograaf Jan Latten is daar een aanwijsbare reden voor. “Je kunt samen delen, samen tuinieren, voor elkaar zorgen, zonder dat je een hoeft samen te wonen. Voor veel mensen ideaal.” 

Sabbatical

Antje Klaster gaat binnenkort op sabbatical met haar camperbus en hond. “Om na te denken over mijn leven: ‘ben ik tevreden met waar ik mee bezig ben?’. Als single bewandel je minder de gebaande wegen, juist omdat je alles zo bewust zelf moet creëren.”