“Het is een politiek proces”, vindt oud-opperrechter Pallin. Deze maand komen de initiators van het Catalaanse referendum voor de rechter. Hun familie heeft het moeilijk: "Het is heel heftig. Mijn man zit al 15 maanden in voorarrest."

Txell Bonet is de vrouw van de leider van de grote burgerbeweging Òmnium Cultural Jordi Cuixart. Ze vertelt onderweg naar de gevangenis hoe zwaar het voor haar en haar gezin is. Haar man zit daar sinds oktober 2017 vast in afwachting van zijn proces. Hun zoon was 6 maanden toen Cuixart werd opgesloten. "Die 15 maanden krijgen we nooit meer terug", vertelt ze.

Bron: EenVandaag

Blanca Bragulat is de vrouw van politicus Jordi Turrul. Ze zit in de woonkamer van haar huis in Barcelona en wacht op een telefoontje van haar man uit de gevangenis. Jordi Turull werd 10 maanden geleden opgepakt, net voordat hij verkozen kon worden tot de nieuwe premier van Catalonië. "Ik ben altijd een beetje nerveus", vertelt Blanca bezorgd. "Je denkt: in welke stemming zal hij zijn, zal het goed gaan met hem."

Rechtsgeleerden: rechtszaak een farce

Cuixart en Turrul krijgen bijval uit onverwachte hoek. José Antonio Martín Pallín is oud-opperrechter van het Spaanse hooggerechtshof in Madrid en is verbijsterd over de gang van zaken. "Ik ben tegen onafhankelijkheid, maar ik ben er ook tegen dat elke actie voor onafhankelijkheid gecriminaliseerd wordt. Dat gebeurt nu."

Volgens Pallín is de rechtszaak tegen de Catalaanse leiders politiek gemotiveerd en daarmee een brute aanslag op de Spaanse democratie. De oud-opperrechter is niet de enige die er zo over denkt. 120 rechtsgeleerden uit heel de wereld ondertekenden een manifest waarin ze zeggen dat de zaak een farce is. Ze vinden dat de Catalaanse leiders per direct vrijgelaten moeten worden.

Niets met rebellie te maken

Er hangt de Catalaanse leiders tot 25 jaar celstraf boven het hoofd. Volgens rechtsgeleerden staat de uitkomst van de rechtszaak bij voorbaat al vast. De hele gang van zaken verbaast oud-opperrechter Pallín: "Turell was kandidaat-premier van Catalonië. Bij de eerste stemming in het parlement haalde hij geen meerderheid. De tweede stemming zou 2 dagen later zijn, maar vreemd genoeg gooide de onderzoeksrechter hem in de tussentijd in de gevangenis."

Volgens Pallín heeft wat er gebeurd is in Catalonië niets met rebellie te maken. "Het laatste geval van rebellie was de aanval op het parlement op 23 februari 1981. Met mitrailleursalvo's. Een wonder dat er toen geen doden zijn gevallen. Maar dat is iets heel anders dan er nu in Catalonië is gebeurd."

De Catalaanse separatisten staan zich er juist op voor dat ze een vreedzaam protest wilden leiden. "De onderzoeksrechter zegt dat wij de schuld hebben van het politiegeweld omdat wij dat wilden uitlokken. Dat is een juridisch verzinsel. Een heel gevaarlijk spel," zegt Txell Bonet. Oud-opperrechter Pallín is het daarmee eens. "Het enige geweld kwam door een besluit van de centrale regering. Die vond dat ze geweld moesten gebruiken om het referendum te verhinderen."

'Niet wat je je voorstelt bij een gezin vormen'

Txell Bonet komt de gevangenis uit lopen met haar zoontje op de arm. "Het is altijd heel intens", vertelt ze. "Anderhalf uur waarin je wilt zeggen wat je in 2 weken niet kon zeggen. Het is niet wat je je voorstelt bij een gezin vormen. Maar je moet er het beste van maken."

Ook Blanca Bragulat heeft met haar man gesproken. "Het gaat goed met hem", vertelt ze terwijl ze de telefoon ophangt. "Hij heeft zin om naar Madrid te gaan, dat het proces begint." De eerste zitting van de zaak staat gepland voor 12 februari in het hooggerechtshof in Madrid.

Ondanks dat hij beloftes doet om alles beter te maken, sluit president Donald Trump een recessie in Amerika niet uit, blijkt uit een interview met Fox News afgelopen zondag. "Trump is zichzelf vooral aan het indekken."

Volgens Trump heeft een toekomstige recessie vooral te maken met de grote veranderingen die hij in werking zet. De president zegt dat dit tijd kost, maar dat het uiteindelijk zal leiden tot betere tijden.

'Trumpcession'

Ondertussen dalen de aandelenkoersen flink en rijst de prijs voor een doosje eieren in Amerika de pan uit. Er wordt gesproken over een zogeheten 'Trumpcession'. Maar wat betekent een recessie in de VS voor Nederland?

"Een recessie in Amerika heeft directe gevolgen voor ons land en lijdt tot minder economische groei", begint Arnoud Boot, hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam. "Naast de importheffingen op Canada en China, wil Trump ook de handelsheffingen in Europa opvoeren. Dit heeft een negatief effect op de gehele wereldhandel."

Welke sectoren worden geraakt?

Volgens Boot is er wel een verschil in de sector die wordt geraakt.

"In Nederland wordt vooral de maakindustrie getroffen, maar ook het café op de hoek kan dit indirect gaan voelen", legt de hoogleraar uit. "In de zuivelindustrie zal het effect weer kleiner zijn. De zuivelindustrie is namelijk afhankelijk van Nederland en Europa, en minder van de Verenigde Staten. Bovendien blijft iedereen wel melk drinken."

Trump versus Biden

De toekomstige recessie schuift Trump vooral in de schoenen van zijn voorganger Joe Biden. "In zekere zin heeft Trump hierin gelijk", stelt Boot.

"Biden heeft veel geld in de economie gestopt. Amerikanen konden daarom meer kopen van hun geld terwijl deze producten er niet waren. Met als gevolg stijgende inflatie", vertelt Boot. "Maar Trump gooit olie op het vuur. Hij wil minder importeren wat leidt tot tekorten op de Amerikaanse markt, in dit geval een tekort aan eieren."

Vakantie naar Amerika betaalbaarder

Naast de negatieve gevolgen voor bedrijven, heeft een Amerikaanse recessie ook effect op de consument. Volgens Boot heeft dit te maken met de waarde van de euro en de dollar.

"Tijdens een recessie gaan de koersen van munten schommelen. In dit geval wordt de dollar minder waard dan de euro." Toch zijn er volgens de hoogleraar enkele voordelen te behalen. "Een vakantie naar Amerika wordt betaalbaarder, en het kopen van een spijkerbroek goedkoper", zegt hij tot slot.

Een paar maanden geleden was de stemming in Syrië gerust euforisch te noemen. Dictator Assad was verdreven. Tijd voor een nieuw hoofdstuk. En toen ging het een paar dagen geleden goed mis. Correspondent Nienke Edelenbosch vertelt over de situatie daar.

Eind vorige week vielen militairen uit het voormalige leger van Bashar al-Assad de nieuwe machthebbers aan van de groepering Hayat Tahrir al-Sham (HTS), onder leiding van interim-president Ahmed al-Sharaa. Inmiddels zouden er meer dan duizend doden zijn gevallen, onder wie veel burgers.

'Spanningen niet meteen verdwenen'

Dat het geweld nu weer oplaait, komt niet helemaal onverwachts, zegt correspondent Nienke Edelenbosch, die in Libanon woont. "Na de val van Assad is er een nieuwe regering gekomen. Maar dat betekent niet dat alle spanningen tussen de verschillende groepen meteen verdwenen zijn", benadrukt ze.

Hoewel de voormalig dictator weg is, zijn de mensen die hem aanhangen lang niet allemaal verdwenen. "Vooral pro-Assad-groepen hebben baat bij escalatie." Onder Assad zijn er veel ernstige misdaden gepleegd. Die plegers hebben geen belang bij een stabiele situatie, dan is het moeilijker om onder berechting uit te komen.

Leger gemobiliseerd

En het escaleerde inderdaad. Als reactie op de aanvallen van pro-Assad-soldaten afgelopen donderdag mobiliseerde de nieuwe overheid het leger. "Dat trok naar de kust om de boel te sussen. Maar er ontstonden juist nieuwe gevechten en meer chaos, waarbij heel veel burgers omkwamen", vertelt Edelenbosch.

Volgens haar heeft dat ermee te maken dat bepaalde groepen binnen het nieuwe leger radicaler zijn dan de andere. "Dit leger is een verzameling van allerlei oud-oppositiegroepen. Dat is HTS, maar er zijn ook andere fracties met extremere ideologische motieven dan het hart van de regering. En dat maakt het moeilijk voor de nieuwe overheid om het onder controle te krijgen."

Geen journalisten in het gebied

Wat het moeilijk maakt om vast te stellen wie het huidige geweld tegen Syrische burgers pleegt, is dat er geen onafhankelijke journalisten in het gebied zijn waar het geweld nu plaatsvindt, legt Edelenbosch uit.

"Zijn het inderdaad de pro-Assad-groepen, of is dat het leger van de huidige overheid? En welke fracties binnen dat leger plegen dan dat geweld?" Het zijn vragen die niemand nu met zekerheid kan beantwoorden.

Een fragiel land

De nieuwe Syrische regering staat voor een enorme klus, zegt Edelenbosch. "Het land ligt in puin. Er heeft 14 jaar een burgeroorlog gewoed. Er is heel veel geld nodig om het weer op te bouwen."

"Tegelijk gaat het economisch erg slecht. Veel mensen hebben geen werk. Er is weinig elektriciteit, weinig voedsel. Mensen staan uren in de rij voor een brood. Bij elkaar zorgt dat ervoor dat het land fragiel is."

Een Syrië voor alle Syriërs

En dat zal niet snel zijn opgelost. De nieuwe Syrische overheid en president willen één Syrië voor alle Syriërs, zeggen ze. Een Syrië waar ook minderheden beschermd worden, vertelt Edelenbosch.

"Maar met de huidige spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen is dat nogal een uitdaging. Dan merk je hoe fragiel het allemaal is. Mensen die ik spreek in Syrië zeggen: 'Ik sta wel achter deze nieuwe president, maar kan hij me beschermen als het misgaat?' Dat dat nog niet lukt, blijkt nu."

Stap in de goede richting

De correspondent hoort dat veel mensen in Syrië op de vlucht slaan. "Die vertrekken met een paar spullen naar de bergen of de bossen." Ook steken Syriërs de grens met Libanon over. Tot nu toe gaat het volgens de lokale autoriteiten om ongeveer 4.300 mensen, weet Edelenbosch.

President Ahmed al-Sharaa heeft inmiddels een nieuwe, onafhankelijke commissie opgesteld die gaat onderzoeken waardoor het nu zo geëscaleerd is. De daders moeten vervolgd worden, zegt hij. "Dus dat is wel een stap in de goede richting."