radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Plan 'eigen inwoner eerst' bij nieuwbouwwoningen 'nog niet eens een druppel op een gloeiende plaat'

Plan 'eigen inwoner eerst' bij nieuwbouwwoningen 'nog niet eens een druppel op een gloeiende plaat'
Woonprotest in Utrecht (archiefbeeld)
Bron: ANP

Gemeenten mogen binnenkort voorrang verlenen aan eigen inwoners wanneer zij een nieuwbouwwoning tot 355.000 euro willen kopen. Demissionair minister Kajsa Ollongren wil met deze maatregel starters beschermen, maar er is kritiek.

Een van de gemeenten die deze maatregel wil invoeren is de gemeente Ede. Makelaar Dirk Prins uit Ede heeft zo zijn bedenkingen bij deze maatregel. "Waar je de ene starter wil beschermen, breng je een ander weer in de problemen, wat ga je dan voor die groep doen?" Doelend op het feit dat je voor hetzelfde bedrag in een gemeente in de randstad veel minder vierkante meters hebt dan daar buiten.

Onhaalbaar

Daarnaast schetst de makelaar het beeld van de starter in Ede die veel minder hypotheek krijgt dan 355.000 euro. "Als starter heb je hier rond de 250.000 en 300.000 euro te besteden." Je moet dus al met zijn twee een huis kopen, en dan ook nog in de gemeente waar je op dat moment woonachtig bent. Het gevolg: veel starters in Ede wijken juist uit naar andere goedkopere gemeenten. "Richting de Betuwe, waar het wel iets goedkoper is."

Daarnaast blijkt ook dat het aanbod van deze nieuwbouwwoningen zeer beperkt is. Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft vertelt dat de gemiddelde prijs van een nieuwbouwwoning op dit moment 393.000 euro is en dat er slechts 30 procent goedkoper is dan het gemiddelde. Er is dus nog weer minder dan 30 procent goedkoper dan 355.000 euro.

Bekijk ook

Woonprotest

Het was dan ook zeker niet zo dat Mirthe Biemans vanmorgen juichend wakker werd toen ze van de plannen van de demissionair minister hoorde. Biemans werkt als volkshuisvester en is een van de initiatiefnemers van het Woonprotest in de stad Utrecht.

"Het gaat om zo weinig woningen waarbij deze regel geldt. Een paar duizend. En dit verschuift het probleem. Er zijn ook mensen die juist naar een andere gemeente verhuizen. Maar voor sommigen wordt het een klein beetje beter."

'Zet geen zoden aan de dijk'

"Hoewel een starter vaak niet 355.000 euro kan lenen", zegt Biemans. "Dit is eigenlijk nog niet eens een druppel op een gloeiende plaat. Ik denk ook dat het kabinet zich met heel andere dingen moet bezighouden om mensen makkelijker aan een woning te helpen. Dit zet geen zoden aan de dijk. Het effect is minimaal."

Eerder vandaag kwam Frank Kalshoven, directeur van De Argumentenfabriek, in zijn column in de Volkskrant tot eenzelfde conclusie: "Eigen inwoners eerst is pleisters plakken op een woningmarkt die een levensreddende operatie behoeft", luidt de kop van zijn column.

Bekijk ook

Doorstroom is er niet meer

Ondertussen ziet makelaar Prins ook nog wel een oplossing om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen. Maar dat is er niet een die van vandaag op morgen gerealiseerd is.

"Met name bij senioren zit een oplossing. Die willen wel verder, zitten nu in een groot huis, willen naar kleiner, maar kunnen het niet. De kleinere seniorenwoning, met de mogelijkheid om beneden te slapen. Die huizen zijn nauwelijks te vinden." Kortom: tijd voor meer seniorenwoningen om doorstroom te bevorderen, vindt hij.

Bekijk ook

Wat kabinet wel moet doen

Biemans heeft wel wat suggesties voor het kabinet: "Nogmaals, ik heb best begrip voor deze maatregel, maar we moeten wel oppassen met dit als oplossing te presenteren. Ik was blijer geweest met een voorstel waardoor er meer betaalbare woningen komen. Dit komt er niet eens bij in de buurt. Wat je nodig hebt is dat de regering structurele hervormingen doorvoert."

"Je kunt de huurprijzen aan banden leggen, je kunt de voordelen voor beleggers stoppen. Je kunt ervoor zorgen dat er meer betaalbaar wordt gebouwd. Die maatregelen zetten meer zoden aan de dijk. Ik heb best begrip voor deze maatregel, maar je bent er niet met dit alleen. En je bent er ook niet met maar één oplossing. We hopen heel erg dat het nieuwe kabinet dingen gaat doen. Maar tot die tijd gaan nog even door met woonprotesten."

Luisteren

Luister hier het gesprek over het nieuwe plan terug in EenVandaag op NPO Radio 1

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Dit betekent een recessie in Amerika voor Nederland

Dit betekent een recessie in Amerika voor Nederland
Een aandelenhandelaar aan het werk in New York.
Bron: AFP

Ondanks dat hij beloftes doet om alles beter te maken, sluit president Donald Trump een recessie in Amerika niet uit, blijkt uit een interview met Fox News afgelopen zondag. "Trump is zichzelf vooral aan het indekken."

Volgens Trump heeft een toekomstige recessie vooral te maken met de grote veranderingen die hij in werking zet. De president zegt dat dit tijd kost, maar dat het uiteindelijk zal leiden tot betere tijden.

'Trumpcession'

Ondertussen dalen de aandelenkoersen flink en rijst de prijs voor een doosje eieren in Amerika de pan uit. Er wordt gesproken over een zogeheten 'Trumpcession'. Maar wat betekent een recessie in de VS voor Nederland?

"Een recessie in Amerika heeft directe gevolgen voor ons land en lijdt tot minder economische groei", begint Arnoud Boot, hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam. "Naast de importheffingen op Canada en China, wil Trump ook de handelsheffingen in Europa opvoeren. Dit heeft een negatief effect op de gehele wereldhandel."

Welke sectoren worden geraakt?

Volgens Boot is er wel een verschil in de sector die wordt geraakt.

"In Nederland wordt vooral de maakindustrie getroffen, maar ook het café op de hoek kan dit indirect gaan voelen", legt de hoogleraar uit. "In de zuivelindustrie zal het effect weer kleiner zijn. De zuivelindustrie is namelijk afhankelijk van Nederland en Europa, en minder van de Verenigde Staten. Bovendien blijft iedereen wel melk drinken."

Bekijk ook

Trump versus Biden

De toekomstige recessie schuift Trump vooral in de schoenen van zijn voorganger Joe Biden. "In zekere zin heeft Trump hierin gelijk", stelt Boot.

"Biden heeft veel geld in de economie gestopt. Amerikanen konden daarom meer kopen van hun geld terwijl deze producten er niet waren. Met als gevolg stijgende inflatie", vertelt Boot. "Maar Trump gooit olie op het vuur. Hij wil minder importeren wat leidt tot tekorten op de Amerikaanse markt, in dit geval een tekort aan eieren."

Vakantie naar Amerika betaalbaarder

Naast de negatieve gevolgen voor bedrijven, heeft een Amerikaanse recessie ook effect op de consument. Volgens Boot heeft dit te maken met de waarde van de euro en de dollar.

"Tijdens een recessie gaan de koersen van munten schommelen. In dit geval wordt de dollar minder waard dan de euro." Toch zijn er volgens de hoogleraar enkele voordelen te behalen. "Een vakantie naar Amerika wordt betaalbaarder, en het kopen van een spijkerbroek goedkoper", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nieuwe regering Syrië staat voor enorme klus na geweldsuitbarsting, ziet correspondent: 'Land is zo fragiel'

Nieuwe regering Syrië staat voor enorme klus na geweldsuitbarsting, ziet correspondent: 'Land is zo fragiel'
Een Syrische man bij een beschadigde auto na de geweldsuitbarsting afgelopen week
Bron: EPA

Een paar maanden geleden was de stemming in Syrië gerust euforisch te noemen. Dictator Assad was verdreven. Tijd voor een nieuw hoofdstuk. En toen ging het een paar dagen geleden goed mis. Correspondent Nienke Edelenbosch vertelt over de situatie daar.

Eind vorige week vielen militairen uit het voormalige leger van Bashar al-Assad de nieuwe machthebbers aan van de groepering Hayat Tahrir al-Sham (HTS), onder leiding van interim-president Ahmed al-Sharaa. Inmiddels zouden er meer dan duizend doden zijn gevallen, onder wie veel burgers.

'Spanningen niet meteen verdwenen'

Dat het geweld nu weer oplaait, komt niet helemaal onverwachts, zegt correspondent Nienke Edelenbosch, die in Libanon woont. "Na de val van Assad is er een nieuwe regering gekomen. Maar dat betekent niet dat alle spanningen tussen de verschillende groepen meteen verdwenen zijn", benadrukt ze.

Hoewel de voormalig dictator weg is, zijn de mensen die hem aanhangen lang niet allemaal verdwenen. "Vooral pro-Assad-groepen hebben baat bij escalatie." Onder Assad zijn er veel ernstige misdaden gepleegd. Die plegers hebben geen belang bij een stabiele situatie, dan is het moeilijker om onder berechting uit te komen.

Bekijk ook

Leger gemobiliseerd

En het escaleerde inderdaad. Als reactie op de aanvallen van pro-Assad-soldaten afgelopen donderdag mobiliseerde de nieuwe overheid het leger. "Dat trok naar de kust om de boel te sussen. Maar er ontstonden juist nieuwe gevechten en meer chaos, waarbij heel veel burgers omkwamen", vertelt Edelenbosch.

Volgens haar heeft dat ermee te maken dat bepaalde groepen binnen het nieuwe leger radicaler zijn dan de andere. "Dit leger is een verzameling van allerlei oud-oppositiegroepen. Dat is HTS, maar er zijn ook andere fracties met extremere ideologische motieven dan het hart van de regering. En dat maakt het moeilijk voor de nieuwe overheid om het onder controle te krijgen."

Geen journalisten in het gebied

Wat het moeilijk maakt om vast te stellen wie het huidige geweld tegen Syrische burgers pleegt, is dat er geen onafhankelijke journalisten in het gebied zijn waar het geweld nu plaatsvindt, legt Edelenbosch uit.

"Zijn het inderdaad de pro-Assad-groepen, of is dat het leger van de huidige overheid? En welke fracties binnen dat leger plegen dan dat geweld?" Het zijn vragen die niemand nu met zekerheid kan beantwoorden.

Een fragiel land

De nieuwe Syrische regering staat voor een enorme klus, zegt Edelenbosch. "Het land ligt in puin. Er heeft 14 jaar een burgeroorlog gewoed. Er is heel veel geld nodig om het weer op te bouwen."

"Tegelijk gaat het economisch erg slecht. Veel mensen hebben geen werk. Er is weinig elektriciteit, weinig voedsel. Mensen staan uren in de rij voor een brood. Bij elkaar zorgt dat ervoor dat het land fragiel is."

Bekijk ook

Een Syrië voor alle Syriërs

En dat zal niet snel zijn opgelost. De nieuwe Syrische overheid en president willen één Syrië voor alle Syriërs, zeggen ze. Een Syrië waar ook minderheden beschermd worden, vertelt Edelenbosch.

"Maar met de huidige spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen is dat nogal een uitdaging. Dan merk je hoe fragiel het allemaal is. Mensen die ik spreek in Syrië zeggen: 'Ik sta wel achter deze nieuwe president, maar kan hij me beschermen als het misgaat?' Dat dat nog niet lukt, blijkt nu."

Stap in de goede richting

De correspondent hoort dat veel mensen in Syrië op de vlucht slaan. "Die vertrekken met een paar spullen naar de bergen of de bossen." Ook steken Syriërs de grens met Libanon over. Tot nu toe gaat het volgens de lokale autoriteiten om ongeveer 4.300 mensen, weet Edelenbosch.

President Ahmed al-Sharaa heeft inmiddels een nieuwe, onafhankelijke commissie opgesteld die gaat onderzoeken waardoor het nu zo geëscaleerd is. De daders moeten vervolgd worden, zegt hij. "Dus dat is wel een stap in de goede richting."

Nieuwe regering Syrië staat voor enorme klus na gewelduitbarsting, ziet correspondent: 'Land is zo fragiel'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant