Overeenkomsten aanslag burgemeesterskandidaat Colombia en politieke moord in 1989

In het zuiden van Colombia is de 32-jarige burgemeesterskandidate Karina Garcia omgekomen bij een aanslag. Het is een nieuw dieptepunt in een land met een geschiedenis van politieke moorden.

De moord op Garcia doet denken aan 1989, toen de populaire presidentskandidaat Luis Carlon Galán werd doodgeschoten. Galán was de gedoodverfde nieuwe president van Colombia, maar met zijn verkiezingscampagne had hij veel vijanden gemaakt.

Drugskartels in Colombia

Uit veiligheidsoverwegingen begaf de presidentskandidaat zich alleen nog in het openbaar na zonsondergang. Op 14 augustus 1989 werd de Galán tijdens een verkiezingsbijeenkomst met een salvo aan kogels neergeschoten.

"Kijkers van de populaire Netflix-serie Narcos zullen de context misschien iets beter begrijpen", zegt Edwin Koopman. Hij is Latijns-Amerika journalist voor onder andere Bureau Buitenland. "De drugskartels waren destijds oppermachtig. Niet alleen vanuit economisch perspectief, maar ook politiek", zegt Koopman.

Corruptie

De corruptie onder politici was enorm. "Vrijwel elke politicus in het senaat liet zich betalen door drugscriminelen", zegt Koopman. Het Colombiaanse volk was de situatie zat en snakte naar verandering.

En precies dat was de belofte van Galán. Hij sprak zich openlijk uit tegen de drugskartels en beloofde zelfs criminelen uit te leveren aan de Verenigde Staten. Hij wilde de corrupte politieke cultuur aanpakken. Het was de boodschap waar veel Colombianen al lang op zaten te wachten.

Pablo Escobar

De populariteit van Galán schoot omhoog. In peilingen tijdens de campagne scoorde hij tot wel 60 procent van alle stemmen. Volgens Koopman was het eigenlijk wel zeker dat de populaire Galán president zou worden.

Tot het noodlot in augustus 1989 toesloeg. In de jaren die volgden werd duidelijk dat meerdere politieagenten en bodyguards van Galán waren omgekocht door Pablo Escobar en andere drugscriminelen. Maar het gevaar kwam niet alleen vanuit de hoek van de drugskartels. Ook een hooggeplaatst lid van Galáns eigen liberale partij bleek betrokken bij de aanslag.

'Roep om verandering is een doodvonnis'

Galán was volgens Koopman altijd al een relatieve buitenstaander van de liberale partij. Zijn verkiezing als lijsttrekker zette kwaad bloed bij andere partijleden die hun kansen in rook zagen opgaan. Weinig betrokkenen kunnen het verhaal overigens navertellen. Pablo Escobar gaf de opdracht hen om te leggen, om te voorkomen dat het verhaal achter de aanslag naar buiten zou komen.

De overeenkomsten met moord op burgemeesterskandidate Karina Garcia zijn volgens Koopman duidelijk. Ook Garcia voerde een campagne voor verandering van de macht. Dat deed ze in een regio waar FARC-rebellen en paramilitairen verblijven, maar waar ook een belangrijke drugsroute doorheen loopt.

"Deze recente moord kun je plaatsen in een lange rij van politieke moorden in Colombia. Het terugkerende element is: wie in Colombia zijn kop boven het maaiveld uitsteekt en om verandering van de macht roept, spreekt eigenlijk zijn eigen doodvonnis uit", zegt Koopman.