In het Groningse Overschild moeten bewoners soms tonnen bijbetalen om hun huis te herbouwen na aardbevingsschade, omdat het budget van de overheid niet alles dekt. Minister Ollongren zegt nu dat het budget aangepast moet worden, wanneer dit nodig is.
Door gaswinningsschade zijn de woningen van duizenden Groningers onveilig verklaard. Ze moeten hun huis uit en er volgt sloop en herbouw. Maar de staat vergoedt maar 70 tot 80 procent van alle kosten. Wie hetzelfde huis terugwil, moet nu bijlenen.
Schade Overschild
Volgens minister Ollongren is dat niet de bedoeling. "Er moet gebouwd en geleverd worden, daar is ook budget voor. Als de bouwkosten en dergelijke omhoog zijn gegaan dan moet het budget worden aangepast", zegt de minister maandag tegen EenVandaag bij haar bezoek aan Overschild.
In het dorp zitten ze al tijden met veel te hoge kosten. Het oude huis van Sandra van der Laan is een van de huizen die onveilig is verklaard en wordt gesloopt. Voor het nieuw te bouwen huis krijgt Sandra een budget toegewezen door de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).
'Hoe we dat gaan betalen? Geen idee'
Maar dat budget is bij lange na niet toereikend. "We hebben een tekort van 100.000 euro. Hoe we dat gaan betalen? Geen idee."
"Het kost 650.000 euro om ons huis te herbouwen. In de tussentijd mag en kan ik er niet meer wonen en is het beschikbare budget op 550.000 euro gezet. Ik voel me vernaggeld."
Lees ook
Tekort van tonnen
Dit overkwam ook Diane Blauw. Zij en haar gezin hebben een oude boerderij in Overschild, gebouwd door Diane's schoonvader. Het is het ouderlijk huis van haar man. Ook hun huis zit in de versterkingsoperatie en ook zij kregen een budget toegewezen. Maar om het huis te bouwen moet er 300.000 euro worden bijgelegd.
"We konden een nieuw huis bouwen, maar de NCG keurde de bouw van de schuur niet goed en nu ligt het hele proces stil en lopen de kosten op. De daadwerkelijke kosten zijn tonnen hoger dan het beschikbaar gestelde budget. We dachten: volgend jaar staat er een nieuw huis. Maar inmiddels zijn we 5 jaar verder en staan we stil."
Pijnlijk punt
De versterkingsoperatie in Groningen is een pijnlijk punt en vlamde afgelopen weekend weer op na een uitspraak van de directeur van de NAM in NRC. Hij stelt in het interview dat door het dichtdraaien van de gaskraan er geen 26.000 woningen hoeven te worden versterkt, maar slechts 50. Ook daar reageerde minister Ollongren op. Volgens haar klopt de uitspraak niet. "We hebben hier afspraken over gemaakt en daar houden we ons aan. De veiligheid staat voorop. Ik vond dat het niet getuigen van dat je begrijpt in welke situatie mensen zitten."
Raadsleden overspoeld met vragen
Deze verhalen horen we van veel bewoners, vertelt SP-raadslid Kees Koning. "We hebben als gemeenteraad vragen gesteld aan het college en daarna ontplofte onze mailbox door de vele vragen. Het budget is lang niet toereikend. En de wensen van de bewoners zijn echt niet buitensporig. Je krijgt budget om je huis in zijn oorspronkelijke staat terug te brengen."
Addertje onder het gras is dat het budget niet alleen is bedoeld voor de nieuwbouw van het huis, maar dat daar alles van betaald moet worden. Dus ook de huur van je tijdelijke woning zolang er wordt gebouwd. En allerlei bijkomende kosten die niets met de bouw van je huis te maken hebben.
Trap en dakpannen verkopen
Om het tekort van 100.000 euro op te brengen hergebruiken en verkopen Sandra en haar man zoveel mogelijk materiaal uit het oude, nog te slopen huis. "De dakpannen hebben we van het dak gehaald en de voordeur en de trap zijn verkocht. Zo proberen we de kosten te drukken."
"Er is altijd gezegd dat de Groningers ruimhartig gecompenseerd moeten worden. Ik hoef niet ruimhartig. Als ik kies voor bepaalde luxe, dan moet ik dat zelf betalen, dat vind ik volkomen terecht. Maar ik hoef geen extra luxe, ik wil gewoon mijn huis terug."
Prijsstijging bouwmaterialen
Niet alleen de bewoners moeten geld toeleggen op de versterkingsoperatie. Ook de aannemers zijn ontevreden over het huidige proces. "De prijzen van de grondstoffen zoals hout en staal zijn het afgelopen jaar enorm gestegen, maar die stijging wordt niet meegenomen in de berekening van de NCG", vertelt aannemer Simone van Dijken.
"Normaal heb je te maken met een prijsstijging van 2 tot 3 procent, maar sinds het begin van dit jaar zijn de prijzen van hout, staal en isolatie gigantisch gestegen, zo'n 20 tot 25 procent. En het eind is nog niet in zicht."
'We bouwen tot het geld op is'
Als aannemer maakt Van Dijken een berekening van de bouwkosten en overlegt dat aan de NCG. "De NCG gaat er vervolgens met een stofkam doorheen en meestal wordt de berekening naar beneden bijgesteld. Maar dat wordt berekend vanachter een bureau, niet met een blik op de werkelijke situatie."
Ondertussen ligt de bouw bij Sandra en Diane stil. Sandra blijft er laconiek onder: "We gaan gewoon bouwen maar ik weet niet of het afkomt. We bouwen tot het geld op is. En dan zien we wel."
Lees ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
