radio LIVE
meer NPO start

Moet er een nationaal corona-herdenkingsmoment komen? 'Voor sommigen is het al voorbij, maar veel mensen blijven met de gevolgen zitten'

Moet er een nationaal corona-herdenkingsmoment komen? 'Voor sommigen is het al voorbij, maar veel mensen blijven met de gevolgen zitten'
De coronagedenkmuur in Londen
Bron: AFP

Een imam, een predikant, een pastoor én filmregisseur Eddy Terstall pleiten voor een nationaal corona-herdenkingsmoment in ons land. Volgens de initiatiefnemers is het van belang om het leed door corona te erkennen.

"Ik werd vooral als atheïst benaderd, want het gaat niet alleen maar om het geloof. Dit gaat om iedereen", vertelt Terstall. Een vast omlijnd idee is er nog niet, want in de app-groep waarin de initiatiefnemers zitten werd nog nagedacht over welke stap ze nu gaat nemen. "Dat zou bijvoorbeeld dit interview kunnen zijn, om hier meer ruchtbaarheid aan te geven", reageert Terstall.

Financieel in zwaar weer door corona

"Het gaat er vooral om dat er mensen zijn die nu ook nog last hebben van corona, mensen die hun baan of onderneming kwijt zijn. Hoe help je die? We hopen dat daar ook ideeën en initiatieven voor bedacht worden. Want er zijn mensen met long-covid of mensen die hun winkel zijn verloren, die het financieel moeilijk hebben."

In Washington is er al een gedenkplek voor corona met Amerikaanse vlaggetjes die in de grond zijn gestoken. Het plan is om dat monument permanent te maken. In Londen is er een muur met allemaal roze hartjes om de coronacrisis te herdenken.

Lees ook

Elkaar helpen op een bepaalde dag

Terstall heeft zelf ook met corona te maken gehad. "Mijn corona was niet zo heel erg, maar ik heb ook mensen om mij heen gehad die heel langdurig klachten hebben gehad, of mensen die zijn overleden. Op dit moment is het ook tijd om te kijken of we mensen die nu nog in de problemen zitten ook financieel nog te kunnen helpen."

Niet iedereen is gelijk geholpen door de overheid, zegt Terstall. "Het gaat erom dat we op een bepaalde dag dus naar elkaar omkijken om te kijken hoe we mensen kunnen helpen." Terstall en de andere initiatiefnemers denken aan een dag dit najaar of volgend voorjaar.

info

Herdenkingen rondom grote gebeurtenissen:

  • 23 juli 2014: dag van nationale rouw vanwege de aanslag op MH-17 op, toen alle vlaggen in het land halfstok hingen. En er kwamen die dag veertig kisten met slachtoffers aan op vliegbasis Eindhoven die vervolgens in colonne naar Hilversum gingen, die beelden gingen de hele wereld over.
  • 30 april 2019: een openbare herdenking in Apeldoorn voor, toen tien jaar geleden, de aanslag van Karst Tates tijdens Koninginnedag op het Koninklijk Huis bij De Naald.
  • 14 september 2001: drie dagen na de aanslagen van 9/11 werden wereldwijd de terroristische daden herdacht. In Nederland werd, net als in de rest van Europa, drie minuten stilte gehouden om12:00.

    Op 6 oktober vorig jaar was er al een corona bezinningsdag, bedacht door premier Rutte, maar daar werd niet veel mee gedaan.

Polarisatie

Volgens Terstall is het ook van belang om iets van saamhorigheid terug te krijgen nu we weer uit de lockdown komen, juist in tijden van polarisatie. "Dat is heel belangrijk, ook voor de wederopbouw van onszelf na deze crisis."

"Juist door de polarisatie is het lastig, maar ook noodzakelijk om iets te organiseren. Niemand is blij. De één vindt dat er teveel maatregelen zijn, de ander te weinig. Mensen verwijten elkaar en de overheid van alles. Maar dit kan een moment zijn om weer samen te komen." Er zou niet per se een jaarlijkse herdenking moeten komen, maar éénmaal of wellicht twee keer, dat zou volgens de initiatiefnemers wel moeten kunnen.

Luisteren

Eddy Terstall in EenVandaag over het herdenkingsmonument

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Wat de nieuwe migratieplannen van de EU betekenen voor uitgeprocedeerde asielzoekers

Uitgeprocedeerde asielzoekers zouden de Europese Unie echt moeten verlaten: dat is de inzet van nieuwe plannen van de Europese Commissie. Maar hoogleraar migratie Arjen Leerkes is kritisch. "Voor een deel gaat het ook om beeldvorming."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de ene persoon gevoeliger is voor PTSS dan de andere

Waarom de ene persoon gevoeliger is voor PTSS dan de andere
Hulpdiensten sluiten een plaats delict in Zwijndrecht af na een schietpartij
Bron: ANP

Waarom krijgt de een na een schokkende gebeurtenis posttraumatische stress en de ander niet? Radboud Universiteit deed hier samen met de Nationale Politie onderzoek naar.

Mishandeling, een zwaar ongeval of oorlog, dit zijn enkele voorbeelden van situaties die kunnen leiden tot een posttraumatisch stresssyndroom (PTSS). In Nederland krijgen jaarlijks 400.000 mensen de diagnose. Maar de een is hier gevoeliger voor dan de ander, blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Uniek onderzoek naar PTSS

Aan het onderzoek van de universiteit deden ruim 200 beginnende agenten mee. Volgens neurowetenschapper en een van de onderzoekers van de studie Linda De Voogd is dit uniek. "Er zijn weinig onderzoeken gedaan waarbij de deelnemers nog geen dingen hebben meegemaakt of geen PTSS-klachten hebben", vertelt ze.

En voor een goede meting moet je er juist bij zijn voordat iemand een traumatische ervaring meemaakt, weet de onderzoeker. "Ook richtten vorige studies zich vooral op kleinere onderzoeksgroepen en militairen."

Bekijk ook

Wel of niet schieten

Tijdens het onderzoek moesten de agenten onder een MRI-scan een schietopdracht doen. "Om de spanning op te bouwen moesten de deelnemers een poppetje in de gaten houden. Het poppetje kon een geweer of een telefoon uit zijn zak pakken", gaat De Voogd verder. En op basis daarvan moesten de agenten een keuze maken: wel of niet schieten.

"Bij het pakken van het geweer, moesten de agenten op het poppetje schieten. Bij het pakken van de telefoon, moeten ze niks doen. Dat was dan de veilige situatie," vertelt De Voogd. "Bij een foute keuze kregen de agenten een elektrisch schokje. De schok doet niet echt pijn, maar het is wel vervelend. Er stond dus wel iets op het spel."

Actieve amygdala

Het uitvoeren van de oefening stimuleert hersenactiviteit, vooral in de amygdala. "Dat is een gebied in de hersenen dat betrokken is bij het verwerken van informatie en het detecteren van dreiging", legt De Voogd uit.

Anderhalf jaar na de MRI-scan moesten de onderzochte agenten terugkomen naar de universiteit. "Uit de studie blijkt dat agenten met een hyperactieve amygdala vaker kampen met de symptomen die passen bij PTSS", vertelt De Voogd. "Mensen met een actievere amygdala hebben dus meer kans op het ontwikkelen van PTSS na het meemaken van trauma."

Bekijk ook

Nachtmerries en overprikkeld

Voormalig politieagent Maaike Zegers heeft te maken gehad met zo'n trauma. "Tijdens mijn werk kreeg ik steeds vaker een onveilig gevoel en wilde ik niet terug naar bepaalde plekken", vertelt ze.

"In het begin dacht ik: dat is logisch en dit hoort nou eenmaal bij mijn baan. PTSS was ook geen onderwerp dat destijds bij de politie besproken werd. Maar mijn klachten gingen van kwaad tot erger: nachtmerries, overprikkeld en een extreem kort lontje. Na enige tijd kwam ik thuis te zitten en startte ik met intensieve traumaverwerking."

'Donkere wolk ging weg'

"Inmiddels gaat het mentaal goed met mij en ik werk niet meer bij de politie", vertelt ze. Ze schreef een paar jaar geleden het boek 'Een kast vol', om families te helpen om met PTSS om te gaan. "Juist door het woord 'PTSS' in huis te halen, ging de donkere wolk weg. Dat was verhelderend."

Zegers was geen onderdeel van het onderzoek van de Radboud Universiteit, maar juicht dit soort studies erg toe. "Als ik van tevoren had geweten dat ik misschien een hoger risico had op PTSS, dan had ik nog steeds het vak gekozen. Ik heb bij de politie ook een hele fijne tijd gehad."

Eén stukje in een grote puzzel

Met de studie probeert de onderzoeker preventief te kijken naar PTSS en mensen zoals Maaike Zegers te helpen.

"Met dit onderzoek zijn er wellicht mogelijkheden om beter om te gaan met trauma of aversieve gebeurtenissen. In de hoop om de kans op PTSS te verkleinen, ook voor andere beroepen buiten de politie,'' zegt De Voogd. "Maar de studie is slechts één stukje in een grote puzzel."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant