radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Familie vermoorde Hümeyra: 'Waarom neemt niemand verantwoordelijkheid voor haar dood?'

Familie vermoorde Hümeyra: 'Waarom neemt niemand verantwoordelijkheid voor haar dood?'
Hümeyra werd op 18 december 2018 doodgeschoten door haar ex Bekir E.
Bron: EenVandaag

"Moeten we echt wachten tot ze doodgeschoten wordt?" De familie van de gestalkte Hümeyra trok meerdere keren wanhopig aan de bel bij de politie over Bekir E., de ex en stalker van hun 16-jarige dochter en zusje.

De angst van de familie werd op 18 december 2018 waarheid: Hümeyra wordt voor de ogen van haar klasgenoten doodgeschoten door Bekir E. Haar vader stond aan de andere kant van school op haar te wachten. Aan de vooravond van de strafzaak tegen E. sprak EenVandaag met Hümeyra's zus Tuğba, Hümeyra's moeder en hun advocaat Nelleke Stolk.

Hecht gezin

Hümeyra kon op het moment van de moord al maanden niet meer alleen over straat. Tot op de dag van vandaag kan de familie niet geloven dat hun dochter doodgeschoten is, terwijl ze zo vaak naar de politie stapten om aangifte te doen. Het verlies valt ze zwaar. "Elke dag ga ik naar haar slaapkamer en pak ik wat van haar kleren. Om even bij haar te zijn", vertelt haar moeder.

Hümeyra, een nakomertje in een traditioneel Turks gezin, was een vrolijk, positief meisje. Verder zijn er een oudere broer en twee zussen. Maar vooral met Tuğba, die 13 jaar ouder is, is Hümeyra heel hecht. Samen wonen ze als enige van de vier kinderen nog thuis, in hartje Rotterdam. "Ze kwam vaak bij mij in bed liggen 's avonds. Dan gingen we kletsen. We deelden alles. Ze was lief, gek op shoppen, lol maken met vriendinnen en kon heel goed koken", vertelt Tuğba.

De moeder van Hümeyra heeft foto's en diploma's van haar dochter uitgestald op Humeyra's bed
Bron: EenVandaag
De moeder van Hümeyra heeft foto's en diploma's van haar dochter uitgestald op Humeyra's bed

Doodsangsten

Hümeyra leerde Bekir via Facebook kennen in september 2017. Ze wist toen niet dat hij in werkelijkheid veel ouder was dan zij, bijna 30. "Zij dacht dat hij een jaar of 20 was", zegt advocaat Nelleke Stolk. Toen Hümeyra erachter kwam hoe oud hij werkelijk was, verbrak ze het contact en begon de stalking en bedreiging.

"Het tig keer bellen op een dag en als je dan opneemt, vragen stellen waar je bent en wat je doet", omschrijft Stolk de stalking. Hümeyra stond doodsangsten uit voor Bekir. Hij belde en appte haar continu en plaatste via verschillende social media-accounts hatelijke posts over haar.

Bekir vertelde dat hij iemand had neergestoken en daarvoor had gezeten. Hij bedreigde mij, zei dat hij mijn ouders dood zou slaan en mij publiekelijk te schande ging zetten.

Mishandeling

Bekir E. eiste vervolgens dat Hümeyra langskwam bij hem thuis. Daar mishandelde hij haar, gooide hij haar tegen een kast en sloeg haar met haar hoofd tegen een muur. "Dusdanig hard en een paar keer, dat ze daarvan buiten westen is geraakt. Ze had daarvan blauwe plekken", omschrijft advocaat Stolk de mishandeling. "Er was bijvoorbeeld ook een stukje tand afgebroken."

Na de mishandeling deed Hümeyra opnieuw aangifte bij de politie. Justitie besloot Bekir E. te vervolgen voor de mishandeling, hij moest voorkomen. Tijdens het spreekrecht benadrukte Hümeyra dat ze ontzettend bang was dat hij haar wat zou aandoen. "Doe iets, help mij", was volgens Stolk haar noodkreet. Ook andere familieleden werden door hem bedreigd. Hij dreigde hen dood te steken, zo blijkt uit de aangifte.

Noodkreet Hümeyra: 'Hij weet me overal te vinden'

Bekir E. werd veroordeeld voor de mishandeling en kreeg een contactverbod, maar bleef wel op vrije voeten omdat hij in hoger beroep ging. Ondanks de beperkingen die de rechter hem oplegde, bleef Bekir contact met Hümeyra zoeken. Ook op haar werk wist hij haar met een smoes aan de telefoon te krijgen en bedreigde hij haar opnieuw. Een week voor de moord deed Hümeyra opnieuw aangifte.

De familie was verbijsterd dat de politie niets deed. "We hebben alle appjes bewaard, telefoontjes opgenomen. Maar we zouden meer bewijs moeten verzamelen", vertelt Tuğba. "Ik zei: 'Moeten we echt wachten tot mijn zusje is doodgeschoten?'"

Ik hoorde zeggen: 'Wat ben je aan het eten hoer?' Ik schrok… Ik ben erg bang van hem en hij weet me overal te vinden.

Schuldgevoel

In de aangifte, een week voor haar dood, liet Hümeyra opnieuw weten hoe bang ze was voor Bekir E. Ze liet een foto zien die ze geappt kreeg. Daarop was, volgens haar, Bekir te zien met twee vuurwapens in zijn handen. Toch besloot de politie hem niet aan te houden.

Op 18 december stond Hümeyra's vader aan de voorkant van de school, toen zij bij de achteringang wordt doodgeschoten. Iets waar haar vader zich volgens Stolk enorm schuldig over voelt. "Hij vraagt zich steeds af 'wat als ik aan de andere kant had gestaan? Had ze dan wel al veilig bij mij in de auto kunnen stappen?' Dat is iets waar hij nooit meer overheen komt", zegt advocaat Stolk.

Het graf van Hümeyra
Bron: EenVandaag
info

Inspectie Veiligheid en Justitie: autoriteiten schoten ernstig tekort

De aanpak van de stalking van Hümeyra is ernstig tekortgeschoten, concludeerde de Inspectie van Veiligheid en Justitie. Betrokken organisaties hadden onvoldoende aandacht voor haar bescherming ook al had zij herhaaldelijk aangegeven zich onveilig te voelen, blijkt uit het vernietigende rapport van de Inspectie.

Uit het rapport bleek dat tientallen agenten wisten van Hümeyra's situatie, maar dat zij niets deden. Het is de tweede keer dat er zo hard wordt geoordeeld over een stalkingszaak. "Het is een ontluisterend beeld. Het wordt tijd dat dit consequenties voor bijvoorbeeld agenten gaat hebben", zei advocaat Richard Korver tegen EenVandaag.

Excuses zijn niet genoeg

De Rotterdamse politiechef heeft bij de familie zijn excuses aangeboden. Ook minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus erkende dat Hümeyra mogelijk nog had geleefd als de instanties hun werk hadden gedaan. "Het zijn excuses waar de familie niets meer aan heeft", zegt advocaat Stolk.

De familie vraagt zich vooral af waarom er niemand ontslagen wordt. "Waarom neemt niemand zijn verantwoordelijkheid? Het voelt alsof iedereen alleen zijn eigen straatje schoonveegt", zegt zus Tuğba. Hümeyra's moeder is het vertrouwen in de overheid verloren. "Wij krijgen Hümeyra niet meer terug. Maar wij willen dat er nu echt iets verandert, zodat er niet nog meer meisjes slachtoffer worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kiezers verdeeld over Nederlandse militairen naar Oekraïne bij vredesakkoord, PVV-achterban wel duidelijk tegen

Kiezers verdeeld over Nederlandse militairen naar Oekraïne bij vredesakkoord, PVV-achterban wel duidelijk tegen
Premier Dick Schoof bezocht vlak voor kerst Nederlandse militairen in Litouwen
Bron: ANP

Kiezers van de coalitiepartijen zijn het oneens over het wel of niet sturen van Nederlandse militairen naar Oekraïne. Die van de PVV zijn vooral tegen, die van de VVD en NSC voor. Wel zijn coalitiekiezers het erover eens dat meer geld naar defensie moet.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 20.000 leden van het Opiniepanel. De Verenigde Staten en Rusland praten in Saudi-Arabië over onder andere mogelijke vrede in Oekraïne, maar zonder dat het land zelf mag aanschuiven.

PVV-ers tegen, VVD- en NSC-ers voor

Nederland is bereid militairen te sturen naar Oekraïne om de vrede te bewaken. Maar de leider van de grootste partij in de coalitie, de PVV, wil dat niet. Net als de meeste van zijn kiezers. Veel PVV-stemmers in het onderzoek zien het sturen van militairen als het bemoeien met conflicten van anderen.

Een van hen schrijft: "Voor je het weet, worden die weer in een missie gezogen waar we de komende 10 jaar niet meer uitkomen." Bij BBB-kiezers is er verdeeldheid over het sturen van militairen. 37 procent is daarop tegen, 41 procent voor.

Hoe denken kiezers over het sturen van Nederlandse militairen naar Oekraïne als er vrede wordt gesloten?

Verantwoordelijk voor eigen veiligheid

Andere kiezers, ook de meeste VVD- en NSC-kiezers, zijn juist voor het sturen van militairen naar de oostgrens van Europa. Zij vinden dat de EU, dus ook Nederland, verantwoordelijkheid moet nemen voor zijn eigen veiligheid.

Een VVD-stemmer zegt daarover: "Als we al jaren hard roepen dat Poetin deze strijd niet mag winnen, dan kan je nu niet zeggen: 'En dan zorgen wij voor koffie en thee.' Dan moet je daadwerkelijk bijdragen." Wel vinden veel mensen dat de VS ruggensteun moet geven als de situatie uit de hand loopt.

Meer geld naar defensie

Trump sorteert sinds zijn verkiezing voor op een kleinere rol in Europa en dus moeten Europese landen meer hun eigen veiligheid garanderen. Europese leiders, ook premier Dick Schoof, stelden na het spoedberaad van maandag voor dat de lidstaten daarom meer geld moeten uitgeven aan defensie, bovenop de extra investeringen die veel landen de afgelopen jaren hebben gedaan.

Ook daarover zijn de meeste mensen, 7 op de 10, het eens. Op dit vraagstuk zijn kiezers van alle coalitiepartijen wel in meerderheid voorstander. Ongeveer een kwart van deze achterbannen pleit zelfs voor 'veel meer' geld naar het leger. "De EU moet een sterke defensie opbouwen en wel zo snel mogelijk. Als Amerika zich nu zo snel gaat terugtrekken, hebben we geen tijd te verliezen", zegt een panellid.

Moet er (veel) minder of (veel) meer geld naar defensie?

Zorgen over toekomst Europa

Die gedachte leeft breder. De helft (45 procent) betwijfelt of Europese landen op kunnen boksen tegen dreigingen vanuit Rusland zonder de hulp van Amerika. De andere helft (45 procent) denkt dat Europa wél kan standhouden. Een deelnemer schrijft: "Rusland is inmiddels veel van zijn slagkracht kwijt. Zo'n groot land bleek niet in staat Oekraïne in te nemen, ook niet na 3 jaar."

Toch zorgen de gebeurtenissen van deze week vooral voor onrust over de veiligheid van Europa in de toekomst. Ruim tweederde (68 procent) heeft daar zorgen over. Een kwart (24 procent) zegt zelfs wakker te liggen van de huidige ontwikkelingen. "Ik heb nog nooit wakker gelegen van de situatie in de wereld, maar nu komt het gevaar wel heel erg dichtbij. Ik slaap de afgelopen weken dan ook steeds slechter."

Heeft men zorgen over de toekomst van de Europese veiligheid?

Rusland gaat door

Voor veel mensen is Oekraïne een voorproef voor wat er met andere Europese landen kan gebeuren. Als het aan de VS ligt, neemt Oekraïne genoegen met het inleveren van gebied dat nu door Rusland bezet is en ziet het af van NAVO-lidmaatschap. Als Oekraïne met goedkeuring van het Westen land op moet geven, vreest een meerderheid (62 procent) dat dat ook bij andere landen zal gebeuren.

Hoewel een grote meerderheid (81 procent) het goed vindt dat er over vrede wordt gesproken, zijn weinig mensen te spreken over de voorwaarden die tot nu toe genoemd zijn door de VS. Zo vindt een minderheid (42 procent) het acceptabel als Oekraïne grondgebied moet opgeven dat nu in handen is van de Russen. Iets meer mensen (53 procent) vinden het draaglijk als Oekraïne geen NAVO-lid wordt, als de oorlog daarmee stopt.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 17 tot en met 19 februari 2025. Er deden in totaal 20.479 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Is investeren in startende defensiebedrijven dé manier om Europa te beschermen? 'We moeten Russen inhalen'

Is investeren in startende defensiebedrijven dé manier om Europa te beschermen? 'We moeten Russen inhalen'
Het bedrijf van Maurits Korthals Altes maakt software voor onbemande drones
Bron: EenVandaag

Een Europees investeringsfonds opzetten voor startende innovatieve defensiebedrijven: volgens Nederlandse ondernemer Alexander Ribbink is dat hoog nodig. Vooral nu we voor onze defensie niet meer op Amerika kunnen rekenen.

Op 24 februari is het 3 jaar geleden dat het Russische leger Oekraïne binnenviel. Zowel in Nederland als in verschillende Europese landen wordt al langer de noodzaak gevoeld om zich te beschermen tegen de agressie van Poetin.

Investeren in eigen defensie

En met de komst van president Trump is de urgentie om meer te investeren in eigen defensie nog groter. De VS wil namelijk dat Europa voor haar eigen veiligheid gaat zorgen. Op bijstand van de Amerikanen kan Europa dus niet meer rekenen.

Ondernemer Alexander Ribbink beseft al langer dat we onze veiligheid en welvaart zelf actief moeten gaan beschermen. Hij zei dit al voordat Poetin Oekraïne binnenviel. "Toen lagen Den Haag en Europa te slapen. Inmiddels zijn ze wakker geworden en luisteren ze naar de geopolitieke ontwikkelingen en komt er gelukkig meer budget voor defensie beschikbaar."

Durfkapitaal

Ribbink, die zijn geld verdiende met TomTom-routeplanners, heeft een investeringsfonds opgezet voor bedrijven die moderne defensietechnologie maken. Met 125 miljoen euro moet zijn fonds een van de grootste van Europa worden. De eerste bijdragen zijn inmiddels al binnen. "We krijgen geld van institutionele beleggers, hopelijk van pensioenfondsen, en ook van particuliere ondernemers die zelf geld verdiend hebben en nu wat durfkapitaal investeren."

Bij dat laatste steken investeerders geld in nieuwe veelbelovende jonge bedrijven die nog geen winst maken. "Deze mensen worden vooral gedreven omdat zij vinden dat defensie op orde gesteld moet worden om de wereld een stuk veiliger te maken. En als het goed is krijg je ook een beetje meer geld terug dan dat je erin gestopt hebt."

Bekijk ook

Beter, innovatiever en scherper

Ribbinks missie komt voort uit het feit dat tweederde van alle investeringen in de Europese defensietech worden gedaan door Amerikanen. "Dat is gek, dat moeten we zelf gaan doen. We moeten sterk staan om onszelf te kunnen verdedigen om zo oorlog te voorkomen. En ons niet laten subsidiëren door de Amerikanen. Het moet wederzijdser worden."

Er gebeurt op dit moment in zijn ogen nog te weinig. "Er zijn momenteel een paar grote bedrijven die defensiemateriaal maken, maar daar zit te weinig dynamiek in, er is te weinig concurrentie. Als je ondernemers hieraan toevoegt, krijg je betere, innovatievere en scherpere producten. En veel sneller."

Start-up

Een voorbeeld van een bedrijf waarin Ribbink wil investeren met zijn fonds is de Nederlandse start-up Avalor AI. Medeoprichter Maurits Korthals Altes maakt daar met jonge engineers en mensen met een militaire achtergrond software voor onbemande drones. Ze hebben grote plannen maar nog geen verdienmodel.

"Idealiter maakt elk bedrijf natuurlijk winst, maar een start-up is zoekende. Defensie is onze klant en ook het fonds van Ribbink heeft in ons geïnvesteerd. Wij zitten op een moeilijke markt, want er zijn maar weinig klanten die onze spullen kopen en er zijn lange wachttijden omdat we met overheden werken en die zijn wat minder snel", legt Korthals Altes uit.

Bekijk ook

Russische technologie inhalen

Avalor AI wil de achterstand op de geavanceerde Russische technologie inhalen. "Ik denk dat we wel heel hard ons best moeten doen om het gat in te halen. Maar het kan als we met zijn allen in Europa heel hard werken en genoeg geld beschikbaar stellen", verwacht hij.

Een voorwaarde voor financiering door Ribbinks fonds is dat de start-ups niet alleen actief zijn in één land. Dat is bij Avalor AI het geval. Korthals Altes: "Onze aanpak is Europees. Onze software is te gebruiken in Franse, Duitse en Nederlandse drones. En dan is het niet zo erg dat elk land zijn eigen drones wil fabriceren."

Missie afmaken zonder systeem

De software van Avalor AI zorgt ervoor dat hun systemen nog een tijdje kunnen functioneren, ook als ze door de vijand gestoord worden of wanneer er geen persoon is die de systemen kan besturen.

"Met onze technologie proberen we te voorkomen dat de militairen hun systemen verliezen vanwege verbindingen die verstoord worden. En we willen mogelijk maken dat in die gevallen er nog een tijdje doorgevlogen kan worden om de missie te kunnen afmaken", licht Korthals Altes toe.

Bekijk ook

Menselijke factor

Vredesbeweging Pax is juist kritisch op innovatieve start-ups als Avalor AI. Directeur Rolien Sasse vindt ook dat Europa een sterke defensiecapaciteit nodig heeft, maar het is voor haar wel van belang dat de defensie-industrie zelf verantwoordelijkheid neemt om binnen het internationaal recht te opereren.

Volgens Sasse moet je opletten bij automatische wapens, omdat er anders door fouten veel burgerslachtoffers kunnen vallen. "Er moet altijd een menselijke factor zijn die bepaalt of je wel het goede doel voor ogen hebt. Investeer bijvoorbeeld niet in kernwapens, in clustermunitie of in landmijnen, want daarmee kan je veel burgerslachtoffers maken."

Internationaal oorlogsrecht

"Daarom hebben we internationaal ook afgesproken dat ze verboden zijn", gaat ze verder. "En lever niet aan landen waar mensenrechten geschonden worden."

Maurits Korthals Altes zegt daarop dat Avalor AI zich houdt aan het internationaal oorlogsrecht. "We denken als bedrijf en als mens na over hoe we ons systeem wel of niet willen gebruiken, en hanteren onze eigen morele afwegingen daarbij." Ook op gebied van automatische systemen, geeft hij aan. "Het is niet de bedoeling dat wij de mensen altijd helemaal proberen te vervangen."

Europees investeringsfonds

Voorwaarden

Alexander Ribbink stelt hier ook voorwaarden aan. Hij gaat het geld uit het fonds niet gebruiken voor nog meer tanks, massavernietigingswapens of meer munitie, zegt hij. "Het is onwaarschijnlijk dat durfkapitalisten daarin gaan investeren. Het gaat ons meer om technologie, zoals het ontwikkelen van software voor drones, voor onbemande systemen."

"Maar ook bij AI blijft de mens degene die de opdracht heeft gegeven. Het zijn geen killer robots. AI is gewoon een besturingssysteem", gaat hij verder. AI is in zijn ogen niet veel anders dan de katapult van vroeger of de kogel die je met een geweer afvuurt: eenmaal gegooid of afgeschoten, dan is er geen verdere controle meer.

'Wapenwedloop gevaarlijk'

Organisatie Pax maakt zich ook zorgen om de gevolgen van het extra investeren in defensie. Hierdoor wordt er volgens Sasse bezuinigd op andere belangrijke zaken.

"Diplomatieke relaties, internationale samenwerking en internationale instanties als de VN zijn ook van belang voor vrede en die worden nu afgekalfd. Het is gevaarlijk dat we nu in een wapenwedloop terechtkomen waarbij er weer puur een geloof is in afschrikking door wapens als enige manier om vrede te bereiken."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant