radio LIVE
meer NPO start

Een jaar nauwelijks contact met je nieuwe studiegenoten: deze drie jongeren voelden zich het afgelopen jaar geen échte student

Een jaar nauwelijks contact met je nieuwe studiegenoten: deze drie jongeren voelden zich het afgelopen jaar geen échte student
De drie studenten
Bron: Eigen foto's

Eerstejaarsstudenten hebben een raar jaar achter de rug. Colleges waren online en feestjes in de kroeg konden ze vergeten. Vooral sociaal hebben ze veel gemist, wat voor sommigen erg zwaar was: "Ik voelde me eigenlijk meer depri dan gelukkig."

De studenten uit de lichting van 2020 deden vorig jaar geen eindexamen door corona en begonnen een nieuwe opleiding zonder uitgebreide introductie.

Gekke start

Voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), Lyle Muns, vertelt dat de bond zich aan het begin van het jaar extra zorgen maakte om deze lichting.

"Het is een groep die nóg meer geraakt kan worden dan andere studenten. Ze kennen nog geen medestudenten, hebben geen netwerk in de stad waar ze wonen of zitten nog niet op kamers. Het is een hele gekke manier om je studentenleven te starten."

Meer dan tentamens halen

"Nu de samenleving weer wat meer open is zal het wat verlicht zijn, maar we hoorden veel terug dat studenten zich eenzaam voelden en concentratie- en motivatieproblemen hadden. Ze dachten bij zichzelf: 'Is dit nou waar ik een belangrijk deel van mijn leven naar uitgekeken heb, moet dit nou de mooiste tijd van mijn leven zijn?'", vertelt Muns.

Op het vlak van studieprestaties gaat het over het algemeen wel goed. "Maar dat wil nog niet zeggen dat het ook goed gaat met de studenten. Studeren is meer dan dingen uit je hoofd leren en tentamens halen. Het gaat ook om de ontwikkeling van jezelf als persoon, nieuwe vrienden maken in een nieuwe stad en een netwerk opbouwen."

Lees ook

Studentenleven moeizaam op gang

Pien Mannaerts (20) kan erover meepraten. Ze verhuisde van Rotterdam naar Nijmegen en begon vorig jaar september vol enthousiasme aan haar studie Spaanse Taal en Cultuur aan de Radboud Universiteit. De studie bevalt goed, maar haar studentenleven kwam maar moeizaam op gang. "Nieuwe mensen leren kennen en verenigingen en disputen ontdekken was erg lastig. Je mocht niet met veel mensen bij elkaar komen. Qua sociaal leven was het in het begin moeilijk."

Ze werd lid van een studentenvereniging en vormde online een jaarclub, maar heeft nog niet het gevoel dat ze echt bij de vereniging hoort. "Ik heb de tradities, feestjes en borrels op de sociëteit, die bij een studentenvereniging horen nog niet meegemaakt. Dat is heel teleurstellend. Ik heb niet alles uit het studentenleven kunnen halen wat ik had verwacht."

Pien Mannaerts
Bron: Pien Mannaerts
Pien: "Ik heb niet alles uit het studentenleven kunnen halen wat ik had verwacht"

'Meer depri dan gelukkig'

Ook voor een andere student van 19 uit Enschede verliep het eerste jaar, als student Psychology aan de Universiteit Twente, niet zoals hij voor ogen had. "Het begon eigenlijk wel goed, maar eind januari kwam ik in een dip terecht. Ik zat elke dag van 8 uur 's ochtends tot 8 uur 's avonds in mijn eentje te studeren en kende maar een paar medestudenten."

Zijn moeder trok uiteindelijk aan de bel: "Ze zei: 'Gaat het eigenlijk nog wel goed met je, ben je nog wel gelukkig zo?' En toen dacht ik bij mezelf: nee, ik voel me eigenlijk meer depri dan gelukkig."

Luuk van Mierlo
Bron: Luuk van Mierlo
"Ik heb die interactie echt nodig"

Gestopt

Na veel gesprekken besloot hij met zijn studie te stoppen en dat voelde als de beste keuze die hij had kunnen maken. "Ik ben heel erg van lol maken en dynamiek met medestudenten. Dat is beter voor mijn concentratie en ik heb die interactie echt nodig."

Toen hij zijn keuze had gemaakt, ontdekte hij dat meer bekenden met hun studie waren gestopt. "Zelfs vrienden van de middelbare school die al jaren wisten wat ze wilden gaan studeren, zijn gestopt omdat het door corona gewoon echt niet meer ging."

Lees ook

Geen verschil

Het vele online les krijgen, is niet voor iedereen vervelend geweest. Student Pien merkte niet echt verschil tussen achter een laptop zitten in een grote collegezaal of achter een laptop zitten op je kamer. "In een hoorcollegezaal met honderd man kan je ook niet echt gezellig kletsen voor mijn gevoel. Het enige verschil is dat je dan na college ergens een koffietje kan halen." Studeren was voor haar dan ook niet het probleem.

"Naar een nieuwe stad verhuizen, niemand kennen en dan alleen achter je laptop zitten, dat is het moeilijke. Niet het studeren zelf."

Pauzeren en terugspoelen

Voor Roos Sep (18), student Psychologie aan de Universiteit Leiden, waren online hoorcolleges ook geen probleem.

"Je kunt pauzeren en terugspoelen, dat is fijn. Maar bij online werkgroepen heb ik zo vaak gedacht: als dit fysiek was, was ik echt een leuke student geweest. Online heb je geen zin om te antwoorden. Soms moeten we geforceerd discussiëren en dan zegt niemand iets. In real life kan dat veel natuurlijker."

Roos Sep
Bron: Roos Sep
"Bij online werkgroepen heb ik vaak gedacht: als dit fysiek was, was ik echt een leuke student geweest"

Weer een soort brugger

Vorige week had Roos voor het eerst sinds hele lange tijd een fysieke werkgroep. "Het was heel raar, omdat iedereen gewend is om op mute te staan en niks te zeggen. Tijdens de online werkgroepen ruimde ik mijn kamer op, lakte ik mijn nagels en keek ik series. Ik volgde de werkgroep niet echt." Fysiek onderwijs krijgen was even wennen.

Pien kijkt ernaar uit om te ervaren hoe het studentenleven 'normaal' is, maar kijkt er ook een beetje tegenop om bepaalde dingen weer fysiek te moeten doen. "Straks in de collegezaal zitten mensen zo dichtbij dat ze mee kunnen gluren op mijn laptop. En wat als ik naar de wc moet in een hoorcollege met honderd man? Moet iedereen dan zijn tafeltje voor mij inklappen? De grote dingen zoals verhuizen en vrienden maken heb ik al gedaan, maar die hele kleine dingen die ik nog niet heb meegemaakt, daar kan ik wel om stressen. Je voelt je weer een soort brugger."

Lees ook

Nu écht beginnen

De student uit Enschede start in september met een nieuwe studie: de opleiding HBO-V aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN). "Ik heb er heel veel zin in. Ze zeggen dat de introductie waarschijnlijk doorgaat. Het is geen internationale studie, dus daar kan ik wat makkelijker contact leggen. Ook veel bekenden van de middelbare school studeren in Nijmegen, dus het voelt wat dichter bij mezelf."

Ook Roos heeft veel zin in het komende jaar. "Als het goed is, wil de universiteit alles weer fysiek gaan doen. Het afgelopen jaar telt gewoon even niet mee en dan begin ik komend jaar écht met mijn studentenleven."

Online kan fysiek niet vervangen

Volgens Lyle Muns van de LSVb is het belangrijk dat studenten vanaf september weer volledig fysiek onderwijs krijgen. "Dan mogen deze studenten eindelijk ervaren wat het studentenleven écht inhoudt. Hopelijk kunnen ze niet alleen fysiek naar de onderwijsinstelling, maar ook het uitgaansleven en activiteiten van studentenverenigingen meemaken."

Muns maakt zich nog wel zorgen als hij spreekt met bestuurders van universiteiten en hogescholen. "Er wordt uitgebreid gesproken over 'kunnen we niet bepaalde delen online blijven houden?' Maar wij vinden dat deze crisis heeft aangetoond dat online les geen vervanging kan zijn voor fysiek onderwijs. Dat je ook online les geeft is goed, maar deze crisis mag niet misbruikt worden om permanent het fysieke studentenleven uit te hollen. Dat zou heel zonde zijn."

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minister Beljaarts wil AI-centrum in Nederland bouwen: 'Niet afhankelijk zijn van andere landen'

Minister Beljaarts wil AI-centrum in Nederland bouwen: 'Niet afhankelijk zijn van andere landen'
Minister Dirk Beljaarts van Economische Zaken
Bron: EenVandaag

Het kabinet wil een grote AI-supercomputer in Nederland, zodat we voor de rekenkracht die nodig is voor AI-toepassingen, niet langer afhankelijk zijn van het buitenland.

Vandaag buigt de Tweede kamer zich over het plan van het kabinet om een AI-supercomputer te bouwen in Nederland. Het nieuwe, eigen AI-centrum moet ons land in staat stellen om "voor de zorg, defensie en het bedrijfsleven echt een verschil te kunnen maken in de toekomst", legt minister van Economische Zaken Dirk Beljaarts (PVV) uit.

Enorme rekenkracht nodig

Veel mensen kennen kunstmatige intelligentie (AI) vooral van toepassingen zoals ChatGPT, maar de technologie reikt veel verder. Voor complexe AI-toepassingen is een enorme rekenkracht nodig, die geleverd wordt door grote supercomputers. Denk aan een grote hal vol met rijen computerkasten.

Hoewel Nederland al een aantal supercomputers heeft, is dit nieuwe centrum specifiek bedoeld voor AI-onderzoek en toepassingen. Het idee is dat verschillende partijen de supercomputer kunnen gebruiken voor berekeningen die nu onmogelijk of extreem tijdrovend zijn.

Bekijk ook

'We lopen achter'

Dit is volgens het kabinet cruciaal voor de ontwikkeling van AI in Nederland. "We willen dat de zorg, defensie en het bedrijfsleven hiermee aan de slag kunnen in een beveiligde omgeving. Zij moeten de volledige controle hebben over hun data, zonder deze te hoeven delen", zegt Beljaarts. Ook de wetenschap en commerciële partijen kunnen gebruik maken van het centrum.

Met het AI-centrum hoopt Beljaarts andere landen op het gebied van AI te kunnen bijbenen. Volgens de minister zijn we nog niet te laat. "De koploperspositie is al aan ons voorbij gegaan, maar we hoeven nog niet als hekkensluiter te eindigen als Nederland. We kunnen echt nog wel in de kopgroep mee, maar dan moeten we wel op tijd actie ondernemen.

Samen met de markt

Aan deze supercomputer hangt een prijskaartje van zo'n 300 miljoen euro. "Het is een grote investering", zegt de minister. "Maar het is niet alleen een publieke investering. Dit is iets wat je samen met de markt, met private partijen kunt doen. En als de timing goed is doet de Europese Commissie ook nog voor de helft mee."

Nederland wil samen met Frankrijk, Duitsland en Estland een Europees consortium oprichten voor digitale infrastructuur, zo maakte staatssecretaris Zsolt Szabó (Digitalisering) bekend in de Tweede Kamer. Deze AI-computer kan daar als het aan het kabinet ligt ook een bijdrage aan leveren.

Minister Beljaarts van Economische Zaken wil een AI-centrum in Nederland bouwen

Soevereine rekenkracht

Minister Beljaarts wil voorkomen dat we voor AI-toepassingen afhankelijk zijn van het buitenland, zegt hij. "Ik denk dat het cruciaal is dat we, naast onafhankelijkheid van de Amerikaanse defensie-industrie en het Russische gas, ook toewerken naar digitale en strategische soevereiniteit in Europa."

"Wat we nu doen is capaciteit inkopen van andere landen", legt hij uit. "Het is belangrijk dat we in ieder geval voor de basisrekenkracht niet afhankelijk zijn van commerciële partijen of andere landen. Je wil kunnen beschikken over rekenkracht op Nederlands grondgebied, waar we zelf over beslissen." Soevereine rekenkracht, noemt de minister het.

Afhankelijk van Big Tech

Hoogleraar digitalisering Reijer Passchier ziet ook het belang in van digitale onafhankelijkheid. Hij waarschuwt voor de enorme invloed die Amerikaanse technologiebedrijven nu al hebben in de digitale wereld. Op social mediaplatforms, in dataopslag, maar ook op het terrein van kunstmatige intelligentie.

Toch bestaat, ook wanneer je de supercomputer op eigen grondgebied hebt, nog steeds een vorm van afhankelijkheid van Big Tech, ziet Passchier. Om de supercomputer daadwerkelijk te bouwen, zijn we nog steeds sterk afhankelijk van Amerika. De twee gigantische techbedrijven die chips kunnen leveren, Nvidia en AMD zijn daar namelijk gevestigd.

Bekijk ook

'Hun software zit overal in'

Volgens Passchier moeten wij ons zorgen maken over de afhankelijkheid van de computerkennis van Amerika. Mochten de diensten van deze bedrijven om wat voor reden dan ook uitvallen, dan hebben we een heel groot probleem.

"Al heel lang merken we dat Amerikaanse bedrijven niet geneigd zijn om zich aan Europese regels te houden, en ook niet altijd dezelfde waarden hebben als wij in Europa", zegt de hoogleraar. "We zijn afhankelijk van hun software, en die zit overal in; van deurbellen, tot auto's, tot in systemen van onze overheid."

Europese alternatieven

"Ik snap dat die zich dat de minister nu alsnog met Amerikaanse bedrijven in zee gaat, maar tegelijkertijd denk ik dat hij ook de ontwikkeling van Europese alternatieven moet ondersteunen. En daar ook het liefst zoveel mogelijk zelf gebruik van moet maken", adviseert hij.

Het is nog niet bekend waar het nieuwe AI-centrum moet komen. Dat zal afhangen van de ruimte op het stroomnet, zegt het ministerie. Coöperatie SURF, een digitaal samenwerkingsverband van onderwijsinstellingen in Nederland dat al een supercomputer voor wetenschappelijke doeleinden beheert, zal ook de nieuwe AI-computer gaan beheren.

Hoe kunstmatige intelligentie zichzelf kapotmaakt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Te veel klagen is niet goed voor onze gezondheid: 'Maar helemaal stoppen is volkomen kansloos'

Te veel klagen is niet goed voor onze gezondheid: 'Maar helemaal stoppen is volkomen kansloos'
Bron: Pexels

Na dry januari op zoek naar een nieuwe uitdaging? Vandaag, op 'blue monday', begint in Nederland de campagne 'Dertig dagen zonder klagen', zodat mensen positiever worden. Maar is stoppen met klagen wel goed? "Als we stoppen, worden we onverschillig."

Het idee komt van auteur Isabelle Gonnissen. Al 7 jaar probeert ze België positiever te maken en haar campagne stroomt deze maand over naar Nederland. Ze moedigt mensen aan om 30 dagen goed op te letten wanneer ze klagen, zodat ze bewust worden van hoe vaak ze dat doen.

'Volkomen kansloos'

Schrijver en klaagexpert Bart Flos is kritisch op deze methode. "Als je weet dat je over 30 dagen weer mag klagen, dan krijg je een kunstmatige situatie. 30 dagen niet klagen is volkomen kansloos, omdat mensen die klagen geholpen moeten worden om het oplossingsgerichte vermogen te vergroten."

Hij legt uit: "Die mensen vinden van zichzelf helemaal niet dat ze klagen, dus waarom zouden ze nou moeten stoppen?"

Bekijk ook

Klaagparadox

Dat noemt Flos de klaagparadox. "Deze mensen vinden niet dat ze klagen, maar dat ze constateringen maken." Klagen brengt mensen volgens Flos wel een stukje dichter bij elkaar. "Het hoort bij de menselijke soort en is het begin van de oplossing. Als wij stoppen met klagen worden we onverschillig."

Dan heeft hij het ook over klagen over het weer. Dat staat op nummer één van de honderd meest beklaagde onderwerpen. "We klagen er het meest over, maar kunnen er het minst aan doen. Maar het creëert een saamhorigheidsgevoel."

Klagen om het klagen

Klagen kan ook leiden tot een tijdelijke stressverlichting, vertelt ontwikkelingspsycholoog Steven Pont. Hij onderscheidt twee soorten klagen. Aan de ene kant heb je het constructieve klagen, bijvoorbeeld tegen een klantenservice omdat je internet niet werkt. En klagen zonder specifiek doel. "Dat kan ook heel bindend werken als je het met elkaar doet. Dat kan je ook roddelen noemen, wat op zichzelf ook weer een negatief effect heeft."

Klagen wordt vooral negatief als het zich niet richt op een oplossing, zegt Pont. "Dan ben je een beetje aan het klagen om het klagen. En hoe meer je dat doet, hoe meer je hersenen worden ingericht op nóg meer klagen. Dus het versterkt zichzelf. Denk bijvoorbeeld aan scheiding, waarbij mensen steeds meer over elkaar gaan klagen."

Bekijk ook

Bedrijfs- en gezinsleven

Klagen om het klagen is iets wat in het bedrijfsleven overgenomen kan worden door werknemers. Klaagcoach Flos hoopt leidinggevenden in het bedrijfsleven duidelijk te maken dat zij een ouderfunctie hebben. "Als zij klagen over trage WiFi of een slecht systeem, dan leert een medewerker dat ook te doen. En in principe is dat een terechte conclusie. Zo zit dat ook in gezinnen."

"Kinderen leven het leven een beetje na zoals hun ouders dat doen", bevestigt Pont. "Als ouders in de gezinscultuur de neiging hebben om veel te klagen, zeker over andere mensen, dan nemen kinderen dat over als horende bij hun gezin. Omdat ze vaak niet doorhebben dat dat een kenmerk is van hun gezin."

Effectief klagen

Maar wat is het effect op je mentale gezondheid? Volgens Pont brengt klagen je in een negatieve modus. "Zeker als je je niet richt op een oplossing. Dan ga je het steeds meer doen en kan het ook een soort identiteit geven. Als je veel klaagt over andere mensen, trap je een beetje naar beneden. Daardoor kom je zelf een beetje bovenop drijven."

Maar als je überhaupt wat vrolijker en hoopvoller in het leven staat, dan kan het juist wel goed zijn voor je mentale gezondheid. "Zolang je maar effectief blijft klagen. Dus als je bijvoorbeeld op werk gaat klagen, doe dat tegen de persoon waar het over gaat. Anders lost het niks op."

info

Podcast

De rubriek 'Feit of Fictie?' is ook te beluisteren als podcast.

Eerder dood

Daar sluit Flos zich bij aan. Hij haalt er een onderzoek bij van de Universiteit van Pennsylvania. "Mensen die heel veel klagen zijn minder gelukkig, minder succesvol, ze hebben minder vrienden, ze zijn vaker ziek en ze gaan eerder dood. Dus er is wel degelijk een effect gevonden van klagen vanuit zenderperspectief."

Maar minder klagen moeten we niet doen. Daar zijn de experts het beiden over eens. "Als je maar effectief gaat klagen", zegt Pont. "Er gebeuren gewoon niet zulke leuke dingen in het leven af en toe. En dat je daarover klaagt is niet het probleem. Het gaat echt over de effectiviteit ervan. Dus klagen om het klagen, terwijl je er verder niet naar handelt, werkt niet. Leg het goede probleem bij de goede persoon, en zet de volumeknop niet harder dan strikt noodzakelijk."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant