radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Door Europese samenwerking wil KWF einde maken aan te dure kankermedicijnen

Door Europese samenwerking wil KWF einde maken aan te dure kankermedicijnen
Steeds meer mensen hebben baat bij immuuntherapie, maar de prijzen voor deze medicijnen zijn torenhoog
Bron: EenVandaag

Steeds meer mensen hebben baat bij immuuntherapie: een vrij nieuwe, zeer succesvolle behandeling tegen kanker. Maar de prijzen voor deze medicijnen zijn torenhoog. Oneerlijk, vindt KWF. Een nieuw samenwerkingscollectief moet er een einde aan maken.

Zo'n 10 jaar geleden maakte slechts een handjevol patiënten gebruik van immuuntherapie, ook wel immunotherapie genoemd. Daardoor viel de medicijnprijs van jaarlijks gemiddeld 50.000 euro per patiënt nog te betalen. Maar nu de dure behandeling steeds meer kankersoorten kan bestrijden, en daarmee duizenden patiënten kan helpen, dreigt immuuntherapie onbetaalbaar te worden.

Geheimzinnigheid niet te verdedigen

Waarom de medicijnen voor immuuntherapie zo duur zijn, weet eigenlijk niemand, behalve de makers zelf. En die geheimzinnigheid rondom prijsopbouw en winstmarges valt niet te verdedigen, vinden KWF Kankerbestrijding en onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut in het Antoni van Leeuwenhoek.

"Dit soort praktijken van de farma-industrie zijn niet meer aanvaardbaar", zegt directeur Johan van de Gronden van KWF. "Kankermedicijnen zijn een miljardenbusiness vol geheime clausules en totale onduidelijkheid rondom prijzen. Wij eisen al jaren meer transparantie, maar er gebeurt niets."

Einde dure kankermedicijnen

KWF Kankerbestrijding lanceert daarom vandaag een Europees samenwerkingscollectief dat een einde moet maken aan te dure kankermedicijnen. Dertien zusterorganisaties van het KWF, in onder meer Scandinavië, België en Zwitserland, doen mee.

Dit nieuwe initiatief, het European Fair Pricing Network (EFPN), wil zich inzetten voor inzichtelijke en eerlijke prijzen en een transparante markt voor kankermedicijnen.

Lees ook

Data uitwisselen

Voor het eerst wordt het probleem van dure geneesmiddelen op deze schaal aangepakt. Door onderzoek te doen naar de prijs en beschikbaarheid van kankermedicijnen in verschillende landen en deze data uit te wisselen, kunnen betrokkenen beter een vuist maken aan de onderhandelingstafel, is het idee. Met als doel dat patiënten goedkoper en sneller toegang krijgen tot kankermedicijnen.

"Winst maken is prima en bedrijven moeten gezond kunnen ondernemen, ook farmaceuten", benadrukt KWF-directeur Van de Gronden. "Maar de opbouw van medicijnprijzen is in nevelen gehuld. Als je niet weet hoeveel een buurland betaalt, kun je als land niet goed onderhandelen. En worden zorgbudgetten nog meer onder druk gezet. Het mag er niet van afhangen in welk land je woont of je wel of niet een geneesmiddel krijgt. En voor welke prijs."

info

Wat is immuuntherapie?

Bij een behandeling met immuuntherapie (ook wel immunotherapie) wordt het immuunsysteem van een kankerpatiënt gebruikt om de kankercellen aan te vallen. De behandeling ondersteunt het immuunsysteem of maakt het extra actief.

Bij de volgende kankersoorten is immuuntherapie een mogelijke behandeling:

  • blaaskanker
  • hodgkinlymfoom
  • hoofdhalskanker
  • longkanker
  • melanoom
  • merkelcelkanker
  • niercelkanker

Ook bij baarmoederhalskanker, borstkanker en eierstokkanker wordt soms immuuntherapie gegeven. Dat gebeurt op dit moment alleen in onderzoeksverband. Het is nog onduidelijk of dit een geschikte behandeling is. Immuuntherapie wordt vaker in onderzoeksverband gegeven. Dat komt omdat er nog veel vragen zijn die onderzocht worden. Bron: Kanker.nl

'Ik kreeg te horen dat ik terminaal was'

Iemand die veel baat heeft gehad bij immuuntherapie is van Claudia van Deudekom, vertelt ze. Zij kreeg in 2008 de diagnose melanoom, een zeer kwaadaardige vorm van huidkanker. 3 jaar later waren er uitzaaiingen in haar hele lichaam.

"Ik kreeg te horen dat de artsen me niet meer konden helpen, dat de kanker terminaal was", herinnert Claudia zich. "Maar juist in die tijd werden de allereerste immuuntherapieën op mensen getest en mocht ik meedoen bij verschillende trials. Het heeft mijn leven gered."

Jarenlange behandeling

Claudia werd jarenlang behandeld, en gedurende dat traject zeiden artsen meerdere keren tegen haar dat ze haar niet meer beter konden maken.

Niet elke experimentele therapie werkte even goed, regelmatig kwam de kanker terug. Claudia had uitzaaiingen in onder meer de hersenen, milt en lever. Maar ze bleef, tegen de verwachting in, doorleven.

Claudia van Deudekom
Bron: AVROTROS
Claudia van Deudekom: "Ik leef nog dankzij immuuntherapie"

Geluk dat het hier vergoed wordt

Claudia van Deudekom onderging gedurende 8 jaar verschillende behandelingen met immuuntherapie: "Als ik voor te zoveelste keer een infuus kreeg met het medicijn, dan dacht ik wel eens 'Daar gaat weer een mooie middenklasse auto mijn arm in'. Ik realiseer me heel goed wat voor geluk ik heb om in een land te wonen aar zo'n dure behandeling wél vergoed wordt."

Haar laatste immuuntherapie kreeg Claudia 4 jaar geleden. De behandeling sloeg zo goed aan dat ze nu kankervrij is. "Ik hoef op dit moment alleen nog maar voor controles naar ziekenhuis. Elke 6 maanden voor een scan van de hersenen en 1 keer per jaar om te kijken of er eventueel nieuwe uitzaaiingen in andere organen zijn. Het is ongelofelijk dat ik nog in leven ben en mijn kinderen kan zien opgroeien."

Lees ook

Beter onderhandelen

"Patiënten hebben recht op goede medicijnen", reageert een woordvoerder van de branchevereniging Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, die de geneesmiddelenfabrikanten vertegenwoordigt. "Zeker in het geval van ernstige aandoeningen zoals kanker."

De steeds betere middelen die worden ontwikkeld en toegelaten zijn vaak kostbaar, volgens de branchevereniging. "Welke prijs uiteindelijk wordt betaald, wordt bepaald door onderhandelingen met de overheid en zorgverzekeraars." De vereniging zegt dat de vertrouwelijkheid van afgesproken medicijnprijzen tot een beter onderhandelingsresultaat leidt dan wanneer deze openbaar wordt gemaakt.

Bereid afspraken te maken

"De roep om transparantie over de prijsstelling van geneesmiddelen horen wij ook", zegt de woordvoerder. "Geneesmiddelbedrijven zijn zich bewust van hun grote verantwoordelijkheid voor de toegankelijkheid en betaalbaarheid van nieuwe geneesmiddelen."

Dat uit zich volgens de vereniging "in de bereidheid om te komen tot afspraken over een eerlijke prijs die de overheid en zorgverzekeraars na onderhandelingen bereid zijn om te betalen." Ook wijst de woordvoerder op de Code, waarin de geneesmiddelenbedrijven hun verantwoordelijkheid onderkennen.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen
Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nadat Europese leiders gisteren in Parijs samenkwamen voor spoedoverleg, zitten vandaag delegaties van zowel Rusland als de VS bij elkaar in Saoedi-Arabië. Ze praten daar verder over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne.

De laatste dagen heerst er een crisissfeer in Europa. Sinds het telefoontje tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geworden dat Europa steeds verder buitenspel wordt gezet. Waarom ziet Poetin in Amerika een interessante onderhandelingspartner?

Geen NAVO-lid en bezet grondgebied opgeven

Dat heeft met een aantal punten te maken, begint correspondent Joost Bosman. Daarvoor moeten we eerst even terug naar de eisen waar de Russische president mee is gekomen. Zo wil Poetin niet dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. En daarnaast willen ze geen grondgebied inleveren.

Amerika heeft al toegezegd dat Oekraïne is uitgesloten van het NAVO-lidmaatschap. En Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth kondigde eerder aan dat door Oekraïne bezet grondgebied moet worden teruggegeven aan Rusland.

'We doen er weer toe'

Maar dat is niet de enige reden waarom Rusland met de VS onderhandelt, legt Bosman uit. "Het is belangrijk voor het Kremlin om weer met Amerika te onderhandelen. Nu is de nieuwe president van het machtigste land ter wereld bereid om met hem persoonlijk te gaan praten over Oekraïne. En dat is ook voor Poetin heel belangrijk."

Hij zet daarmee Oekraïne en Zelensky buitenspel, gaat Bosman verder. "Daarnaast kan hij ook aan aan zijn eigen burgers tonen: 'kijk, we doen er weer toe. Zelfs de machtigste man ter wereld wil met ons praten.'" Voor Poetin is het dus ook op diplomatiek gebied van belang.

Bekijk ook

Economie

Het heeft ook te maken met de economische gevolgen die Rusland heeft ondervonden van de oorlog. Zo melden Russische media de mogelijke terugkeer van Visa en Mastercard in het land.

"Het geeft ook iets aan over de moeite die de Russen de afgelopen 3 jaar hebben gehad, dat ze zo verstoken zijn gebleven van die bedrijven. En niet meer geld konden sturen naar het buitenland", zegt Bosman.

Tegenslagen voor Rusland

Bosman ziet dat de getroffen economie een belangrijke reden is voor Rusland om Amerika actief te betrekken bij de vredesonderhandelingen. De materiële tekorten is iets waar het Kremlin zich zorgen om maakt. Zo is het defensiebudget bijna de helft van het hele budget.

"Het budget voor defensie is dit jaar opgeschroefd tot 40 procent. Dat is ontzettend veel. Dat betekent dus dat het ook heel veel geld kost. Rusland is bezig met nieuwe wapens maken, nieuwe artilleriegranaten, nieuwe tanks. Maar dat gaat gewoon te langzaam. Rusland kan de verliezen niet bijhouden. Het is gewoon niet te compenseren omdat de verliezen veel te hard gaan."

Bekijk ook

Inflatie en tekort arbeiders

Er zit dus ook haast achter voor Rusland om de oorlog met Oekraïne snel tot een einde te brengen. "Het is duidelijk dat Rusland toch redelijk op apegapen ligt en een adempauze nodig heeft."

Daarnaast ziet de correspondent dat Rusland kampt met meerdere economische problemen, zoals de inflatie en het tekort aan arbeiders. "Er zijn veel duizenden mannen naar het front gegaan. Honderduizenden zijn naar het buitenland gevlucht vanwege de mobilisatie 3 jaar geleden. Dat betekent dus dat er veel mensen te kort zijn die in de fabrieken kunnen werken, daardoor stijgen de lonen en gaat ook de inflatie weer omhoog."

Afwachten wat Trump zegt

Door aan de onderhandelingstafel te zitten kan er ook voorzichtig worden gekeken naar de terugkeer van westerse bedrijven, zoals nu al mogelijk met Visa en Mastercard. "Dat zal toch een verlichting zijn voor de economische malaise die er heerst in Rusland."

Toch houdt Bosman nog een slag om de arm. Het is eerst afwachten wat de Amerikaanse president Donald Trump gaat doen. "Wat hij nu zegt is het één, namelijk: Oekraïne kan maar beter geen lid worden van de NAVO. Maar of dat uiteindelijk ook zo gaat uitpakken, dat moeten we nog maar gaan zien. Als dat zo is, dan heeft Poetin natuurlijk duidelijk op dat punt gewonnen."

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant