De status van de wolf wordt van 'strikt beschermd' naar 'beschermd' aangepast. Maar heel veel betekent dat (nog) niet in Nederland, volgens juridisch adviseur natuurwetgeving Luuk Boerema. "Nu nog theoretisch."

De Europese regels rondom het afschieten van de wolf worden versoepeld. Dit omdat een voorstel van de Europese Commissie over de status van de wolf is aangenomen door de vijftig landen die zijn aangesloten bij de Conventie van Bern.

Van internationaal naar nationaal

Wat dat betekent voor Nederland? Niet zo heel veel, zegt juridisch adviseur natuurwetgeving Luuk Boerema. "De bescherming is nu internationaal rechtelijk verlaagd. Maar die internationaal rechtelijke bescherming moet uiteindelijk worden doorvertaald naar een vermindering van een beschermde status op nationaal niveau. Daar zijn burgers aan gebonden."

"En zolang dat niet aan de orde is," gaat hij verder, "is er nog een theoretische verlaging van de bescherming status." En merken we daar in Nederland in de praktijk nog vrij weinig van.

Populatiebeheer makkelijker

Het beheer van de populatie wordt met de verandering van de status wel makkelijker gemaakt. "Als lidstaat moet je de wolf beschermen. En op grond van de Habitatrichtlijn was die bescherming gekoppeld aan het feit dat die strikt beschermd is."

Daardoor moeten bepaalde regels worden opgenomen in nationale wetgeving. Maar nu wordt de status binnen deze Habitatrichtlijn - een Europese richtlijn die zorgt voor gebieds- en soortenbescherming in Europa - dus naar verwachting verlaagd. "En met de verlaging van de beschermde status van de wolf vervalt die strikte verplichting, waardoor je meer mogelijkheden krijgt om de wolf min of meer te beheren."

Opnieuw beslissen

Hierdoor moet Nederland opnieuw beslissen wat voor bescherming de wolf in het land krijgt. Als de wolf 'strikt beschermd' is, zoals eerder, dan is die bescherming 'een gegeven', zegt Boerema. "Die moet je strikt beschermen als lidstaat."

Maar verandert die status naar 'beschermd', zoals nu is voorgenomen door de Commissie, dan heb je als lidstaat meer ruimte om te beslissen in hoeverre je de wolf beschermt.

Kan nog even duren

Voordat de status ook echt verandert in Nederland, kan het nog wel even duren, denkt Boerema. "Ik verwacht dat dat zeker nog 1,5 jaar duurt, omdat er nog een hele Europese wetgevingsprocedure moet komen. En dan moeten alle lidstaten op één lijn zijn voor het aanpassen van die bijlage, dus dat gaat nog wel even duren."

"En in de tussentijd," gaat de juridisch adviseur natuurwetgeving verder, "moeten wij dus nadenken van: gaan we die wolf bijvoorbeeld beschermen zoals we nu ook de dassen of reeën beschermen? Dat zou een hele goede vervanging zijn van de status die de wolf op dit moment heeft."

'Gevaarlijke precedent'

Overigens is Boerema het niet eens met de verlaging van de status. "De staat van de wolf is nog niet zodanig gunstig dat deze verlaging verantwoord is, dus het is eigenlijk een prematuur en politiek gekleurd besluit om dit zo te doen."

Daarbij geeft het een verkeerd voorbeeld. "Want als dit bij de wolf kan, dan kan het in beginsel bij andere beschermde soorten ook. En ik kan me voorstellen dat landen als India of Afrikaanse landen ook gaan denken van: ik wil ook wel wat minder bescherming voor de olifant, voor de tijger, want dat past mij beter. Ik vind het een gevaarlijk precedent."

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."