radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Uitlevering zoon Taghi laat zien dat Dubai geen veilige plek meer is voor criminelen: 'Justitie heeft nu een krachtig middel'

Uitlevering zoon Taghi laat zien dat Dubai geen veilige plek meer is voor criminelen: 'Justitie heeft nu een krachtig middel'
Dubai stond voor een lange tijd bekend als veilige haven voor criminelen
Bron: EPA

Faissal, de oudste zoon van Ridouan Taghi, is door Dubai uitgeleverd aan Nederland. Dubai stond voor een lange tijd bekend als een veilige plek voor topcriminelen, maar dat lijkt nu niet meer het geval. "Het was een juridisch vacuum."

Faissal wordt gezien als belangrijk onderdeel van de organisatie van zijn vader en staat daarom in het vizier van het OM. Dubai, een van de grootste steden van de Verenigde Arabische Emiraten, leek hij voor een lange tijd een veilig plek voor hem, want de emiraat staat bekend als een veilige haven voor criminelen.

Nieuw uitleveringsverdrag

Volgens internationaal strafrechtadvocaat Geert-Jan Knoops is dat sinds augustus vorig jaar aan het veranderen, daarvoor had Nederland namelijk geen uitleveringsverdrag met het land. "Dat betekende dat mensen die verdacht werden van de strafbaar feit naar dat land konden afreizen en daar eigenlijk ongestoord verblijven."

De uitlevering van Faissal Taghi is de eerste die onder dit nieuwe verdrag valt, vertelt Knoops. "Het is de eerste testcase die voor Justitie goed is verlopen. Dat uitleveringsproces heeft wel enkele maanden geduurd. Maar je kan concluderen dat het werkt."

Bekijk ook

Een juridisch vacuum

Dat Dubai voor een lange tijd de plek was voor criminelen om zich schuil te houden heeft volgens Knoops meerdere redenen. "Mensen gingen daar heen omdat ze goede relaties hadden zoals familieleden of vrienden."

Maar de belangrijkste reden is volgens hem hoe Dubai omging met uitleveringen; als er geen officieel uitleveringsverdrag was werd er ook niks gedaan. "Het was een juridisch vacuum, er was geen mogelijkheid om in handen te komen van Justitie. Dat is de voornaamste reden geweest om naar Dubai te gaan."

'Niet de koninklijke weg'

Maar dat betekent niet dat er voor het nieuwe verdrag helemaal geen criminelen vanuit Dubai opgepakt werden, dat gebeurde bijvoorbeeld bij de vader van Faissal, Ridouan Taghi, hij werd door het land als 'ongewenst vreemdeling' verklaard en het land uitgezet. "Daarmee kwam hij in handen van de Nederlands Justitie. Maar dat is natuurlijk niet de koninklijke weg", legt Knoops uit.

Ridouan Taghi maakte daar ook tijdens zijn proces gebruik van volgens hem. "Hij heeft steeds aangevoerd dat het een onrechtmatige uitlevering was. Eigenlijk noemde hij het een ontvoering."

Een krachtig middel

Door het nieuwe verdrag is het volgens de strafrechtadvocaat veel makkelijker geworden om criminelen vanuit Dubai naar Nederland te halen. "Je hoeft geen ingewikkelde constructies meer op te zetten om iemand in handen te krijgen."

Want, zo maakt hij duidelijk, als Dubai Ridouan Taghi niet het land had uitgezet, was hij waarschijnlijk nooit in Nederland aangekomen. "Dus het verschil is dat er nu een juridisch krachtige middel in de handen van Justitie is gekomen voor verdachten die vanuit Nederland naar Dubai uitwijken."

Bekijk ook

Stelt Dubai in positief daglicht

Dat Nederland zo'n verdrag heeft kunnen maken met de Verenigde Arabische Emiraten is volgens Knoops bijzonder. "Ze hebben niet met heel veel Europese landen uitleveringsverdragen." Ook Dubai zelf heeft volgens hem veel aan dit verdrag omdat het ook de andere kant op gaat, als er iemand in Nederland is die daar wordt verdacht, kan die makkelijk naar Dubai uitgeleverd worden.

Maar wat volgens Knoops nog belangrijker is, is dat dit verdrag laat zien dat Nederland de regering in de Verenigde Arabische Emiraten meer vertrouwt als rechtstaat. "Nederland gaat alleen met landen een verdrag sluiten als wij voldoende vertrouwen hebben in de rechtspraak. Dat kan de Verenigde Arabische Emiraten dus ook in een positief daglicht stellen op de internationale politieke agenda."

Gevolgen voor Promes

Het nieuwe uitleveringsverdrag heeft volgens hem ook invloed op de zaak rondom voetballer Quincy Promes, hij is in Nederland veroordeeld voor drugshandel en het neersteken van zijn neef. Nu verblijft hij in Dubai. Er loopt al een uitleveringsprocedure naar hem die valt onder dit nieuwe verdrag, waardoor uitlevering naar Nederland een stuk makkelijker kan gaan.

Knoops denkt ook dat de uitlevering van vandaag als voorbeeld genomen kan gaan worden voor een mogelijk uitlevering van Promes. Omdat deze zaak laat zien aan de overheden van Dubai en Nederland hoe zo'n nieuwe uitlevering gaat.

Uitlevering zoon Taghi laat zien dat Dubai geen veilige plek meer is voor criminelen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Teruggestuurde asielzoekers duiken onder om later alsnog in Nederland asiel aan te vragen: 'Hier heb ik mensen die me kunnen helpen'

Teruggestuurde asielzoekers duiken onder om later alsnog in Nederland asiel aan te vragen: 'Hier heb ik mensen die me kunnen helpen'
Asielzoeker Muhammad is tot zijn opluchting toch nog in de Nederlandse asielprocedure gekomen
Bron: EenVandaag

Asielzoekers die in een ander Europees land zijn aangekomen, mogen hier worden geweigerd door de IND. Als ze na 1,5 jaar niet zijn teruggestuurd, mogen ze blijven. "Er zijn in ons land heel veel mensen die deze mensen helpen onderduiken."

Mohammad uit Iran is opgelucht. Hij heeft van zijn advocaat te horen gekregen dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zijn asielprocedure in behandeling heeft genomen. Hij is een politieke vluchteling en loopt gevaar in zijn geboorteland. Hij moest volgens de Dublinverordening zijn asielaanvraag eigenlijk in Kroatië afwachten.

'Ik wilde niet terug naar Kroatië'

Daar werd hij, voordat hij bijna 2 jaar geleden in Nederland aankwam, door de Kroatische politie opgepakt en voor het eerst geĂŻdentificeerd. Toen hij vervolgens naar Nederland doorreisde en bij de IND asiel aanvroeg, kreeg hij daar te horen dat ze zijn aanvraag niet in behandeling zouden nemen.

"Ik moest terug naar Kroatië", vertelt Mohammad. "Daar zouden ze mijn asielaanvraag in behandeling nemen. Maar ik wilde niet terug naar Kroatië. Ik heb hier in Nederland familie wonen en ben nierpatiënt. Hier heb ik mensen die mij kunnen helpen, in Kroatië niet."

Bekijk ook

Dublinverordening

De Dublinverordening bepaalt dat het land waar een vreemdeling Europa binnenkomt, verantwoordelijk is voor de behandeling van zijn of haar asielverzoek. Deze regels werden in 2003 ingevoerd om te voorkomen dat asielzoekers Europa rondreizen om in verschillende lidstaten een procedure te beginnen. Maar ook om te zorgen dat niet ieder land zijn handen van een zaak af kan trekken.

Zodra iemand in Nederland asiel aanvraagt, wordt in verschillende databases gecontroleerd of diegene eerder in een andere EU-lidstaat is geweest. Als dat zo is, gaat de IND niet verder met de asielprocedure. Nederland verzoekt de andere lidstaat dan om de asielzoeker terug te nemen. Dat wordt een 'Dublinclaim' genoemd.

Lastig in de praktijk

Vervolgens heeft de andere lidstaat 2 maanden om op dat verzoek in te gaan. Is er na die periode nog geen reactie, dan geldt: wie zwijgt, stemt toe. De asielzoeker kan dan worden overgedragen.

Dat is de bedoeling, zegt universitair docent migratierecht Mark Klaassen, maar de praktijk is vaak anders. "De Dublinverordening werkt tussen lidstaten, en de effectiviteit hangt dus af van de bereidwilligheid van de verschillende landen. In de praktijk komt er van de Dublinregels niet veel terecht, omdat het andere land niet meewerkt. Of omdat de asielzoeker niet meewerkt."

Bekijk ook

Een op zes Dublinclaims ingewilligd

Dat blijkt ook uit cijfers die EenVandaag bij de IND heeft opgevraagd. Slechts Ă©Ă©n op de zes Dublinclaims die Nederland in de afgelopen 5 jaar heeft gedaan, heeft geleid tot overdracht van een asielzoeker naar een ander land.

Het valt op dat er tussen de verschillende lidstaten grote verschillen zijn in bereidwilligheid. Zo neemt Duitsland asielzoekers bij bijna de helft van de claims daadwerkelijk terug, terwijl Italië nauwelijks op dit soort verzoeken reageert. In de afgelopen 3 jaar is geen enkele asielzoeker vanuit Nederland teruggestuurd naar Italië, ondanks de ruim 4.000 verzoeken die er zijn gedaan.

Termijn van 1,5 jaar

Daar kunnen asielzoekers gebruik van maken. 'Dublin' houdt een land namelijk niet voor eeuwig verantwoordelijk voor de opvang: als iemand na 18 maanden niet is overgedragen aan de verantwoordelijke lidstaat, verloopt de claim en kan hij of zij alsnog ergens anders een asielprocedure beginnen.

Klaassen: "Je ziet bij de cijfers vaak staan: 'Met onbekende bestemming vertrokken.' Dat zijn mensen die uit de asielzoekerscentra zijn vertrokken en uit het zicht van de overheid zijn geraakt. In de Dublinverordening staat dat na 18 maanden de Dublinclaim vervalt. Als iemand dan nog niet naar het land van aankomst is teruggestuurd, kan Nederland niet langer iemand weigeren. En wordt dan alsnog verantwoordelijk voor de asielprocedure."

info

Nieuw Europees migratiepact

Het EU-Asiel en Migratiepact bevat regels voor een nieuw Europees asielsysteem en treedt in 2026 in werking. De nieuwe verordening over asiel- en migratiebeheer bevat regels over de verantwoordelijkheidstoedeling voor de behandeling van asielverzoeken over de EU-lidstaten en een solidariteitsmechanisme.

Een belangrijk doel van deze regels is om de solidariteit tussen lidstaten bij de verdeling van asielverzoeken minder vrijblijvend te maken. De termijn waarmee een Dublinclaim dan zal vervallen wordt drie jaar, in plaats van anderhalf jaar.

Bekijk ook

Asielzoekers duiken onder

Volgens asieladvocaat Sonya Taheri weten veel asielzoekers precies hoe dat werkt, en anticiperen ze er ook op. "Ze hebben een paar maanden om een netwerk op te bouwen. Dan vertel ik ze op een zeker moment: het is nu het moment om uit het centrum te vertrekken. Dan duiken ze onder."

"Er zijn veel mensen in Nederland die deze groep willen helpen, omdat ze begrijpen dat ze hier willen blijven", ziet Taheri. "Omdat ze hier familie hebben, of omdat de landen waar ze naar terug moeten veel slechtere omstandigheden hebben."

Organisaties helpen 'Dubliners'

EenVandaag sprak meerdere kerkelijke organisaties die deze 'Dubliners' helpen. Geen van de organisaties wil hiermee in de publiciteit treden. Ze geven aan kwetsbare asielzoekers te helpen om die 18 maanden door te komen, en zo te voorkomen dat ze op straat moeten zwerven.

De gemeente Amsterdam helpt een deel van deze groep asielzoekers in hun opvang voor ongedocumenteerden. "We willen voorkomen dat kwetsbare mensen op straat moeten slapen, want dat is het alternatief", zegt verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink. "Dat vinden wij voor die mensen onwenselijk, en het zorgt uiteindelijk voor meer overlast voor de stad."

Bekijk ook

Drie jaar ook overbruggen

Groot Wassink maakt zich zorgen over de nieuwe regels die volgend jaar zomer van kracht gaan. Dan wordt de termijn voordat een Dublinclaim vervalt 3 jaar in plaats van 18 maanden. "Dat zal betekenen dat mensen nog langer in de illegaliteit moeten leven, met alle gevolgen van dien. Wij zien als gemeente in de praktijk wat het gevolg is van regels die niet goed werken."

Asieladvocaat Taheri maakt zich er geen zorgen over dat asielzoekers die hier willen blijven met een Dublinclaim die 3 jaar niet zullen weten te overbruggen. "Er zijn hele Facebookgroepen waarin mensen in het geheim mensen tijdelijk opvangen. Het zal misschien net wat lastiger worden, maar mensen laten zich niet zo gemakkelijk afschrikken als ze duidelijk hun toekomst in Nederland voor zich zien."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Zorgen om gezondheid in Lochem door plan voor lelieteelt: een van de meest bespoten gewassen

De teelt van lelies op landbouwgrond in het Gelderse Lochem veroorzaakt grote onrust. Bewoners zijn bang dat de bestrijdingsmiddelen die daarbij gebruikt worden, schadelijk zijn voor hun gezondheid. Omwonenden hopen dat de teelt verboden wordt.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant