"Met tranen in mijn ogen keek ik hoe de ruimtesonde van Osiris-Rex gisteren aankwam bij de planetoïde Bennu. Met míjn muziek", vertelt componist en klankonderzoeker Roland Kuit enthousiast. "Het ontroert me echt."
Een chip met twaalf van zijn muziekstukken zitten op de sonde die in 2016 de ruimte in werd geschoten. Het doel van de missie is onder meer om ruimtegruis van de planetoïde te onderzoeken omdat het gemaakt is van dezelfde materialen als van onze planeet. Dat kan mogelijk meer licht werpen op het ontstaan van de aarde. Maar NASA wilde ook kunst mee aan boord en riep iedereen op om dat toe te sturen. De muziek van Kuit werd daarop twee jaar geleden uitgekozen.
'Mijn werk is veilig in de ruimte'
"Het is het onvoorstelbare dat ik zo bijzonder vind. Die sonde is zo ver weg, en mijn muziek is daar ook. Mijn muziek is niet alledaags en daarom past het zo goed bij deze missie. Bijzondere dingen op bijzondere plekken. Het geeft me ook een beschermd gevoel. Mijn werk is daar veilig. Wat er ook met onze planeet gebeurd nu we er zo slecht mee omgaan, mijn werk in de ruimte gaat millennia mee." Kuit vertelt dat het gruis met een capsule terug naar de aarde wordt geworpen en dat de sonde in de ruimte blijft.
Kuit verbaast zich er niet over dat de NASA kunst meenam op deze missie. "Wetenschap en kunst, dat hoort bij elkaar. Wetenschap is een creatief proces. En echte kunst is ook altijd een onderzoek. Het wringt, het schuurt en het moet iets nieuws veroorzaken."
De componist heeft van NASA een brief gekregen met de bevestiging dat zijn muziek echt aan boord was. En daar is het bij gebleven. "Ik verdien er niets mee, wel eeuwige roem", grapt Kuit.
Niet alleen de muziek van Kuit galmt door de ruimte, maar er is meer kunst dat de ruimte in is gezonden.
- Keramiek mini-'maanmuseum': Een keramische chip waarop zes zwart-wit kunstwerken zijn geëtst, waaronder een tekening van een penis of een raket van Andy Warhol. Het kwam in 1969 met de Apollo-12 mee naar de maan. Het zou stiekem meegesmokkeld zijn in een van de poten van de maanlander. Een technicus zou het daar onder folie verstopt hebben op verzoek van de initiatiefnemer; kunstenaar Forrest Myers, omdat die maar geen officiële toestemming kreeg van de NASA.
- Aluminium figuurtje 'Fallen Astronaut' van 8,5 cm gemaakt door de Belgische kunstenaar Paul van Hoeydonck. De bemanningsleden van de Apollo-15 lieten het in 1971 op de maan achter als eerbetoon aan omgekomen collega's. Bij het beeldje ligt een gedenkplaat met veertien namen van omgekomen astronauten en kosmonauten.
- Grammofoonplaten, Voyager Golden Record, met geluiden en beelden die de diversiteit van ons mensen zo goed mogelijk moeten weergeven. Er staan meer dan honderd foto's op, geluiden van walvissen, begroetingen in 54 talen, en diverse soorten muziek. Het was bedoeld als een soort 'flessenpost' naar buitenaards leven. De platen werden in 1977 kort na elkaar in twee ruimtesondes gelanceerd: Voyager 1 en Voyager 2.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.