radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Dat energiebedrijven extra kosten in rekening brengen voor zonnepanelen is risico voor energietransitie, waarschuwt klimaateconoom

Dat energiebedrijven extra kosten in rekening brengen voor zonnepanelen is risico voor energietransitie, waarschuwt klimaateconoom
Een woonhuis met zonnepanelen op het dak
Bron: ANP

Een nieuw energiecontract afsluiten is duurder voor huishoudens met zonnepanelen dan voor huishoudens zonder zonnepanelen. Bijna alle energiemaatschappijen brengen namelijk extra kosten in rekening vanwege het salderen.

Het gaat soms over tot wel 270 euro per jaar extra kosten. Dat blijkt uit onderzoek van vergelijkingssite Keuze.nl. Elf van de vijftien onderzochte energiemaatschappijen brengen de extra kosten in rekening.

Geen 'cashback'

De extra kosten zitten volgens Geert Wirken van Keuze.nl vooral in de zogenoemde 'cashbacks'. Dat zijn kortingen die energiemaatschappijen aan het einde van een contract uitkeren.

"Uit onze vergelijking blijkt dat mensen met zonnepanelen aanzienlijk minder 'cashbacks' krijgen", vertelt Wirken. "Dat kan 120 tot 270 euro per jaar schelen."

'Niet ieder bedrijf is er open over'

Ook rekenen sommige leveranciers volgens Wirken hogere vastrechtkosten aan mensen met zonnepanelen, vaste leveringskosten die energiemaatschappijen in rekening brengen.

In augustus kondigde energieleverancier Vandebron als eerste aan de kosten voor zonnepanelen eigenaren te verhogen, maar ook andere bedrijven deden dat de afgelopen maanden. "De rest is daar alleen minder open over", vertelt Wirken.

Bekijk ook

Salderingsregeling bekostigen

Toen Vandebron de kosten verhoogde, benadrukte de energieleverancier 'dat mensen met zonnepanelen iets minder voordeel krijgen maar nog steeds voordeliger uitkomen dan mensen zonder zonnepanelen'.

De energiemaatschappijen brengen deze extra kosten bij mensen met zonnepanelen in rekening om de zogenoemde salderingsregeling te bekostigen. Daarom ook dat eigenaren van zonnepanelen minder cashbacks krijgen.

info

Wat is salderen?

Salderen betekent dat je de stroom die je jaarlijks thuis verbruikt, mag wegstrepen tegen de stroom die je jaarlijks zelf thuis opwekt. Wie met zonnepanelen meer opwekt dan verbruikt, krijgt daar een vergoeding voor van de energieleverancier. Wie meer stroom gebruikt dan is opgewekt, betaalt bij.

Het plan is nu om de salderingsregeling geleidelijk af te bouwen. Een steeds kleiner percentage van de teruggeleverde energie wordt dan vergoed. Tot en met 2024 is dit nog 100 procent, maar het wordt geleidelijk afgebouwd totdat je niks meer kunt salderen in 2031.

Koppositie kwijtraken

Volgens klimaateconoom Reyer Gerlagh zijn de extra kosten die energiemaatschappijen rekenen voor zonnepanelen een risico voor de energietransitie. "Het is niet wenselijk", zegt hij. "We moeten doorgaan om zo snel mogelijk zoveel mogelijk daken met zonnepanelen te bedekken."

"We zijn in Nederland vanuit de achterhoede opgeschoven naar een koploper op het gebied van zonnepanelen", volgens de klimaateconoom. "Maar die positie dreigen we helemaal kwijt te raken. Terwijl klimaatverandering wel doorgaat."

'Gebrek aan creativiteit'

Gerlagh noemt de extra kosten die de energiemaatschappijen in kaart brengen 'defensief' en 'een gebrek aan creativiteit'. "Het probleem met de saldering is de vaste prijs", vertelt hij.

"De goedkope stroom die in de zomer wordt teruggeleverd door huishoudens kan worden weggestreept tegen dure stroom in de winter, omdat de energiemaatschappijen een vaste prijs hanteren."

Bekijk ook

Dynamische contracten

De klimaateconoom stelt dan ook voor meer met dynamische contracten te werken. "Op deze manier hoeven energiemaatschappijen ook geen extra kosten in rekening te brengen aan de houders van zonnepanelen", zegt hij.

"Deze dynamische contracten bewegen met de prijs mee. Als de zon hard schijnt is de prijs laag en andersom."

Batterij in huis

Wel is het volgens Gerlagh belangrijk dat er een prijsplafond komt voor deze dynamische contracten. "Dan heb je dynamische prijzen als basiscontract, maar spreek je bijvoorbeeld af dat de prijs niet boven de 0,70 kilowattuur mag komen. Op deze manier is er geen risico voor de consument, maar lopen de energiemaatschappijen ook niet tegen extra kosten aan door de vaste prijzen."

In het ideale systeem liggen er volgens Gerlagh op alle daken zonnepanelen. "De stroom die deze zonnepanelen produceren zou moeten worden opgeslagen in een batterij in huis. Als de zon om twee uur 's middags schijnt laat je batterij vol en als iedereen om zeven uur stroom wil verbruiken ontlaad je de batterijen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nabestaanden hopen dat rechtszaak meer duidelijkheid geeft over grafschennis kindergraven: 'Ze hebben mijn gezin kapot gemaakt'

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'
Songfestival-winnaar Nemo stond vorig jaar met de non-binaire vlag op het podium
Bron: Sarah Louise Bennett/EBU

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

Bekijk ook

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Bekijk ook

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

Bekijk ook

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant