meer NPO start

Burgerspeurders helpen Internationaal Strafhof

De Buk-installatie die vlucht MH17 uit de lucht schoot werd door verschillende burgers gefilmd. Die filmpjes worden nu als bewijs gebruikt. Fotomateriaal van Islamitische strijders in Mali is al met succes gebruikt bij het Internationaal Strafhof.

Burgers leveren niet alleen materiaal aan van mensenrechtenschendingen, ze gedragen zich ook steeds vaker als detectives. Ze gaan actief speuren. De film Truth Detectives, die tijdens het Movies that Matter Festival wordt vertoond, laat zien hoe over de hele wereld onderzoekers van internationale straftribunalen de nieuwste technologieën combineren met de bevindingen van burgerjournalisten. Doel: straffeloosheid en onrecht tegengaan. Burgers en mensenrechtenorganisaties reconstrueren misdaden.

Amateurvideo's als bewijsmateriaal tegen mensenrechtenschendingen

Amateurvideo’s van bomexplosies en executies worden geanalyseerd en gecombineerd met satellietbeelden, GPS data en DNA analyses. Fatou Bensoude, hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag, legt uit dat er steeds meer gebruik wordt gemaakt van het digitale materiaal dat slachtoffers en burgerjournalisten aanleveren: “Op deze wijze wordt bewijs verkregen tegen daders van mensenrechtenschendingen en kan er tot vervolging van de daders worden overgegaan."

Opsporing betekent meer dan alleen maar het bekijken van smartphone-video’s. Tijdens het conflict in de Gazastrook is gebruik gemaakt van een speciaal 3D-model van de stad Rafa. In het 3D-model zijn foto’s en video’s opgenomen die door burgers online zijn geplaatst. Het heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat gebeurtenissen zeer gedetailleerd konden worden ingevuld, waardoor het mogelijk was te reconstrueren wat er zoal in de stad plaatsvond.

Risico's voor burgerspeurders

Marieke de Hoon houdt zich als universitair docent aan de VU bezig met mensenrechten en internationaal strafrecht. “In principe sta ik heel positief tegenover de nieuwe technologieën. Voor daders wordt het steeds moeilijker om ongezien iets te doen. Maar er zijn ook gevaren. Daders zien liever niet dat gewone burgers hun misdrijven vastleggen en zelf gaan rechercheren. Burgerspeurders lopen  gevaar voor eigen leven en dat van het gefilmde slachtoffer.”

'Rekening houden met gemanipuleerd beeld'

De Hoon waarschuwt dat de rechter niet met elk willekeurig beeld- of geluidsfragment een dader zo maar kan veroordelen. De rechter moet er rekening mee houden dat er met het geluid gerommeld is, het beeld gemanipuleerd is en dat de info dus vals kan zijn. “Ook het interviewen en filmen moet op een specifieke manier gebeuren. Professionals zijn hiervoor getraind. Helaas de gewone burger niet."

Oud-officier van justitie Fred Teeven juicht alle hulp van burgers toe. Als officier van Justitie vervolgde hij de Nederlander Van Anraat die gifgas aan Saddam Hoesein leverde en twee Afghaanse generaals. Hij had destijds graag foto- en filmbewijs van burgers ontvangen. “Dat maakt het allemaal een stuk sneller”.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Nederland het juiste land is voor zelfrijdende taxi's van Uber volgens deze expert

Het Amerikaanse bedrijf Uber wil vanaf 2026 zelfrijdende taxi's aanbieden in Europa. Het bedrijf werkt nu samen met de Chinese ontwikkelaar Momenta om dit voor elkaar te krijgen. Maar is Nederland daar klaar voor? "Infrastructuur is goed geregeld."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeente Amsterdam wil regeling voor Surinaamse oud-Nederlanders versoepelen: 'Historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten'

Gemeente Amsterdam wil regeling voor Surinaamse oud-Nederlanders versoepelen: 'Historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten'
Wethouder Rutger Groot Wassink
Bron: EenVandaag

Ruim 180 Surinamers hebben een verblijfsvergunning gekregen die ze na de onafhankelijkheid in 1975 zijn kwijtgeraakt. Maar door strenge eisen zijn er ook afwijzingen. Dat moet anders, vindt gemeente Amsterdam. "Het leidt tot schrijnende situaties."

Naast de verblijfsvergunningen die zijn afgegeven, zijn er nog ongeveer 25 in behandeling. Een van de mensen die nu al succesvol gebruik heeft kunnen maken van de regeling is Jayant Ganesh uit Den Haag. Hij woonde bijna 25 jaar zonder papieren in Nederland, maar krijgt nu een verblijfsvergunning.

'Ik kon die beslissing niet zelf nemen'

"Ik ben er heel erg blij mee, het neemt alle angst en stress weg. Ik hoef niet meer op de straat te lopen en bang te zijn dat ik word opgepakt en uitgezet", vertelt hij. "Het is een opluchting en het geeft ons ook de erkenning die wij verdienen, gezien het feit dat wij ons Nederlandschap nooit hebben afgestaan."

Ganesh was nog een kind toen Suriname onafhankelijk werd. "Ik kon dus niet de beslissing nemen of ik Nederlander wilde blijven of Surinamers wilde worden."

25 jaar ongedocumenteerd

In 2000 komt hij op zijn 29ste naar Nederland, maar papieren krijgt hij niet. "Gelukkig had ik hier een netwerk van familie en vrienden die mij opvingen. Ik heb meerdere keren bij de IND aangeklopt de afgelopen 25 jaar, maar steeds zonder succes."

Nu Ganesh wel een verblijfsvergunning heeft, voelt hij zich weer een vrij mens: "Ik kan nu legaal werk zoeken, ik kan in aanmerking komen voor een huurwoning en het belangrijkste, ik kan nu gewoon over straat lopen zonder dat ik bang ben dat er iets gebeurt."

Bekijk ook

info

Ongedocumenteerde Surinamers in Nederland

Voor de onafhankelijkheid in 1975 waren alle inwoners van Suriname automatisch ook Nederlandse staatsburgers. Met de onafhankelijkheid kwam daar echter verandering in: zij verloren hun Nederlandse nationaliteit en daarmee ook de bijbehorende rechten.

Alleen Surinamers die op dat moment in Nederland verbleven, mochten hun Nederlandse nationaliteit behouden en kregen de status van 'legale vreemdelingen'.

In de eerste 5 jaar na de onafhankelijkheid van Suriname gold een overgangsregeling, de zogenaamde Toescheidingsregeling. Die maakte het makkelijker voor oud-Nederlandse Surinamers om naar Nederland te komen. Zolang ze een inkomen en een woning hadden, mochten ze zich hier vestigen. Maar vanaf 1980 veranderde dat: sindsdien werd hun toelating net zo streng als die van andere buitenlandse migranten.

Sinds het intrekken van de overgangsregeling wonen er naar schatting zo'n 1.200 Surinaamse oud-Nederlanders ongedocumenteerd in Nederland.

Eenmalige speciale regeling

Om Surinamers als Ganesh tegemoet te komen, kwam voormalig staatssecretaris Van der Burg afgelopen jaar met een eenmalige, speciale regeling, waar Surinaamse oud-Nederlanders tussen 1 januari en 1 juli van dit jaar gebruik van kunnen maken.

Iedereen die geboren is voor 25 november 1975, de dag dat Suriname onafhankelijk werd, en die kan aantonen dat hij of zij langer dan 10 jaar in Nederland woont, komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning.

500 zaken afgewezen

Maar die laatste eis, 10 jaar onafgebroken in Nederland wonen, zorgt er nu voor dat ruim 500 zaken van Surinaamse oud-Nederlanders zijn afgewezen. Zij konden niet bewijzen dat ze meer dan 10 jaar in Nederland woonden.

"Veel mensen vallen hierdoor buiten de boot", merkt wethouder van Amsterdam Rutger Groot Wassink. Zijn gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling.

Bekijk ook

'Historisch onrecht'

Om deze groep mensen toch te helpen, pleit hij voor het verkorten van de eis, van 10 naar 5 jaar: "Zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze regeling."

"We hebben het hier over Nederlanders die ten onrechte niet de Nederlandse status hebben gekregen", gaat de wethouder verder. "Ik vind dat historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten."

Schrijnende situaties

Hij voorziet grote problemen voor deze groep als ze ongedocumenteerd blijven. "Het is voor die mensen buitengewoon vervelend en het leidt ook tot schrijnende situaties."

"Ze moeten dan illegaal wonen, illegaal werken en ze hebben geen toegang tot zorg. Het is een buitengewoon ingewikkeld bestaan voor deze mensen", aldus Groot Wassink.

Gemeente Amsterdam wil regeling voor Surinaamse oud-Nederlanders versoepelen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant