Het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Netanyahu, oud-defensieminister Gallant en Hamas-leider Al Masri. Het ICC wil de drie vervolgen voor oorlogsmisdaden.
Het ICC wil deze drie hoofdrolspelers in de oorlog in Gaza berechten, omdat het Strafhof ze verdenkt van misdaden tegen de menselijkheid sinds 7 oktober 2023. Hoogleraar internationaal recht aan de Universiteit van Amsterdam Göran Sluiter noemt het 'een goede ontwikkeling' dat er nu een arrestatiebevel ligt.
'Had wel wat sneller gemogen'
Hoewel hoofdaanklager Karim Khan van het ICC afgelopen mei al bekend maakte arrestatiebevelen te willen uitvaardigen, heeft het uiteindelijk 6 maanden geduurd voordat het Strafhof dat in de praktijk bracht. "Dat is ongebruikelijk lang en had van mij wel wat sneller gemogen", zegt strafrechtdeskundige Sluiter.
"Ik vind het belangrijk dat de rechter ernaar heeft kunnen kijken en heeft geoordeeld dat er bewijs is voor het plegen van meerdere internationale misdrijven. Het is een eerste stap naar de rest van de procedure", zegt hij. "Het te hopen dat er uiteindelijk ook verdachten worden aangehouden."
'Israël vertraagde het arrestatiebevel'
Waarom het zo lang voordat het ICC de arrestatiebevelen uitvaardigde? "Dat heeft ermee te maken dat Israël zich op een gegeven moment in die procedure heeft gemengd", legt Sluiter uit. Volgens hem heeft Israël zoveel mogelijk heeft geprobeerd om de zaak bij het Internationaal Strafhof te vertragen.
Ook vanuit Nederland: "Er ligt daarom ook een aangifte bij het Openbaar Ministerie tegen organisaties, groeperingen en mensen die verbonden zijn aan Israël en eerder al hebben geprobeerd om dit strafrechtelijk onderzoek te frustreren."
Bekijk ook
VS 'ontstemd'
Dat laat volgens Sluiter zien dat er veel weerstand is. En de kans bestaat dat die weerstand alleen nog maar zal toenemen. Zo verwacht de strafrechtdeskundige dat er ook veel weerstand komt vanuit Amerika.
"Zeker met de verkiezing van Donald Trump, die in het verleden ook al sancties heeft ingesteld tegen het Internationaal Strafhof." In een eerste reactie laat het Witte Huis weten 'ontstemd' te zijn op de arrestatiebevelen.
Onafhankelijk opereren
"Het is een goed teken dat het Internationaal Strafhof zich niet onder druk heeft laten zetten door Israël of de te verwachte reactie vanuit Amerika", vindt Sluiter
"Het ICC moet volledig onafhankelijk opereren ten aanzien van landen in de wereld en ten aanzien van de internationale politiek. Maar dat heeft gelukkig geen rol gespeeld."
Bekijk ook
Israël en Amerika erkennen ICC niet
De kans dat er daadwerkelijk arrestaties worden uitgevoerd en Netanyahu achter de tralies verdwijnt, blijft klein, denkt Sluiter. Zo erkennen niet alle landen het ICC, waaronder Israël, de Verenigde Staten en een flink aantal andere landen. Zij hebben dus geen verplichting om met het Internationaal Strafhof samen te werken en kunnen deze arrestatiebevelen ook naast zich neerleggen.
"Landen die partij zijn bij het Statuut van Rome, hebben de verplichting om vanaf vandaag Netanyahu en Galland aan te houden als zij zich op hun grondgebied begeven", legt Sluiter uit. Hij denkt dat Netanyahu daarom ook wel even zal nadenken waar hij veilig naartoe kan reizen en of er daar een risico is om gearresteerd te worden.
'Kom niet naar Nederland'
De strafrechtdeskundige zegt dat het daarom voor Netanyahu geen goed idee is om naar Nederland te komen. Hoewel de minister van Buitenlandse Zaken in mei eerst forse kritiek uitte op de aanklager van het ICC voor een arrestatiebevel, heeft hij nu gezegd dat Netanyahu gewoon wordt aangehouden.
"Enig misverstand daarover is nu uit de weg geruimd. Landen die het Internationaal Strafhof erkennen, zijn verplicht om die arrestatiebevelen uit te voeren."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
