radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Burgemeester Dijksma vraagt Rijk extra geld om criminaliteit te bestrijden: 'Misschien wel 1 miljard nodig'

Burgemeester Dijksma vraagt Rijk extra geld om criminaliteit te bestrijden: 'Misschien wel 1 miljard nodig'
Bron: EenVandaag

Vooral Utrechters staan terecht in het liquidatieproces Marengo. Geen toeval, de georganiseerde misdaad is er groter dan gedacht. Burgemeester Dijksma wil dat het kabinet 'misschien wel 1 miljard euro' uittrekt voor de aanpak van drugscriminaliteit.

Jonge kinderen die worden ingezet als koeriers en zo de misdaad worden ingetrokken, criminele clusters die handelen in harddrugs en bendes die zich bezighouden met plofkraken: Utrechters zelf hebben nog niet allemaal in de gaten hoe serieus het probleem rond de georganiseerde criminaliteit is. "Ik denk dat mensen soms vermoeden dat het op bepaalde plekken speelt, maar niet bij hen", zegt de Utrechtse burgemeester. Er moet wat haar betreft echt wat gebeuren en dan het liefst grondig.

150 criminele clusters

Er is geen enkele wijk in haar stad waar het niet speelt. "Het probleem van dit type criminaliteit is dat het zich invreet in je samenleving en ontwrichtend werkt voor ons allemaal", vertelt Dijksma. Deze maand is ze een half jaar burgemeester van de Domstad. Op het moment legt ze de laatste hand aan een nota over hoe ze de georganiseerde criminaliteit wil aanpakken.

Ze liet door de politie het criminaliteitsbeeld van de stad Utrecht opmaken. "Het is ernstiger dan veel mensen denken", concludeert Dijksma. In de regio Utrecht blijken 150 criminele clusters te zijn die zich bezighouden met de handel in harddrugs. "Voornamelijke cocaïne", zegt ze. "In de stad zijn dat er vijftig en die hebben verbindingen in onze hele regio, maar ook door het land heen."

Lees ook

'Het begint al in het basisonderwijs'

Echt grote zorgen zijn er over de jonge aanwas van deze criminele groeperingen. "Jonge kinderen die in situaties zitten van armoede, van weinig steun, die zijn heel kwetsbaar voor criminelen", legt Dijksma uit. En criminelen rekruteren kinderen veel vroeger. "Om bijvoorbeeld pakketjes rond te brengen op hun fietsjes, later op scooters."

"Dat begint al in het basisonderwijs," zegt Dijksma. Bijvoorbeeld met de vraag of ze iets kleins willen rondbrengen. "En als je daar dan een tientje of twintig euro mee verdient, terwijl je bij AH daar uren mee bezig bent, dan wordt het heel verleidelijk", schetst ze. Maar eenmaal op verkeerde pad, kom je daar lastig weer vanaf.

Lees ook

'Ze moeten weten waar het eindigt'

Het is een glijdende schaal, zegt Dijksma. "Het begint met een pakketje, daarna is het wiethandel en voor je het weet zit je in een bende rond harddrugs of plofkraken", vertelt Dijksma. "Dan eindig je of in de bak of je bekoopt het met je leven."

Met lesprogramma's probeert de gemeente Utrecht basisschoolleerlingen weerbaar te maken. "Je moet ze duidelijk maken waar het gevaar zit. Want dat hebben ze vaak zelf niet door", zegt Dijksma. In het programma wordt kinderen voorgehouden hoe ze van een klein klusje kunnen belanden in chantage en intimidatie. "Jonge mensen moeten weten waar het eindigt. Dat is vaak niet fraai."

info

Lesprogramma Kapot sterk

Op twee verschillende basisscholen in Utrecht heeft dit schooljaar het pilot lesprogramma 'Kapot Sterk' gelopen. "Wij willen kinderen weerbaarder maken tegen de verleidingen van drugscriminaliteit", vertelt Martijn Mulder die bij het project betrokken is. "Dat doen wij in groep 8. De transitie naar middelbare school zien we als een belangrijk moment. De invloed van school en ouders is in groep 8 nog een stuk groter."

Samen met politie, OM, bureau Halt en Utrechtse rolmodellen wordt met de leerlingen gesproken over thema's als ondermijning en groepsdruk. "En welke verleidingen je echt tegen kunt komen, de invloed van keuzes, hoe kun je nee zeggen?"

'De druk is enorm'

Een van de grootste strafzaken van het moment draait vrijwel volledig om Utrechtse verdachten. In het Marengo-proces wordt Ridouan Taghi vervolgd voor het opdracht geven tot meerdere liquidaties, zoals die op misdaadblogger Martin Kok. De moorden werden voorbereid en uitgevoerd door voornamelijk jonge mannen uit regio Utrecht. De zaak laat volgens Dijksma zien dat iets dat heel klein begint, kan uitgroeien tot criminaliteit van formaat. "En als je niet oplet ben je te laat."

Inmiddels drukt de zaak behoorlijk op de capaciteit in haar regio. "Het trekt veel extra politiecapaciteit weg uit mijn regio. Dat betekent dat mijn basisteams mensen kwijt zijn aan het stelsel Bewaken en Beveiligen en ze bij het OM extra tijd kwijt zijn met dat proces, terwijl er andere zaken op de plank liggen."

Lees ook

Stilstand is achteruitgang

De burgemeester wil niet alleen inzetten op weerbaarheid. "Nee zeggen is een ding, maar de verleiding kan blijven bestaan", zegt ze. Dus wil Utrecht ook werken aan kansen in werk en stage.

"Je moet ervoor zorgen dat je ze beetpakt voordat de criminelen het doen." Ze doet wat ze kan. "Maar het is niet genoeg", zegt ze. Criminelen bedenken telkens nieuwe, slimmere manieren en strategieën. "Als je stil blijft staan in je aanpak, betekent dat achteruitgang."

Miljard euro

Van politiek Den Haag wil Dijksma meer mensen, meer middelen en minder regels. "Voor de zomer kom ik met een nieuwe nota wat we er aan willen doen." Aan de partijen die een nieuw kabinet gaan vormen wil ze meegeven dat ze het onderwerp niet moeten laten versloffen. Hiermee doelt ze niet alleen op Utrecht, maar op heel Nederland.

"Investeer daarin", roept Dijksma op. "In totaal is er misschien wel 1 miljard euro nodig. Niet alleen voor politie, niet alleen voor justitie, ook voor jongerenwerk. Zorg voor balans: niet alleen repressie maar ook preventie." Helemaal de strijd winnen, zal heel ingewikkeld zijn. "Maar we kunnen 'm wel veel beter voeren, daar ben ik echt van overtuigd."

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'
Presentator Pieter Jan Hagens tijdens zijn laatste uitzending van EenVandaag
Bron: EenVandaag

Hij was jarenlang een van de vaste gezichten van EenVandaag: Pieter Jan Hagens. Gisteren presenteerde hij het programma voor het laatst. Hij gaat met pensioen na een carrière van meer dan 40 jaar als journalist en presentator, op radio en tv.

Normaal stelt Pieter Jan de vragen, nu mochten jullie die aan hem stellen.

1. Hoe kijk je terug op je carrière?

"Ik vind dat ik een geluksvogel ben. Ik heb 43 jaar in de journalistiek gezeten en ik heb er enorm van genoten. Ik zou niet weten wat ik anders had moeten doen, er is geen vak dat ik zo leuk zou vinden als dit."

"Het leuke van met pensioen gaan is dat de oude doos wordt opengemaakt. Ik heb veel verschillende dingen kunnen doen en meegemaakt, ook buiten de journalistiek. Dat komt allemaal weer naar boven. En het gevoel dat ik steeds opnieuw krijg is: wat heerlijk dat ik dat heb kunnen doen."

2. Hoe heb je de journalistiek zien veranderen?

"De journalistiek is veranderd, maar ik ben zelf ook veranderd. Ik begon bij de VARA in de jaren 80, waar ik met stevig linkse journalisten werkte. Ik dacht: zo hoort het kennelijk. Later heb ik me daar een beetje van gedistantieerd, ik vond het te activistisch. Ik vond dat de feiten meer moesten spreken."

"In deze tijd, waarin grimmige leiders opstaan en democratische vrijheden op het spel staan, denk ik juist weer: journalisten zijn er niet alleen voor de feiten, maar ook om bepaalde ideeën te beschermen. Ideeën die het fundament vormen voor onze liberaal-democratische samenleving."

3. Wat was jouw favoriete onderwerp om te presenteren, en wat het moeilijkste interview?

"Ik heb bij Buitenhof veel bijzondere mensen aan tafel gehad, met wie ik langere gesprekken kon voeren. Ik heb veel bijzondere denkers, schrijvers en politici gesproken. Die hadden vaak iets te vertellen waar ik wel wat van opgestoken heb. Vooral de Israëlische schrijver Amos Oz maakte indruk, dat was zo'n wijze man."

"Hij maakte zulke goede opmerkingen. Dat was in 2015, de aanslagen in Parijs waren toen net geweest. Hij duidde dat terrorisme op zijn manier. Hij had het erover dat terroristen geen gevoel voor humor hebben, en dat klinkt nu heel plat, maar hij vertelde dat zo raak en mooi. En ik weet ook dat veel kijkers van die uitzending hebben genoten."

"Maar ook bij EenVandaag heb ik veel spannende dingen gedaan. Ik denk meteen aan de verkiezingsdebatten. Het debat in 2023, waaruit het huidige kabinet is voortgekomen, is een van de betere debatten die ik heb geleid. Maar tegelijkertijd waren die debatten een van de moeilijkste dingen die ik heb gedaan, dat is een hele opgave."

"Het is fijn dat je dan eindeloos met collega's kan brainstormen over wat de beste opzet is. En dat je de spanning deelt: tijdens het debat hoorde ik dan de eindredacteur in mijn oortje, die net zo zenuwachtig was. Dit delen met collega's ga ik het meeste missen aan het werk. Want ook als je geen beste vrienden bent, maken ze toch een groot deel uit van je sociale leven."

Bekijk ook

4. Welke peiling had de meest verrassende uitslag voor jou?

"Ik heb niet zo'n goed geheugen voor peilingen, moet ik eerlijk zeggen. Het Opiniepanel is natuurlijk een heel goed gereedschap van EenVandaag. Maar als ik in de studio sta, ben ik bezig met het gesprek dat ik voer met de presentator van de paneluitslagen, niet met de uitslagen zelf. Ik kan die niet tegelijkertijd goed onthouden, dus weet ook niet meer welke uitslag mij het meest heeft verbaasd."

5. Hoeveel invloed heb je zelf gehad op de onderwerpen die behandeld werden? En ging dat weleens in tegen je eigen mening?

"Eigenlijk heb ik daar niet zo veel invloed op. EenVandaag is een olietanker die op koers vaart, er werkt een grote redactie. Ik kan wel meepraten en meedenken, maar ik ben geen eindredacteur. Toch heb ik zeker in interviews wel een belangrijke stem. En ook in de politieke debatten kan ik als presentator de richting van het gesprek bijsturen."

"Of de presentatie weleens tegen mijn eigen ideeën of mening in ging? Laat ik zeggen dat ik wel blij ben dat ik mezelf nu meer mag gaan uitspreken. Maar ik ben ook blij dat ik dat als journalist en presentator niet gedaan heb. Ik zou mezelf geen knip voor de neus waard vinden als ik in interviews een bepaalde politieke lijn zou voorstaan. Ik vind dat je als journalist niet te koop moet lopen met je eigen mening."

"Tegelijkertijd vind ik het gek om nu weg te gaan, omdat er zoveel gebeurt op het moment, waarvan je denkt: oei, waar gaat dit heen? In de Verenigde Staten durven wetenschappers zich niet meer uit te spreken, er zijn bezuinigingen op het hoger onderwijs, ook in Nederland. Het klimaat verandert. Daar maak ik me zorgen om. Het voelt als een grote opluchting dat ik niet geheimzinnig hoef te doen over waar ik mij zorgen om maak. Dat heb ik gemist de afgelopen jaren."

"Ik heb niet de illusie dat ik daar in mijn eentje iets aan kan doen. Maar alles wat journalisten, maar ook burgers doen, is op dit terrein van belang. Wat ik daarom ook ga doen is als burger mezelf meer uitspreken. Dat kan nu ook, ik ben journalist af. Misschien sluit ik me wel aan bij een politieke partij. Ik weet nog niet welke, maar ik ga het wel doen. Niet als politicus, maar gewoon als burger."

6. Wat ben je van plan om te gaan doen tijdens je pensioen?

"Ik ga eerst zeilen met mijn vrouw, een paar maanden weg. En daarna wil ik graag dingetjes doen waar ik tot nu toe niet aan toe kwam, zoals een houten bootje maken waar mijn kleinzoon in kan leren zeilen. Dat ben ik zeker van plan."

"Het is sowieso goed om weer eens met een frisse blik de wereld in te kijken, want er komt voor het werk ongetwijfeld iets anders moois in de plaats. Aan de andere kant: ik stop weliswaar met de vaste dingen, maar ik blijf nog steeds graag interviews en debatten leiden, voice-overs inspreken, misschien invallen bij een radio-uitzending. Dus als iemand ergens ziek is, weet me te vinden."

info

EenVandaag Vraagt

Bij EenVandaag heb je de mogelijkheid om vragen en ideeën in te sturen. Dat kan altijd in onze chat, of je kunt meedoen aan de gerichte EenVandaag Vraagt-oproepen die wij zo'n twee keer per week plaatsen in de Peiling-app. De Peiling-app is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

7. Hoe hoop je dat de journalistiek er de komende jaren uit gaat zien?

"Ik hoop dat de journalistiek zich opstelt als beschermer van de waarden waar wij allemaal op drijven, zoals gelijkheid, vrede, rechtvaardigheid en verdraagzaamheid. Al die dingen zijn zo belangrijk in onze democratische samenleving, en ik hoop dat journalisten daaraan meewerken. Elke journalist is op dit terrein van belang."

"Ik denk dat de meeste journalisten dit ook zo zien, sowieso al mijn collega's hier bij EenVandaag. Ik ben er trots op dat alle collega's zich ervan bewust zijn dat we een rubriek zijn die dicht bij de mens wil staan, waar de onderwerpen die we brengen echt relevant zijn, en waarin tegelijkertijd de feiten heilig zijn. Juist in deze tijd waarin onverdraagzaamheid en angst toenemen, denk ik dat het belangrijk is dat er programma's zoals EenVandaag zijn."

Presentator Pieter Jan Hagens neemt in EenVandaag afscheid van de kijkers

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door oorlogsdreiging stappen landen uit ontwapeningsverdragen: 'Internationale spelregels staan onder druk'

Wereldwijd liggen er miljoenen landmijnen onder de grond. Hierdoor vallen er jaarlijks honderden slachtoffers. Om dit te stoppen werd in een verdrag afgesproken dat het wapen de wereld uit moest. Maar nu de spanningen toenemen, trekken landen zich terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant