PvdA en GroenLinks willen als één blok formatie in en dat is 'eerste stap naar grote linkse partij', zegt oud-minister Jan Pronk

"Er is iets bijzonders gebeurd", zegt GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver. PvdA en GroenLinks gaan met één delegatie en één fractie de onderhandelingen in. "Dit is het ultieme moment voor één grote linkse partij", reageert oud-minister Pronk.

Het is volgens Klaver een bijzondere, volgende stap in de linkse samenwerking. De partijen gaan nog niet fuseren, maar de fracties gaan wel opereren als één bij formatiezaken. Oud-PvdA-minister Jan Pronk ziet het liefst dat ze het nog een stap verder brengen. "Dit is het ideale moment voor een partijfusie tussen GroenLinks en de PvdA. "Je hebt altijd wel een argument om het niet te willen. Pak dit moment, zou ik willen zeggen."

Opmaat naar meer

"Ik denk wel dat dit een een opmaat is naar meer", zegt politiek verslaggever Joost Vullings. "Er worden steeds kleine stapjes gezet. Met die fusie als mogelijke stip op de horizon. Het zou mij niet verbazen als ze bij de volgende verkiezingen één partij worden."

"Dat is in lijn met de wens van de achterban", legt hij uit. "Maar het daadwerkelijke einddoel van deze samenwerking en het tempo waarop dat gaat gebeuren, dat is nog onduidelijk."

Meer overeenkomsten dan verschillen

Oud-minister Jan Pronk is al jaren groot voorstander van een samenwerking op links. "Het is nooit gelukt. Dan was de één groter, dan de ander. Dan waren de verhoudingen weer ongelijk en dan koos men er niet voor. Dit is de enige mogelijkheid om een links beleid uit te dragen en dat is hard nodig."

Zijn er niet te veel verschillen? "Natuurlijk zijn het niet voor niks twee partijen. GroenLinks heeft al vaker een fusie gehad. Die verschillen waren toen eigenlijk groter dan met de PvdA. Er zijn meer overeenkomsten dan verschillen. Klimaat, duurzaamheid, ecologie, vluchtelingenbeleid en de toekomst van Europa. Gigantische vraagstukken die een politiek vereisen die effectief is."

'CDA goed vergaan na de fusie'

Dit soort fusies gebeuren vaker onder druk, volgens de oud-minister voor Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking."Dat hoeft niet te betekenen dat ze slecht zijn. Dan gebeurt het tenminste."

Een vergelijkbaar voorbeeld is de fusie waaruit het CDA is ontstaan. "Die wens was er allang en kwam van binnenuit. Maar stond ook onder druk, omdat ze niet anders konden. Het zou een waardeloze eenheid worden anders. Het CDA is het in die jaren daarna goed vergaan", zegt hij.

'Als je dit doet moet je de volgende stap ook zetten'

Pronk begrijpt het overigens best als de partijen het niet aandurven. "Als je op deze manier gaat samenwerken, dan moet je ook de volgende stap zetten. Dat wil zeggen dat je op alle onderwerpen samenwerkt als één fractie. Anders werkt het niet. Dan spelen andere partijen je tegen elkaar uit."

Pronk ziet graag een verregaande samenwerking tussen de partijen. "Als je op deze manier gaat meeregeren, kan je aan je kiezers laten zien dat het werkt. Dat je op deze manier invloed kan uitoefenen op de regering."