86 procent van de GroenLinks-kiezers en ruim twee derde (68 procent) van de PvdA-achterban zou het een goede zaak vinden als hun partijen tijdens de formatie als één partij onderhandelen.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder meer dan 16.000 leden van het Opiniepanel. De meeste ondervraagde VVD- en CDA-kiezers vinden juist niet dat er met zo'n blok onderhandeld moet worden.

'Links blok'

De PvdA en GroenLinks hebben eerder aangegeven dat ze niet zonder elkaar in een nieuw kabinet willen stappen. Nu de formatie in een impasse zit, zou de PvdA-fractie bereid zijn om bij de formatie helemaal samen met GroenLinks op te trekken. De twee linkse partijen zouden dan gezamenlijk onderhandelen met andere partijen over een regeerakkoord en alle beslissingen over de formatie samen nemen.

Draai je scherm voor een betere weergave op je mobiele telefoon.

De meeste linkse kiezers zijn enthousiast over zo'n 'links blok' tijdens de formatie. Ze denken dat ze samen sterker staan en meer kans maken op een kabinetsdeelname en zeggen dat hun partijen toch erg op elkaar lijken. PvdA-stemmers zijn daarin iets terughoudender dan die van GroenLinks: hoewel twee derde zo'n samenwerking met GroenLinks steunt, ziet een een op de vijf liever dat de partij de onderhandelingen alleen voert. Onder GroenLinks-kiezers is dat 8 procent.

VVD- en CDA-kiezers niet enthousiast

De VVD en het CDA gaven eerder aan niet met GroenLinks en de PvdA samen te willen formeren omdat ze vijf partijen te veel vinden. De vraag is of een een linkse samenwerking daarvoor de oplossing is.

Draai je scherm voor een betere weergave op je mobiele telefoon.

Hun kiezers zijn er in elk geval nog verre van enthousiast over, blijkt uit het onderzoek. Ongeveer twee derde van de VVD- (64 procent) en de CDA-kiezers (64 procent) zegt het onacceptabel te vinden als de VVD, D66 en het CDA gaan onderhandelen met een blok van de PvdA en Groenlinks. D66-kiezers zien dat wel zitten (85 procent).

'Doorzichtig trucje'

Veel VVD- en CDA-kiezers vrezen dat de linkse partijen te veel macht zouden hebben in een nieuw kabinet. Volgens hen verandert een samenwerking daar niks aan.

"Je haalt er alsnog twee partijen bij die verloren hebben", schrijft een VVD-kiezer, "Hiervoor heb ik niet op de VVD gestemd." Ook komt het woord 'truc' meermaals terug: "Dit is een doorzichtige truc om er drie linkse partijen bij te houden. Daar moeten CDA en VVD niet intrappen." Sommige CDA-kiezers wijzen op de grootte van het linkse blok. Dat zou groter zijn dan het CDA, dat 15 zetels heeft.

‘Het is optisch bedrog, want het blijven 17 linkse zetels.’

Liever met de ChristenUnie

Liever dan met de PvdA en GroenLinks, willen VVD- en CDA-kiezers weer in zee met de ChristenUnie. Als ze moeten kiezen, ziet 80 procent van de VVD-kiezers en 73 procent van de CDA-stemmers het liefst een voortzetting van de huidige coalitie van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie.

Draai je scherm voor een betere weergave op je mobiele telefoon.

Bij D66-kiezers is dat andersom; van hen verkiezen acht op de tien de combinatie PvdA-GroenLinks juist boven de ChristenUnie.

info

Over het onderzoek

Het panelonderzoek is gehouden op 20 augustus 2021. Aan het onderzoek deden 16.236 leden van het Opiniepanel mee, van wie er 1887 op de PvdA hebben gestemd en 1076 op GroenLinks. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Moet er verder geformeerd worden met een links blok van PvdA en GroenLinks? Gijs Rademaker presenteert de uitslagen van het onderzoek.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.