5 vragen over de afzettingsprocedure tegen Trump

De Democraten zijn een afzettingsprocedure begonnen tegen president Trump. Een historisch besluit. Maar of het kans van slagen heeft is de vraag.

Waarom doen de Democraten dit nu?

De maat is vol voor de Democraten nu het erop lijkt dat president Trump zijn macht heeft misbruikt voor eigen gewin en daarvoor zelfs een buitenlandse regeringsleider wilde inschakelen. Een klokkenluider uit de inlichtingenwereld beweert dat Trump de president van Oekraïne onder druk heeft gezet om een corruptieonderzoek te beginnen naar zijn politieke tegenstander Joe Biden. Joe Biden is de grootste kanshebber om het volgend jaar bij de presidentsverkiezingen op te nemen tegen president Trump.

De Democraten nemen het Trump kwalijk dat hij zijn presidentschap misbruikt om een politieke tegenstander te beschadigen. President Trump gaf een paar dagen geleden toe dat hij de president van Oekraïne heeft aangespoord om een onderzoek te starten. Volgens de Democraten voerde Trump de druk op door 250 miljoen dollar achter te houden waar het land recht op heeft. Het ligt extra gevoelig dat de president een buitenlandse leider om hulp heeft gevraagd nadat in 2016 Rusland al de Amerikaanse verkiezingen heeft beïnvloed.

Hoe kansrijk is het?

De kans op slagen is klein. De Democraten hebben een ruime meerderheid in het congres waardoor het relatief makkelijk is om een afzettingsprocedure te beginnen. Lastiger wordt het als ze na dit onderzoek de president ook echt uit het Witte Huis willen krijgen. Daarvoor is een tweederde meerderheid in de Senaat nodig waar de Republikeinen de macht hebben. Het zal dus een politiek gevecht worden.

Toch is het signaal wat de Democraten nu afgeven stevig. Na het onderzoek naar Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen waren ze juist terughoudend maar nu lijkt de maat vol. De afzettingsprocedure is niet het enige gevaar voor de president. Er lopen op dit moment nog zes andere onderzoeken naar hem. Onder meer over belastingontwijking en belangenverstrengeling.

Hoe reageert Trump?

De president reageert zoals we van hem gewend zijn: hij noemt het op Twitter een 'heksenjacht' en 'intimidatie.' Toch kan dit voor Trump ook gunstig uitpakken. Veel Amerikanen zijn wel klaar met alle onderzoeken naar de president. Zeker zijn achterban zal het zien als een nieuw bewijs van een politiek spel. Dat is ook de reden dat de leider van de Democraten, Nancy Pelosi, het eerder niet aandurfde om een afzettingsprocedure te beginnen. Maar de woede in de Democratische partij is nu zo groot dat ze niet anders kan.

Is dit eerder gebeurd?

Het gebeurt niet vaak dat er een afzettingsprocedure wordt gestart tegen een zittende president. Het gebeurde in de Amerikaanse geschiedenis pas twee keer. Meest bekend is de afzettingsprocedure tegen Bill Clinton in de jaren negentig. Hij heeft in de Monica Lewinsky affaire meineed gepleegd maar werd uiteindelijk niet afgezet omdat er geen tweederde meerderheid voor was in de Senaat.

In de jaren zeventig zorgde de Watergate affaire voor veel ophef. Dat leidde uiteindelijk niet tot een impeachment omdat president Nixon eieren geld voor zijn geld koos en aftrad. De enige andere keer dat een afzettingsprocedure is gestart was vlak na de Amerikaanse burgeroorlog in 1868. Ook toen overleefde de president het. Zijn tegenstanders kwamen 1 stem tekort in de Senaat.

Hoe gaat het nu verder?

Elke impeachmentprocedure begint met een onderzoek. Dat wordt meestal uitgevoerd door de juridische commissie in het Huis van Afgevaardigden. Ze hebben verregaande bevoegdheden en zullen onder ede getuigen verhoren. De leider van de Democraten heeft al aangekondigd haast te willen maken met het onderzoek. Naar verwachting moet dit onderzoek voor het einde van het jaar afgerond zijn om te voorkomen dat het een hoofdpijndossier wordt tijdens de verkiezingscampagne in 2020.