Een jaar corona eiste een zware tol van jongeren. In een zeer persoonlijke open brief beschrijft de 16-jarige scholiere Aafke hoe zij en haar vrienden de afgelopen 12 maanden hebben ervaren. "Tieners beginnen om te vallen."

"Lieve mensen, ik ben Aafke. Een 16-jarig meisje, dat houdt van theater, reizen, familie, vrienden en spontane acties. Maar ik ben vooral iemand die er altijd het beste van probeert te maken, ik ben iemand die vrijwel altijd positief is en vrienden probeert op te vrolijken als ze er even doorheen zitten. Maar ik voel me al bijna een jaar in wachtstand gezet."

Pijnlijk verslag

Zo begint de open brief die Aafke van Zundert schreef. Geen klaagzang, wel een pijnlijk verslag van wat voor Aafke, haar vrienden en veel leeftijdsgenoten een ongekend moeilijke periode is gebleken. "Aan het begin van de coronacrisis zag ik het positief in, we zouden er met z'n allen het beste van maken", schrijft Aafke in haar brief. "Ik was vastberaden om te zorgen dat iedereen gezond bleef, mede omdat mijn moeder zelf in de risicogroep valt." Een paar jaar geleden onderging de moeder van Aafke een niertransplantatie. Een coronabesmetting zou voor haar heel risicovol zijn.

Aafke appte veel met haar vrienden en ze spraken regelmatig af, om op 1,5 meter afstand een rondje te wandelen en te praten over het leven en over alledaagse puberdingen. "Niet binnen en niet op een gevaarlijke manier. Gewoon op 1,5 meter afstand, even checken hoe het met ons gaat. Ik belde mijn vrienden vaak en had het gewoon gezellig, thuis met mijn ouders."

Fijne zomer

Afgelopen zomer kwamen er versoepelingen en gingen Aafke en haar vrienden er wat meer op uit, maar nog steeds op een veilige manier. "Ik ben nooit met meer mensen gaan afspreken dan geadviseerd werd en als iemand zich verkouden voelde, bliezen we alles af."

Het was een fijne zomer. Alles leek weer eventjes normaal, natuurlijk met aanpassingen, maar jongeren konden weer leuke dingen doen en het gezellig hebben, vertelt Aafke. Ze durfden weer te dromen over hun toekomst. Maar toen kwam de tweede coronagolf en alle plannen konden opnieuw de vriezer in.

Voor iedereen zwaarder

"Ik merkte hoe we veranderden", schrijft Aafke in haar brief. "Als ik nu vraag hoe het met mijn vrienden gaat, is niemand meer vrolijk. Ik merk dat het zwaarder wordt, en natuurlijk is dat zo, voor iedereen wordt het zwaarder. Voor het ziekenhuispersoneel, de dappere mensen op de IC, de (universitaire) docenten die niet meer weten wat ze moeten doen."

"Het is zwaar voor de yogaleraar die online probeert te werken, de bouwvakker die nog een laatste steentje toevoegt en de theatergroep die een nieuwe productie in elkaar probeert te zetten en hoopt die zo snel mogelijk te kunnen uitvoeren."

Tieners beginnen om te vallen

Maar jongeren, de generatie van de toekomst, hebben het ook lastig. Erg lastig zelfs, stelt Aafke: "We worden geacht online les te volgen, maar hebben geen idee of er ooit nog een toetsweek komt. We kunnen niet meer sporten met vrienden. Bezig zijn met onze hobby's en passies is zo goed als onmogelijk geworden."

"En dat is natuurlijk allemaal voor een reden", vervolgt Aafke in haar brief. "Maar het begint nu zijn tol te eisen. Tieners beginnen om te vallen. We weten niet wanneer we ons leven eindelijk weer volledig kunnen oppakken. We krijgen geen toekomstbeeld geboden, we hebben geen idee wanneer we eventueel weer iets zouden kunnen. Natuurlijk is dat lastig te voorspellen, maar we worden niet eens betrokken."

Lees ook

Verlegen Piet en ijverige Cato

In de persconferenties ging het maandenlang vooral over de ouderen, het ziekenhuispersoneel. En áls het dan over de jongeren ging, dan was het over de relschoppers. Maar dat is niet het ware beeld, vindt Aafke. "Onder de jongeren valt ook verlegen Piet de graag aan scouting doet en dat niet meer kan doen en minder sociaal contact heeft", schrijft Aafke.

"Het gaat over ijverige Cato die altijd haar best doet op school, maar nu geen idee meer heeft waarvoor ze het doet. Achmed en Piet, die het nu onbeschrijfelijk lastig hebben thuis, door huiselijk geweld of andere ondenkbare situaties en door de steeds strengere maatregelen geen kant op kunnen. En ook ik, onderdeel van het grijze midden, de grote groep tieners die je meestal niet hoort. De grote groep tieners die 'het maar accepteert want het kan niet anders'. De grote groep tieners die het nu langzaamaan niet meer ziet zitten omdat we weg werden gezet."

Lees ook

Jongeren zijn aan de kant geschoven in plaats van dat ze meedenken

En dat is waar het fout is gegaan, zegt Aafke. Jongeren zijn niet betrokken maar aan de kant geschoven in plaats van dat ze mee konden denken over oplossingen voor deze pandemie. "Ik waardeer het heel erg dat er ondertussen meer aandacht komt voor ons, maar dit had veel eerder moeten gebeuren. We hadden veel meer betrokken kunnen worden bij het proces."

"We moeten allemaal ons best doen om Nederland er weer bovenop te krijgen, om onze buurman en buurvrouw te beschermen", sluit Aafke haar brief af. "Maar dit kan nog steeds als je omkijkt naar de jongeren, als je ons helpt en ons niet in de wachtstand zet. Want op deze manier lukt het niet, op deze manier vallen we om."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.