Stroom, gas en voedsel: allemaal wordt het flink duurder. En dat leidt tot meer schulden, zien ze ook bij de helpdesk van de Nederlandse Schuldhulproute. Daar krijgen ze dubbel zoveel telefoontjes. "Er komt een golf van problemen op ons af."

Ongeveer twee derde van alle telefoontjes gaat over de stroom- en gasrekening, weet Marcel Schutte van Geldfit, de helpdesk van de Nederlandse Schuldhulproute (NSR).

Letterlijk in de kou

Bij Geldfit komen schrijnende verhalen binnen, vertelt Schutte. "Een steeds groter wordende groep mensen ziet aankomen dat ze de komende maanden over het randje worden geduwd. Zo bellen er mensen bij wie afsluiting van het stroomnet dreigt. Mensen die letterlijk in de kou komen te zitten en niets meer te besteden hebben."

Schutte ziet ook dat mensen met betalingsproblemen de maandlasten bij hun energieleverancier verlagen. "Dat raden wij ten zeerste af. Dan verschuif je het probleem, want aan het einde van het jaar komt de jaarafrekening. Helaas zien we dat veel mensen dit doen. Ze wachten vaak te lang met naar een oplossing zoeken. Maar hoe langer ze wachten, hoe groter de problemen en hoe lastiger de oplossing wordt."

Bron: EenVandaag

Energiecoach

"We proberen eerst te helpen met tips om de energierekening omlaag te krijgen", legt Schutte uit. De NSR verwijst iemand bijvoorbeeld door naar een energiecoach, die onderzoekt hoe het huis energiezuiniger gemaakt kan worden.

"Maar als je al in de schulden zit en de energierekening wordt bijna dubbel zo hoog, dan heeft het natuurlijk niet meer zoveel zin om de thermostaat een graadje lager te zetten of tochtstrips onder de deur te plakken." Daarom worden mensen met hulpvragen ook doorverwezen naar de juiste instanties binnen hun eigen gemeente.

'Niet met een pinapparaat aan de deur'

Maar de NSR werkt ook samen met energiebedrijven, zoals Greenchoice. Samen ontwikkelen ze een 'actieplan' tegen energiearmoede, als onderdeel van de campagne Grip op je Geld.

"We zien helaas dat steeds meer mensen grip op hun geld verliezen", zegt Wouter Joosten van Greenchoice. Hij heeft dagelijks contact met mensen die een betalingsachterstand hebben. "Ik probeer er echt alles aan te doen om deze klanten te bereiken en te zorgen dat de problemen niet onnodig groot worden. We proberen er samen uit te komen, met een haalbaar plan. We komen nooit zomaar met een pinapparaat aan de deur."

Bron: EenVandaag

Supermarkt met gratis spullen

Energiearmoede is iets wat Patricia Klaus uit Kampen bij steeds meer mensen om haar heen ziet voorkomen. Daarom begon zij deze maand met een aantal anderen Deel Ze, een sociale 'supermarkt' waar mensen gratis spullen kunnen ophalen, gedoneerd door particulieren en bedrijven.

In haar Facebookgroep Rondkomen in Kampen, met zo'n 860 leden, deelt ze daarnaast bespaartips. "Zo kun je pasta ook gaar krijgen door het 5 minuten te laten koken en vervolgens 5 minuten in het hete water te laten staan", vertelt ze. De laatste weken neemt de paniek in de groep toe. "Ik krijg berichtjes met screenshots van bedragen van dik 400 euro. En dan weet ik van die mevrouw dat ze een uitkering heeft en al bij de voedselbank loopt. Dat hogere bedrag kan ze dus sowieso niet betalen."

'Niet genoeg'

Omdat ze een tijd geleden zelf ook in geldnood zat, weet Patricia hoe zwaar dat is. "Je krijgt er enorm veel stress van. Het enige waar je nog mee bezig bent is of je nog genoeg geld hebt voor de volgende dag."

Positief is Patricia absoluut over initiatieven als die van de NSR en de 800 euro energietoeslag die het kabinet heeft aangekondigd, maar het is volgens haar lang niet genoeg. Ze vindt dat het tijd is voor een uitgebreide bewustwordingscampagne vanuit de overheid. Daarnaast moeten mensen tot 130 procent aan energietoeslag kunnen aanvragen, volgens haar.

Bron: EenVandaag

'Help elkaar'

Ook moeten mensen elkaar meer helpen, vindt Patricia. Ze maakt zich ernstig zorgen over mensen die 'hun kop in het zand steken.' Mensen die bijvoorbeeld hun maandbedrag bij de energieleverancier naar beneden bijstellen. "Ik zou willen dat deze mensen om hulp durven te vragen. Schaamte rondom geldproblemen is niet nodig, solidariteit wel."

Durf het gesprek met elkaar aan te gaan, is haar boodschap. "Het probleem gaat vaak verder dan het niet kunnen betalen van de energierekening. Want als dat al niet lukt, dan kan je ook de fietsenmaker niet betalen." Ze merkt dat er in haar Facebookgroep steeds meer gesprekken ontstaan, bijvoorbeeld over hulp bij de reparatie van een fiets. "Zo helpen we elkaar."

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."