Het wereldkampioenschap rugby in Frankrijk leeft enorm. Het WK is na de Olympische Spelen en het wereldkampioenschap voetbal het grootste sportevenement ter wereld. Maar de vergelijking met het ons veel bekendere voetbal is moeilijk te maken. Zo mogen rugbyspelers niet met de scheidsrechter praten op straffe van een strafschop of zelfs een schorsing. EénVandaag zoekt de verschillen en bezocht met de bondscoach van het Nederlandse Rugbyteam in een tot de nok toe gevuld Stade de France de wedstrijd Argentinië-Schotland.

Al 2 maanden worden er geen voedsel en hulpgoederen Gaza binnen gebracht. Hongersnood dreigt voor de inwoners. Wat gebeurt er om dat tegen te gaan? "Nederland moet met andere landen druk zetten op Israël", zegt de directeur van Amnesty International.

De 84-jarige moeder van Wael Abdel Salam, wiskundeleraar in Schiedam, woont in Gaza. Wael belde haar vandaag om te checken hoe het met haar gaat. "Zij hebben geen markten, niks te kopen en geen geld. Het is onmenselijk."

Brood van gemalen diervoer

Waels familie zoekt, net als veel andere Gazanen, naar andere manieren om aan eten te komen: "Ze hebben van gemalen diervoer een brood gemaakt, vooral voor de kinderen."

Niet alleen het tekort aan voedsel, ook de voortdurende zoektocht naar een veilig gebied houdt zijn familie bezig. "Mijn moeder was één week geleden op een plek die ze moesten verlaten, want die wordt zo erg gebombardeerd. Zij kan niet lopen, mensen tillen haar en brengen haar van de ene naar een andere plek, maar kan ze de mensen altijd vinden? Dat is de vraag."

Oproep Nederlandse regering

Ook directeur van Amnesty International Nederland Dagmar Oudshoorn ziet wat er gebeurt in Gaza en roept de Nederlandse regering op om samen met andere landen druk te zetten op Israël om de situatie voor de inwoners te verbeteren.

CDA'ers Henri Bontebal en Derk Boswijk gaven vandaag in dagblad Trouw hetzelfde aan: dat het kabinet de regering Netanyahu aan moet spreken, sancties moet opleggen en meer moet opkomen voor de bescherming van de Palestijnse bevolking.

'De wereld kijkt toe'

Oudshoorn: "We weten al heel erg lang wat er gebeurt, de hele wereld kijkt toe en er wordt niet sterk genoeg ingegrepen. Wij hebben met andere NGO's 2 weken geleden een gesprek gehad met premier Schoof en minister Veldkamp, die zeggen 'we doen wat we kunnen'."

"Maar ze doen niet wat ze móéten doen", gaat ze verder, "als je weet dat de bevolking zo lijdt en wordt gedood - Amnesty International was de eerste NGO die op grond van eigen onderzoek concludeerde dat het optreden van de regering Netanyahu valt onder het begrip 'genocide' - dan moet je politiek en economisch heel veel druk zetten. Dat gebeurt maar mondjesmaat."

Eten over 10 dagen op

De vraag of de regering Netanyahu honger inzet als oorlogswapen is onderdeel van een adviesaanvraag die gisteren werd gedaan bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. De Algemene Vergadering van de VN deed de aanvraag omdat Israël de hulporganisatie UNWRA verbood, de organisatie die juist de voedselvoorziening en medisch zorg regelt.

Franz Luef is in Gaza voor Artsen zonder Grenzen en laat weten wat hij vandaag zag in de straten van Gaza, terugrijdend van een bezoek aan een kraamkliniek. "Overal puinhopen van gebombardeerde huizen, mensen die daar tussendoor lopen en her en der tenten, mensen op zoek naar brandstof om te koken." In de kraamkliniek hoorde Luef dat er nog voor 10 dagen voedsel is: "Personeel en patiënten mogen één keer per dag eten. Over 10 dagen is het op."

'De tijd is rijp'

Wat kan Amnesty doen op dit moment? "Laten zien wat er gebeurt, blijven ageren", antwoordt Oudshoorn. "De publieke opinie verandert, de tijd is rijp om meer te doen."

Gevraagd naar de rol van Hamas zegt Oudshoorn: "Wat zij deden op 7 oktober zijn ook oorlogsmisdaden. Maar ook al gebruikt Hamas mensen als schild, dan nog is dit optreden van Israël buiten proportioneel en dan nog wordt het oorlogsrecht geschonden."

Delen van Spanje en Portugal zaten gister urenlang zonder elektriciteit. Trein- en vliegverkeer raakten ontregeld, sommige supermarkten moesten sluiten. Het was de grootste stroomstoring in Europa sinds jaren. "Behoorlijk stuk aanbod was weggevallen."

Volgens de Spaanse netbeheerder Red Eléctrica ontstond de storing nadat het Spaanse stroomnetwerk ontkoppeld werd van het Franse netwerk. Hoe dat heeft kunnen gebeuren is nog onduidelijk. Wel is al bekend dat de storing in zowel Spanje als Portugal voor een groot deel is verholpen.

'Een groot Europees netwerk'

"Het hoogste spanningsniveau wat wij in Europa gebruiken is 400.000 volt. Op dat spanningsniveau heb je één groot Europees netwerk, wat van Denemarken tot Zuid-Italië en van Portugal tot Polen loopt", legt de COO van netbeheerder Enexis Han Slootweg uit over het stroomnetwerk van Europa.

Spanje en Portugal zitten, als delen van het Iberisch schiereiland, volgens Slootweg in een uithoek van dat netwerk. Dit maakt dat de kans op een storing daar groter is. "Aan de randen van het systeem is de kans op een storing groter, dan in een hart van het systeem."

Kans kleiner in Nederland

Nederland, ligt juist in het 'hart', wat dus maakt dat hier minder zorgen zijn over zo'n urenlange storing als die in Spanje en Portugal. "Ons land is internationaal sterker gekoppeld aan de rest van Europa dan voor het Iberisch schiereiland geldt", legt Slootweg uit.

"Nederland is dichtbevolkt én wordt omringd door landen als België en Duitsland. Wij zitten op vijf, zes plekken vast aan het systeem. Dat maakt de kans op een storing dus veel kleiner."

'Geografisch ligt Nederland perfect'

Hoogleraar hoogspanningstechniek aan de TU Delft, Peter Vaessen beaamt dat: "Geografisch gezien ligt Nederland perfect." Ook hij zegt dat de kans dat zo'n stroomstoring in Nederland gebeurt veel kleiner is.

"Wij hebben in Nederland een van de betrouwbaarste elektriciteitsnetten van de wereld. De gemiddelde Nederlander heeft per jaar misschien 20 minuten geen stroom."

Geen absolute garantie

Maar 100 procent zekerheid is er niet, weet Slootweg. Absolute garantie dat de elektriciteit in Nederland niet urenlang zal uitvallen, bestaat niet.

"Ik kan nooit, nooit zeggen. Maar de kans is klein, want dan is het toch allemaal wat compacter en overzichtelijker."

'Europa vangt de klap op'

Mocht het wel gebeuren, dan zullen we niet langdurig met problemen kampen, denkt hij. "Stel dat er bij ons een groot zonnepark of een centrale uitvalt, dan mis je een stuk aanbod binnen Nederland wat is weggevallen. Dan wordt die stroom vanuit het buitenland voorzien."

"Dat gaat eigenlijk vanzelf. Dus Europa als geheel vangt de klap op." Maar, dat is in Spanje niet gebeurd, vermoed Slootweg. "Mijn indruk is dat er daar dus iets misgegaan is, waardoor er een behoorlijk stuk aanbod is weggevallen."

Kwetsbaar

Hoogleraar Vaessen beschrijft wat voor problemen de blackout gisteren veroorzaakte. "Het allereerste wat opvalt is dat communicatie uitvalt. Dat is vaak funest, want de hulpdiensten weten dan ook niet meer precies wat aan de hand is. Nieuwsvoorziening, supermarkten, en ook benzinepompen lagen plat."

Die afhankelijkheid van elektriciteit maakt ons kwetsbaar, vult Slootweg aan. "Het is niet voor niks dat Rusland het behoorlijk heeft voorzien op het elektriciteitsnet van Oekraïne, bijvoorbeeld:, waarschuwt hij tot slot.