Gaat je oude cv-ketel kapot, dan moet je vanaf 2026 overstappen op een duurzamer alternatief, zoals een hybride warmtepomp. Maar zijn er wel genoeg technici? En wat gaat zo'n pomp kosten? We vroegen het warmtepomp-installateur Patrick Schimmel.

1. De overheid zet vooral in op hybride warmtepompen. Is dit het beste alternatief voor een cv-ketel?

"Bij mijn installatiebedrijf zitten we eigenlijk helemaal niet te wachten op hybride warmtepompen. Wij stoppen er eind van dit jaar mee, omdat we het geen goede oplossing meer vinden. We bieden dan alleen nog warmtepompen aan zonder gas."

"Die waterpompen zijn aan de voorkant nog wel duurder, dus je kunt hybride warmtepompen zien als een tussenpauze. Met relatief weinig geld heb je een snelle besparing. Het is een soort 'quick fix' voor woningen die nog niet goed geïsoleerd zijn. Maar in principe kunnen woningen van na 1995 direct over op een volledig elektrisch systeem."

2. Wat kost een warmtepomp?

"Dat ligt eraan wat voor warmtepomp je aanschaft. Een hybride warmtepomp is goedkoper en heb je dus al sneller terugverdiend, in ongeveer 5 jaar tijd. Een elektrische pomp is duurder, voor een rijtjeswoning moet je dan denken aan rond de 18.000 euro. De terugverdientijd is daarbij zo'n 6 à 7 jaar."

"Voor een goede warmtepomp moet je nog wel in de buidel tasten, dus ik begrijp dat consumenten daar huiverig over zijn. De investering aan de voorkant is voor sommige mensen een grote hobbel, maar je krijgt nog subsidies. En als je investeert in een elektrische warmtepomp ben je daarmee wel van het gas af."

3. Hebben warmtepompen niet nog allerlei kinderziektes, zoals trillingen en vervelende geluiden?

"Het zijn geen kinderziektes, want warmtepompen bestaan al vijftig jaar. Het is iets typisch Nederlands dat we altijd nog iets langer willen wachten, terwijl ze al jarenlang worden toegepast in het buitenland."

"Maar het is wel belangrijk om aandacht te besteden aan de plaatsing van een warmtepomp, zodat je geen last hebt van geluid of warme luchtstromen. Daar moet je goed opletten en ook overleggen met bijvoorbeeld de buren. Als je een goede kwaliteit warmtepomp hebt dan gaat het in 98 procent van de tijd goed."

4. Is elk huis zomaar geschikt voor een (hybride) warmtepomp?

"Het is een misverstand dat je huis volledig op de schop moet als je een warmtepomp aanschaft. Het klopt dat het eerst belangrijk is om het huis goed te installeren, maar in principe kan je in bijna elke woning een warmtepomp gebruiken."

"Een laagtemperatuur-warmtepomp is het mooist, die levert een hoog rendement en kun je het best aansluiten op vloerverwarming. Maar ook in een monumentale woning kun je een warmtepomp nemen. Dat vraagt dan wel om een hoge temperatuur-warmtepomp, zodat hij aangesloten kan worden op de radiatoren."

5. Een warmtepomp gebruikt veel stroom, kan het energienetwerk dat wel aan?

"Nou, dat heeft nog wel een stukje aandacht nodig. In de jaren 60 hebben we in tien jaar tijd heel Nederland voorzien van gasleidingen en zo'n grote omslag is er nu ook echt nodig."

"Er moet wat gaan gebeuren, zoals het leggen van nieuwe kabels. Ook is het belangrijk dat we efficiënte machines gaan inzetten, die goede rendementen leveren en niet te veel stroom kosten. We moeten er echt met z'n allen tegenaan."

6. Wie moet al die nieuwe apparaten gaan installeren?

"Wij plaatsen nu zo'n 200 warmtepompen per jaar en hebben twintig man personeel. 'Druk' is bij ons echt een understatement, we weten op dit moment al niet meer hoe we al het werk gedaan moeten krijgen. Het gebrek aan personeel is een probleem in de hele installatiesector. Dat heeft niet per se met warmtepompen te maken, want ook als we alleen maar cv-ketels blijven ophangen, hebben we te weinig mensen."

"We zijn hard bezig met het werven van nieuwe mensen die het vak willen leren en het liefst al wat expertise in huis hebben. In principe kan iedereen een warmtepomp installeren als je de juiste opleiding hebt gehad en weet waar je op moet letten. Maar we moeten dan wel inzetten op de scholing van nieuwe mensen."

Dit jaar vierde de koning zijn verjaardag in Doetinchem in de Achterhoek. Een streek waar 'lokaal, eerlijk en lekker eten' centraal straat, volgens de burgemeester. Stadsboerin Ellen Willems serveerde een Achterhoeks maal aan de koninklijke familie.

Met de dood van de door velen geliefde paus Franciscus kwam een einde aan een tijdperk. Wie volgt hem op en wat betekent die wisseling van de wacht voor de toekomst van de Katholieke Kerk? "De nieuwe paus mag zeker behoudender zijn."

Vandaag neemt de wereld afscheid van paus Franciscus. Met de uitvaart komt er niet alleen een einde aan zijn pontificaat van bijna 12 jaar, ook begint de zoektocht naar zijn opvolger.

'Kerk heeft diplomatieke paus nodig'

Franciscus heeft de Rooms-Katholieke Kerk veranderd. Hij brak met tradities en liet een laagdrempelige en menselijke kant van de kerk zien. Hij bleef bewust bij zijn eenvoudige levensstijl en pleitte voor meer rechtvaardigheid in de wereld. Voor het beschermen van aarde en klimaat. De vraag is nu of die koers wordt voortgezet.

Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest verwacht inderdaad dat een nieuwe paus de naar buiten gerichte koers van Franciscus zal aanhouden: "De kerk kan niet om het charisma en om de richting heen, die hij is ingeslagen. We krijgen nu niet opeens een naar binnen gekeerde paus."

Grotere onrust in de wereld

Maar, vervolgt hij: "Gezien de veranderingen in de wereld, de grotere onrust, zou het goed zijn dat de nieuwe paus diplomatiek sterk is op politiek vlak."

"Een stuk diplomatieker dan Franciscus in ieder geval."

Niet iedereen blij met koers

Franciscus probeerde de kerk menselijker en toegankelijker te maken, maar dat leidde soms ook tot spanningen met conservatieve stromingen binnen de kerk.

Want niet iedereen binnen de Katholieke Kerk was blij met de koers van de overleden paus. Zijn open houding tegenover homoseksuelen en gescheiden gelovigen, en zijn plannen om het Vaticaan te hervormen, vielen in conservatieve kringen behoorlijk slecht.

'Nieuwe paus mag wat meer een theoloog zijn'

Veel jonge gelovigen staan achter vernieuwing, maar dat geldt niet voor iedereen: "De nieuwe paus mag van mij wel wat meer een theoloog worden, die de klassieke leer naar buiten brengt", zegt Nino Hoffmans, die samen met andere jonge katholieken naar de uitvaart kijkt. "Conservatiever? Nou, ik zou zeggen: zeker behoudender."

Medegelovige Chris van der Voort hoopt op een jonger iemand: "Een persoon die vol in het leven staat en kracht heeft om te strijden, want de nieuwe paus gaat geen makkelijke tijd tegemoet. Ik hoop dat het iemand is die op dezelfde lijn staat en het werk van Franciscus kan voortzetten. Liefde voor mensen, naastenliefde, dat is belangrijk in deze tijd."

'Sede Vacante'

Nu het Vaticaan officieel 'Sede Vacante' is, wat betekent dat de pauselijke zetel leeg is, bereiden de kardinalen zich voor op het conclaaf. De komende periode zullen zij achter gesloten deuren stemmen over wie de nieuwe leider van de Katholieke Kerk moet worden.

Wordt het iemand die de koers van Franciscus voortzet? Of kiest men voor een meer traditionele paus die de teugels weer strakker aantrekt? De gesprekken zijn in ieder geval al begonnen

'Er wordt al flink genetwerkt'

"Er zijn nu al veel van de 135 kardinalen in Rome, en de meesten blijven ook hangen om over de nieuwe Paus te praten", vertelt Paul van Geest.

"De vergaderingen zijn al begonnen, er wordt stevig genetwerkt. Zo'n conclaaf is best heel prozaïsch, er worden al veel verkennende gesprekken gevoerd en gekeken of men het eens kan worden over een kandidaat."