Welkom in Zeerijp: waar de aarde trilt en levens op z'n kop staan

Een klein dorp in het hart van het aardbevingsgebied is het epicentrum van schade door gaswinning. Veel Zeerijpse dorpelingen zijn inmiddels gewend aan het gevoel van een trillende bodem. Op straat zijn angst en machteloosheid voelbaar.

Terwijl de inwoners nog in afwachting zijn van de afhandeling van de schade die werd veroorzaakt door de aardbeving in 2018, was het deze week wéér raak in Zeerijp. Woensdagochtend vroeg trof een aardbeving met een kracht van 3,2 het Groningse dorp. Op feesten in het dorp gaat het al jaren alleen nog maar over het 'A-woord': aardbevingen.

Alles went, zelfs een aardbeving

Verscholen achter een kleine boomgaard ligt een wit boerderijtje. Het is gebouwd in 1663 en het oudste huis van Zeerijp. Nienke Bastiaans kocht het ruim 20 jaar geleden en knapte het zelf op. Ze woont er met haar man en twee kinderen.

Bastiaans schrok wakker bij de aardbeving deze week. "We slapen onder een houten dak en alles trilde. Het leek alsof ik opeens op een schip zat. Het eerste wat ik dacht was: 'Als de muren maar overeind blijven staan'." Toch schrikt ze er er niet meer zo van als eerder. "Je went eraan. Dat is eigenlijk wel triest." Door de aardbevingen stapelen problemen zich op. De schade van de vorige aardbeving is bij veel huizen in het dorp nauwelijks of niet hersteld.

'Het leven staat op z'n kop'

Ook het huis van huis van goudsmid Arne van Hulsen, een monumentaal pand dat er al meer dan 200 jaar staat, heeft het flink te verduren gehad onder de aardbevingen. "Het is meer dan de schade aan het huis alleen, je leven staat volledig op zijn kop. Een van mijn kinderen durft niet eens meer boven te slapen of te spelen." Toch weigert hij om zijn leven te laten bepalen door de aardbevingen.

"Je wordt er flauw van", zegt hij terwijl hij bezig is met het bewerken een zilveren ring. "Als je de strijd met de instanties aangaat heb je daar uiteindelijk alleen maar jezelf mee. Daar word je echt niet vrolijk van." Hij heeft bij teveel mensen gezien hoe de strijd tegen de NAM mensen kapot maakt. "De idee hier in het dorp is steeds meer van: 'Er gebeurt toch niets'. Dan kun je je energie beter in je bedrijf of werk steken."

Langs je huis fietsen

Op de Zeerijpse Borgweg staat het huis van de familie Jansen. Maar wonen kunnen ze niet in hun huis dat stamt uit 1916: het is er niet veilig. En dus wordt het huis nu volledig versterkt, een ongelofelijk ingrijpende operatie. De volledige binnenkant van het huis wordt gestript. Het gezin verblijft ruim een jaar lang in een noodwoning, af en toe fietsen ze langs om te kijken.

Vader Michiel Jansen uit dat het huis versterkt wordt zodat de familie bij een zware aardbeving straks 10 minuten hebben om te vluchten. "Near collapse noemen ze het. Bij een aardbeving stort je huis dus niet meteen in." Om dat voor elkaar te krijgen staan alleen nog de buitenwanden van het huis. Binnenin wordt een compleet nieuw huis gebouwd.

Angst en frustratie over 'aarbevinkje'

Afgelopen week was het opnieuw raak in het dorp. Een aardbeving van dezelfde magnitude als een jaar eerder is te voelen in de wijde omgeving. Deze keer ligt het epicentrum op nog geen 10 kilometer van Zeerijp. Terwijl de schade van de vorige aardbeving nog niet is afgehandeld, dient de volgende schade zich alweer aan.

Veel Groningers gaan niet alleen gebukt onder angst en schrik, maar er overheerst bij hen vooral frustratie over de houding vanuit Den Haag. De bewoners vinden dat het sneller en genereuzer moet. De versterkingsoperatie schiet niet op en daarom willen ze dat de gaskraan sneller dichtgaat. Dat minister Wiebes deze week voor de camera spreekt over een 'aardbevinkje' schiet veel bewoners helemaal in het verkeerde keelgat.