Rijkswaterstaat en wegenbouwbedrijven doen er alles aan om te zorgen dat wegwerkers veilig zijn. Toch vinden wekelijks botsingen plaats met pijlwagens en botsabsorbers. Vakbonden willen daarom dat wegen helemaal worden afgesloten bij werkzaamheden.

"We moeten hele wegvakken afsluiten als er gewerkt gaat worden. Alleen dan kan je de veiligheid garanderen", zegt René van der Steen, voorzitter van wegwerkersvakbond Het Zwarte Corps. Volgens hem is het afsluiten van de weg de enige manier om deze ongelukken terug te dringen. Het pleidooi van Van der Steen vindt steun bij collega-vakbond FNV Bouw.

Botsingen

Auto's botsen vaak op zogenoemde pijlwagens of botsabsorbers, de voertuigen die met pijlen aangeven dat je naar de andere rijstrook moet. In 2018 werd achttien keer een voertuig van Rijkswaterstaat aangereden. Veertien keer botste iemand op een pijlwagen en tien keer op een botsabsorber.

In de eerste 5 maanden van dit jaar zijn alweer zes voertuigen van Rijkswaterstaat aangereden. Wat betreft aanrijdingen met botsabsorbers en pijlwagens staat de teller al op negen keer.

Waarschuwingen genegeerd

Wanneer een auto op zo'n voertuig botst, zijn al kilometers lang waarschuwingen niet gezien of genegeerd. Bij afzettingen of werk aan de weg wordt via waarschuwingsborden lang van tevoren aangegeven dat de auto snelheid moet minderen. Daarna wordt een baan via pijlen vrijgemaakt. Vervolgens zijn er nog roze kruizen. Pas als je die gepasseerd bent, kan je op een botsabsorber of pijlwagen botsen.

Toch is dit niet voldoende, legt Van der Steen uit. "Als je ziet hoe hard er langs werkzaamheden gescheurd wordt, hoe vaak het maar net goed gaat, dan zijn alle maatregelen nog niet voldoende om veilig te kunnen werken."

Bekogeld met blikjes en afval

Vakbond FNV Bouw ziet dat bij lang van tevoren geplande projecten het steeds vaker mogelijk is om een omleiding in te stellen. Daardoor zijn wegwerkzaamheden en het verkeer helemaal van elkaar gescheiden.

En dat is volgens Hans Crombeen van FNV Bouw hard nodig, en niet alleen omdat mensen te hard rijden. "Wegwerkers worden bekogeld met blikjes en afval. Ze worden bespuugd en uitgescholden terwijl ze zich staan uit te sloven om de weg zo snel mogelijk weer klaar te krijgen", vertelt hij. Volgens hem moeten mensen die te hard langs wegwerkzaamheden rijden een flinke boete krijgen.

Zelf ervaren

Maar dat niet alleen: Crombeen ziet het ook wel zitten als deze overtreders zelf een keer langs de weg gaan staan. "Als je dan een vrachtwagen met 110 kilometer per uur op een meter langs je voelt razen, dan weet je pas hoe gevaarlijk en angstaanjagend dat is."

Als het gaat om het gedrag dat autobestuurders aanleren, zal er wel iets gaan veranderen. Het CBR kondigt aan het theorie-examen voor de auto aan te passen. 'Verkeersinzicht' wordt een apart onderdeel, waarbij bestuurders beter worden voorbereid op voorrangssituaties of gedrag bij werkzaamheden.

Telefoon achter het stuur

Volgens Hans Crombeen rennen wegwerkers nu aan de kant wanneer ze een auto of vrachtwagen zien aankomen waaruit een blauwe gloed schijnt. Dat duidt er namelijk meestal op dat de chauffeur met zijn mobiel of iPad bezig is en niet met het verkeer.

Hij pleit daarnaast voor meer dagwerk en het verspreiden van werkzaamheden over het hele jaar. "Nu is de tijdsdruk vaak zo groot, ook binnen het werkvak, dat de kans op ongelukken daardoor veel groter is, zowel langs als binnen het werkvak."

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.