radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Was advocaat Inez Weski lid van de drugsbende van Taghi? Dit moet je weten over de rechtszaak tegen haar

Was advocaat Inez Weski lid van de drugsbende van Taghi? Dit moet je weten over de rechtszaak tegen haar
Oud-advocaat Inez Weski bij de gerechtsbunker in Amsterdam
Bron: ANP

Ruim 1,5 jaar na haar arrestatie begint morgen de rechtszaak tegen oud-advocaat Inez Weski. Ze zou lid zijn geweest van de drugsbende van haar voormalige cliënt Ridouan Taghi. "Haar eigen verdediging voeren is echt een mijnenveld."

Door informatie in en uit de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught te smokkelen, zou Weski volgens de politie en het Openbaar Ministerie (OM) lid zijn geweest van de criminele drugsorganisatie van Taghi. 5 vragen over deze zaak aan hoogleraar strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) Sven Brinkhoff.

1. Hoe zou u deze rechtszaak omschrijven?

"Het is een unieke strafzaak en tegelijk ook heel tragisch voor de verdachte, omdat ze daardoor zo van haar voetstuk is gevallen. We moeten nog maar zien of dat terecht is. Maar linksom of rechtsom, voor haar als persoon en ook voor haar zakelijke carrière is deze zaak funest."

"Deze zaak betekent veel voor de strafrechtspleging in zijn geheel en met name de rol van advocaten in grote, zware zaken. En dat in de context van het grotere Marengo-dossier maakt dit een unieke zaak. Geen makkelijke zaak ook, want het is een strafzaak tegen een geheimhouder en een advocaat, die een geheimhoudingsplicht heeft richting haar cliënt en tal van andere cliënten."

Inez Weski staat morgen voor het eerst voor de rechter

Bekijk ook

2. Weski was als strafrechtadvocaat geheimhouder. Hoe kon het OM dan toch bewijs verzamelen?

"De hoofdregel is dat het OM en de politie niet zomaar onderzoek mogen doen naar informatie of stukken van advocaten, zoals aantekeningen van gesprekken met cliënten. Maar op elke regel zijn natuurlijk uitzonderingen."

"Want als de advocaat zelf verdachte wordt, dan kan het OM wél onderzoek doen naar dat soort informatie. En dat is hier aan de hand. Tegelijk is er niet voor niets achter de schermen een groot conflict. Ook over allerlei soorten geheimhoudingsstukken van Weski. Het gaat dan met name over stukken die in beslag zijn genomen tijdens de politie-inval op haar kantoor. Tot en met de Hoge Raad wordt uitgevochten of het OM deze informatie mag gebruiken."

3. Zelf zegt Weski dat ze zich in deze zaak moeilijk kan verdedigen. Wat vindt u daarvan?

"'Ik kruip het liefst onder een steen', zei ze. Door die uitlating raakt Weski een heel teer punt van deze strafzaak. Namelijk dat ze inderdaad moeilijk haar eigen verdediging kan voeren. Als ze gaat spreken, creëert ze direct gevaar voor zichzelf en haar omgeving. Omdat dit zich allemaal rond een enorm explosief dossier afspeelt, waar het gevaar letterlijk voor het oprapen ligt."

"Tegelijk spelen er allerlei tuchtrechtelijke en ook strafrechtelijke gevolgen als Weski gaat spreken over wat ze in haar rol als advocaat allemaal heeft meegemaakt. Dus dat maakt eigenlijk haar verdediging een mijnenveld, als ze besluit om te gaan spreken. Tegelijk kan zwijgen ook weer in haar nadeel uitpakken."

4. Volgens het OM heeft Weski via USB-sticks informatie aan Taghi gegeven en berichten van hem de gevangenis uitgesmokkeld. Waarom is dat strafbaar?

"Daarmee kom je in het hart van de verdenking. Namelijk dat zij op die manier heeft bijgedragen aan het in stand houden van de criminele organisatie van Taghi. En zeker is dat strafbaar, tenminste als dat aan het eind van de rit echt komt vast te staan. Als dat inderdaad klopt, draag je bij aan het door laten gaan van een criminele organisatie die handelt in cocaïne."

"Maar dat moet allemaal nog bewezen worden. We zitten nu nog in de 'verdenkingsfase'. Er kunnen immers nog tal van argumenten worden aangedragen vanuit het kamp van Weski en haar advocaten."

info

Hoe kon Taghi vanuit de gevangenis een USB-stick uitlezen, hij heeft toch geen laptop?

Na publicatie kregen we deze vraag vaak in de chat. Verslaggever Bram de Waal, die dit verhaal maakte, geeft antwoord:

"Het is nog onduidelijk hoe er mogelijk gebruik is gemaakt van een USB-stick. Op de eerste dag van de zitting werd duidelijk dat Weski via een cryptotelefoon ook uitgebreid heeft gecommuniceerd met Faissal Taghi. Zij zou ook namens Ridouan berichten aan Faissal hebben gestuurd. In de Extra Beveiligde Inrichting heeft Taghi in principe toegang tot zijn digitale strafdossier via een laptop. Vroeger had de advocaat deze in bezit, inmiddels gebruiken advocaten een laptop van de EBI. Hoe er gecommuniceerd zou zijn via de USB-stick blijft tot nu toe onduidelijk."

Bekijk ook

5. Heeft het OM een sterke zaak denkt u?

"Daar kun je op verschillende manieren naar kijken. Politie en OM zullen niet snel overgaan tot de vervolging van zo'n topadvocaat. Dus volgens het OM is er een sterke zaak. Aan de andere kant: de verdediging van Weski moet nog echt op stoom komen."

"Haar advocaten kunnen misschien een heel ander licht schijnen op deze zaak, waardoor het beeld totaal kan kantelen. We weten het op dit moment gewoon nog niet. Nee, er moet nog veel uitgezocht worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Teruggestuurde asielzoekers duiken onder om later alsnog in Nederland asiel aan te vragen: 'Hier heb ik mensen die me kunnen helpen'

Teruggestuurde asielzoekers duiken onder om later alsnog in Nederland asiel aan te vragen: 'Hier heb ik mensen die me kunnen helpen'
Asielzoeker Muhammad is tot zijn opluchting toch nog in de Nederlandse asielprocedure gekomen
Bron: EenVandaag

Asielzoekers die in een ander Europees land zijn aangekomen, mogen hier worden geweigerd door de IND. Als ze na 1,5 jaar niet zijn teruggestuurd, mogen ze blijven. "Er zijn in ons land heel veel mensen die deze mensen helpen onderduiken."

Mohammad uit Iran is opgelucht. Hij heeft van zijn advocaat te horen gekregen dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zijn asielprocedure in behandeling heeft genomen. Hij is een politieke vluchteling en loopt gevaar in zijn geboorteland. Hij moest volgens de Dublinverordening zijn asielaanvraag eigenlijk in Kroatië afwachten.

'Ik wilde niet terug naar Kroatië'

Daar werd hij, voordat hij bijna 2 jaar geleden in Nederland aankwam, door de Kroatische politie opgepakt en voor het eerst geïdentificeerd. Toen hij vervolgens naar Nederland doorreisde en bij de IND asiel aanvroeg, kreeg hij daar te horen dat ze zijn aanvraag niet in behandeling zouden nemen.

"Ik moest terug naar Kroatië", vertelt Mohammad. "Daar zouden ze mijn asielaanvraag in behandeling nemen. Maar ik wilde niet terug naar Kroatië. Ik heb hier in Nederland familie wonen en ben nierpatiënt. Hier heb ik mensen die mij kunnen helpen, in Kroatië niet."

Bekijk ook

Dublinverordening

De Dublinverordening bepaalt dat het land waar een vreemdeling Europa binnenkomt, verantwoordelijk is voor de behandeling van zijn of haar asielverzoek. Deze regels werden in 2003 ingevoerd om te voorkomen dat asielzoekers Europa rondreizen om in verschillende lidstaten een procedure te beginnen. Maar ook om te zorgen dat niet ieder land zijn handen van een zaak af kan trekken.

Zodra iemand in Nederland asiel aanvraagt, wordt in verschillende databases gecontroleerd of diegene eerder in een andere EU-lidstaat is geweest. Als dat zo is, gaat de IND niet verder met de asielprocedure. Nederland verzoekt de andere lidstaat dan om de asielzoeker terug te nemen. Dat wordt een 'Dublinclaim' genoemd.

Lastig in de praktijk

Vervolgens heeft de andere lidstaat 2 maanden om op dat verzoek in te gaan. Is er na die periode nog geen reactie, dan geldt: wie zwijgt, stemt toe. De asielzoeker kan dan worden overgedragen.

Dat is de bedoeling, zegt universitair docent migratierecht Mark Klaassen, maar de praktijk is vaak anders. "De Dublinverordening werkt tussen lidstaten, en de effectiviteit hangt dus af van de bereidwilligheid van de verschillende landen. In de praktijk komt er van de Dublinregels niet veel terecht, omdat het andere land niet meewerkt. Of omdat de asielzoeker niet meewerkt."

Bekijk ook

Een op zes Dublinclaims ingewilligd

Dat blijkt ook uit cijfers die EenVandaag bij de IND heeft opgevraagd. Slechts één op de zes Dublinclaims die Nederland in de afgelopen 5 jaar heeft gedaan, heeft geleid tot overdracht van een asielzoeker naar een ander land.

Het valt op dat er tussen de verschillende lidstaten grote verschillen zijn in bereidwilligheid. Zo neemt Duitsland asielzoekers bij bijna de helft van de claims daadwerkelijk terug, terwijl Italië nauwelijks op dit soort verzoeken reageert. In de afgelopen 3 jaar is geen enkele asielzoeker vanuit Nederland teruggestuurd naar Italië, ondanks de ruim 4.000 verzoeken die er zijn gedaan.

Termijn van 1,5 jaar

Daar kunnen asielzoekers gebruik van maken. 'Dublin' houdt een land namelijk niet voor eeuwig verantwoordelijk voor de opvang: als iemand na 18 maanden niet is overgedragen aan de verantwoordelijke lidstaat, verloopt de claim en kan hij of zij alsnog ergens anders een asielprocedure beginnen.

Klaassen: "Je ziet bij de cijfers vaak staan: 'Met onbekende bestemming vertrokken.' Dat zijn mensen die uit de asielzoekerscentra zijn vertrokken en uit het zicht van de overheid zijn geraakt. In de Dublinverordening staat dat na 18 maanden de Dublinclaim vervalt. Als iemand dan nog niet naar het land van aankomst is teruggestuurd, kan Nederland niet langer iemand weigeren. En wordt dan alsnog verantwoordelijk voor de asielprocedure."

info

Nieuw Europees migratiepact

Het EU-Asiel en Migratiepact bevat regels voor een nieuw Europees asielsysteem en treedt in 2026 in werking. De nieuwe verordening over asiel- en migratiebeheer bevat regels over de verantwoordelijkheidstoedeling voor de behandeling van asielverzoeken over de EU-lidstaten en een solidariteitsmechanisme.

Een belangrijk doel van deze regels is om de solidariteit tussen lidstaten bij de verdeling van asielverzoeken minder vrijblijvend te maken. De termijn waarmee een Dublinclaim dan zal vervallen wordt drie jaar, in plaats van anderhalf jaar.

Bekijk ook

Asielzoekers duiken onder

Volgens asieladvocaat Sonya Taheri weten veel asielzoekers precies hoe dat werkt, en anticiperen ze er ook op. "Ze hebben een paar maanden om een netwerk op te bouwen. Dan vertel ik ze op een zeker moment: het is nu het moment om uit het centrum te vertrekken. Dan duiken ze onder."

"Er zijn veel mensen in Nederland die deze groep willen helpen, omdat ze begrijpen dat ze hier willen blijven", ziet Taheri. "Omdat ze hier familie hebben, of omdat de landen waar ze naar terug moeten veel slechtere omstandigheden hebben."

Organisaties helpen 'Dubliners'

EenVandaag sprak meerdere kerkelijke organisaties die deze 'Dubliners' helpen. Geen van de organisaties wil hiermee in de publiciteit treden. Ze geven aan kwetsbare asielzoekers te helpen om die 18 maanden door te komen, en zo te voorkomen dat ze op straat moeten zwerven.

De gemeente Amsterdam helpt een deel van deze groep asielzoekers in hun opvang voor ongedocumenteerden. "We willen voorkomen dat kwetsbare mensen op straat moeten slapen, want dat is het alternatief", zegt verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink. "Dat vinden wij voor die mensen onwenselijk, en het zorgt uiteindelijk voor meer overlast voor de stad."

Bekijk ook

Drie jaar ook overbruggen

Groot Wassink maakt zich zorgen over de nieuwe regels die volgend jaar zomer van kracht gaan. Dan wordt de termijn voordat een Dublinclaim vervalt 3 jaar in plaats van 18 maanden. "Dat zal betekenen dat mensen nog langer in de illegaliteit moeten leven, met alle gevolgen van dien. Wij zien als gemeente in de praktijk wat het gevolg is van regels die niet goed werken."

Asieladvocaat Taheri maakt zich er geen zorgen over dat asielzoekers die hier willen blijven met een Dublinclaim die 3 jaar niet zullen weten te overbruggen. "Er zijn hele Facebookgroepen waarin mensen in het geheim mensen tijdelijk opvangen. Het zal misschien net wat lastiger worden, maar mensen laten zich niet zo gemakkelijk afschrikken als ze duidelijk hun toekomst in Nederland voor zich zien."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Zorgen om gezondheid in Lochem door plan voor lelieteelt: een van de meest bespoten gewassen

De teelt van lelies op landbouwgrond in het Gelderse Lochem veroorzaakt grote onrust. Bewoners zijn bang dat de bestrijdingsmiddelen die daarbij gebruikt worden, schadelijk zijn voor hun gezondheid. Omwonenden hopen dat de teelt verboden wordt.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant