De extreemrechtse politicus Jair Bolsonaro maakt grote kans na de verkiezingen van zondag president van Brazilië te worden. De 63-jarige kandidaat staat bekend om het verheerlijken van de militaire dictatuur en is voorstander van de doodstraf. Daarnaast houdt hij er extreme ideeën op na over vrouwen, homoseksuelen en zwarte Brazilianen. Toch staat Bolsonaro ruim voor in de peilingen. Waarom stemmen zo veel Brazilianen op hem?
Celia Oliveira woont in de rijkere wijk Gavea in Rio de Janeiro. Ze hoopt dat de harde politiek van Bolsonaro Brazilië veiliger kan maken. Vorig jaar zijn meer dan 60 000 mensen vermoord in heel het land, en het aantal roofovervallen is explosief gestegen. Ook Celia is al meerdere keren slachtoffer geworden van een overval. "Toen mijn man een keer voor een stoplicht moest stoppen kwam er plotseling een man die een pistool tegen zijn hoofd hield. Daarna hield hij mijn zoon onder schot."
'Hij maakt ons weer trots om Braziliaan te zijn'
Bolsonaro deed aanstootgevende uitspraken tijdens zijn verkiezingscampagne. Hij noemt zwarte Brazilianen lui en dik, zegt liever een dode zoon te hebben dan een homoseksuele zoon en in 2014 zei hij tegen een collega-congreslid dat hij haar nooit zou verkrachten omdat ze dat niet waard is. Ondanks dat krijgt de politicus 57% van de stemmen in de peilingen. Zijn tegenstander Fernando Haddad van de Arbeiderspartij moet het doen met 43 procent. Celia Oliveira neemt de uitspraken van Bolsonaro voor lief. "Die uitlatingen zijn voor mij niet belangrijk nu. Wat het belangrijkste is, is dat hij ons weer trots maakt om Braziliaan te zijn."
Jair Bolsonaro is een oud-legerkapitein. Hij is al sinds 1990 lid van het Braziliaanse congres. Jarenlang was hij daar een soort buitenbeentje om zijn extreemrechtse ideeën. Bolsonaro laat zich vaak positief uit over de militaire dictatuur die Brazilie tussen 1964 en 1985 in de greep hield en hij vindt dat martelen soms moet kunnen. Zijn tegenstanders vrezen voor de democratie in Brazilië als Bolsonaro daadwerkelijk president wordt.
Steun in de favela's
Opvallend is dat ook in de favela’s, waar de mensen wonen op wie Bolsonaro zo afgeeft, velen toch op hem gaan stemmen. Jean Pierre de Souza Cruz woont in de wijk Vidigal. Hij runt een hostel maar door de oplaaiende drugsoorlog komen er geen toeristen meer. "We hebben enorm te lijden onder het drugsgeweld van de drugsdealers. Ieder moment kan er een schietpartij uitbreken tussen de politie."
Zelf was Jean Pierre vroeger ook drugsdealer, maar hij besloot uiteindelijk zijn geld op een eerlijke manier te verdienen. Volgens hem is het goed dat Bolsonaro keihard wil afrekenen met criminelen. Volgens hem zien veel mensen in de favela’s zichzelf als slachtoffer en praten ze daarmee crimineel gedrag goed. “Ik moest op mijn 14de al drugs rondbrengen. Maar ik ben niet getraumatiseerd geraakt, maar ik heb gestreden om uit dat leven te komen. Bolsonaro is een nationalist die ons onze eigenwaarde teruggeeft. Daarom stem ik op hem,” aldus Jean Pierre.
Bolsonaro neergestoken
Bolsonaro’s opponent Haddad maakt, ondanks dat zijn partij de afgelopen 13 jaar geregeerd heeft, weinig kans. De Arbeiderspartij kampt met de nasleep van grote corruptieschandalen die de afgelopen jaren aan het licht kwamen. Ook krijgt de partij de schuld van de slechte economische situatie in Brazilië. 14 procent van de Brazilianen is werkloos.
De verkiezingen hebben de Brazilianen tot op het bot verdeeld. Nooit eerder was de polarisatie zo groot rond de verkiezingen. Bolsonaro werd in september neergestoken door een tegenstander. Hij kon weken geen campagne voeren, maar dat leek hem alleen maar populairder te maken. De eerste ronde won Bolsonaro met 46 procent van de stemmen. Zondag vindt de tweede ronde van de verkiezingen plaats, de uitkomst daarvan zal bepalen wie de volgende president van het grootste land van Zuid-Amerika is.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.