De Bundesliga-spelers mochten na 9 weken rust terugkeren naar de grasmat. Door alle coronamaatregelen - het grondig reinigen van de bal, geen highfives, en alle staf een mondkapje - was er uiteraard ook geen publiek. Wat is de invloed van de twaalfde man?
Volgens presentator Tom van 't Hek van Langs de Lijn EO kunnen de toeschouwers van groot belang zijn. Van alle 8 wedstrijden die in het weekend gespeeld werden, won louter een thuisploeg. "Je mag er natuurlijk niet snel conclusies aan verbinden", vertelt de presentator in het Radio 1 Journaal. "Maar de steun van een thuispubliek kan een ploeg echt over een dood punt helpen. Dat mis je nu toch wel een beetje." In hoeverre klopt zijn uitspraak?
Thuisploegen verloren ook met publiek
Of de uitslagen mede aan het publiek liggen, is lastig te zeggen. Analist Bart Frouws van sportdatabank Opta Sports vertelt over iets vergelijkbaars eerder in het seizoen van de Bundesliga. "In september, toen de tribunes nog vol zaten met toeschouwers, verloren de thuisploegen acht wedstrijden van de negen. Dus echt uitzonderlijk is het niet."
Het percentage van thuisvoordeel varieert in Europa. Frouws vergelijkt de competities: "In de Eredivisie wordt er gemiddeld 52 procent gewonnen door de thuisploeg en 27 procent verloren. In de Bundesliga is dat dit seizoen 42 procent, tegen 35 procent." Dus zoveel voegen de locatie en de supporters niet toe in Duitsland, Nederland is daarentegen echt een uitschieter.
Sociale facilitatie
Volgens sportpsycholoog Thijs Rentier speelt het publiek zeker een rol. "Hoe meer publiek aanwezig is, hoe zelfbewuster een sporter wordt van zijn acties", legt Rentier uit. "Vooral als je gevoelig bent voor hoge verwachtingen, kan dit ervoor zorgen dat je als sporter een afname in de prestaties ziet."
Maar wanneer de voetballer vertrouwen heeft in zijn of haar vaardigheden, kan het juist voordelig zijn. Rentier: "Onderzoek heeft uitgewezen dat het publiek ook juist als motivator kan dienen. Dat noemen we sociale facilitatie in de sportpsychologie. Een speler kan zeker beter spelen met publiek als hij zijn techniek goed onder de knie heeft."
Alles went
Ook Nico van Yperen, sportpsycholoog aan de Rijksuniversiteit Groningen, ziet een verband tussen positieve uitslagen en enthousiaste toeschouwers. "Misschien kunnen ze experimenteren met geluidsbanden", suggereert Van Yperen. "Net als lachbanden bij televisie-programma's, dat werkt soms best goed."
Het lastigste van de situatie is dat niemand weet hoe lang dit duurt. Maar volgens Van Yperen kunnen de sporters hier uiteindelijk ook aan wennen. "Een van de grote uitdagingen voor de spelers is omgaan met afleiding. In dit geval is de afleiding stilte en een sfeerloos stadion. Terug naar vroeger, maar in plaats van alleen je ouders langs de zijlijn, is het nu de trainer."
Waarom we door het coronavirus in lockdown zitten en door eerdere epidemieën niet
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.