Slechts handjevol zorgmedewerkers met long covid komt in aanmerking voor compensatie

Zorgmedewerkers die in de eerste coronagolf long covid hebben opgelopen moeten hiervoor compensatie regelen via hun werkgever, laat het kabinet weten. Alleen is deze groep inmiddels werkloos. "Op deze manier komen maar een paar mensen in aanmerking."

Met veel onbegrip lazen Roy van Oorschot en Roger Schleipen de brief van minister Conny Helder, waarin ze zegt dat compensatie voor mensen die in de eerste golf long covid hebben gekregen, geregeld moet worden via de werkgever. "Welke werkgever?", zegt Rogier. Hij zit inmiddels 3 jaar thuis met long covid.

Werken zonder bescherming

Roy en Roger werken beiden in de ambulanceverpleging, met veel liefde voor hun vak. Ze zijn allebei besmet geraakt in de allereerste coronagolf. Ze werkten onbeschermd, want de protocollen waren er nog niet.

Steeds probeerden ze weer aan het werk te gaan, omdat de nood hoog was. "Ik voelde nadat ik weer een beetje was opgeknapt van corona druk om weer te gaan werken", zegt Roy.

Veel onzekerheid

Maar na zijn eerste rit sprak een collega hem aan. "Wat zie je bleek, en wat zweet je", zei hij. Roy had weer koorts, en moest naar huis. "Toen nog niet wetende dat dat het begin van long covid was", zegt hij.

Inmiddels zijn we 3 jaar verder en werkt Roy niet. "Naast onzekerheid over je toekomstperspectief brengt het ook onzekerheid mee over je salaris. Ondanks dat we een beroepsziekte hebben opgelopen, zit daar geen consequentie aan. Daardoor val je terug in salaris. En daar is nog steeds geen oplossing voor."

In de WIA

Ook bij Roger kwam de brief van minister Helder onverwachts aan. "Onbegrijpelijk", zegt hij. Elke dag wordt hij geconfronteerd met zijn longcovidklachten en mist hij zijn werk. Toen we in Nederland nog amper wisten dat er corona in het land heerste, raakte hij besmet en kreeg hij long covid.

Met reintegratie probeerde Roger terug te gaan naar werk, maar dat was te veel. "Dan kom je ineens in de WIA terecht", zegt hij.

Loonschade

Roy zou graag een oplossing zien voor het gemiste salaris door zijn long covid. De 15.000 euro waar de minister in september nog over sprak, is wat Roy betreft genoeg voor een jaar loonschade. "Maar ik weet niet hoe lang mijn long covid nog gaat duren, dus het is geen lange termijn oplossing."

De 15.000 euro is inmiddels naar de achtergrond verdwenen en in haar laatste brief verwijst de minister naar de werkgever. "Ze legt de verantwoordelijkheid terug bij de werkgevers, terwijl wij geen werkgevers hebben, want we zijn ontslagen", zegt Roy.

Cao-onderhandelingen

Ook Roger snapt niet dat de compensatie nu via de werkgever moet gaan. "Dan moeten mijn oud-collega's aan de cao-tafel gaan onderhandelen en inleveren op hun cao om voor ons een fonds op te stellen. Dat vind ik erg schreef. Dat terwijl de werkgever handelde naar adviezen die ze kregen vanuit de overheid", zegt Roger.

Vakbond FNV is woest dat minister Helder het opstellen van een regeling voor zorgmedewerkers met long covid nu doorschuift naar de cao-onderhandelingstafel. "Dit voorstel is een keiharde klap in het gezicht van de mensen wiens leven al verknald is door long covid", zegt vicevoorzitter Kitty de Jong.

CNV en FNV naar de rechter

De vakboden CNV en FNV zijn bezig met de voorbereiding voor een kort geding. Voorzitter Gaby Perin-Gopie van CNV Zorg en Welzijn hoopt zo snel mogelijk een brief naar de minister te kunnen versturen. "Daarin stellen we de staat aansprakelijk voor het inkomensverlies en eisen we daar compensatie voor. Dat is het inkomensverlies van alle zorgmedewerkers die in 2020 long covid hebben gekregen. Niet de kleinere groep waar minister Helder het over heeft", zegt ze.

Exacte getallen van het aantal zorgmedewerkers met long covid, zijn er niet. Bij de vakbonden hebben zich enkele duizenden mensen gemeld. Een deel van hen zit inmiddels in de WIA. "Er zullen ook nog mensen zijn die zich niet bij de bonden hebben gemeld", zegt Perin-Gopie.

Hoop op behandeling

Roy hoopt op een vervolggesprek met de minister. Hij en Roger hopen op een behandeling voor long covid. "In Nederland is er helaas nog geen geld om een onderzoek op te pakken. Er wordt 7,2 miljoen euro uitgegeven voor onderzoek naar de mondkapjesdeal, maar plannen van politici om onderzoek naar ons te doen worden afgewezen", zegt Roger. Het ministerie van Volksgezondheid zegt dat er wel geld is voor onderzoek.

Roy ziet zichzelf uiteindelijk wel weer aan het werk gaan als ambulanceverpleegkundige. "Ik heb de hoop dat er een behandeling komt voor long covid. Daar ga ik wel vanuit." Direct na het kerstreces spreekt minister Helder met werkgevers en bonden over de compensatieregeling. Dan volgt er ook een Kamerdebat over de tegemoetkoming voor zorgprofessionals.

'Aangelegenheid voor werkgevers'

Een woordvoerder van het ministerie van VWS laat in een reactie weten: "Het kabinet betreurt het ten zeerste dat een groep zorgmedewerkers grote gevolgen ervaart door post-covid. De Raad van State geeft nadrukkelijk aan dat dit primair een aangelegenheid is tussen de werkgever en de werknemer. Ook als je ontslagen bent, is de werkgever verantwoordelijk."

"Tegelijkertijd geeft de RvS aan dat een dringende morele verplichting op de overheid kan rusten en dat ze daarom kan bijdragen aan een collectieve regeling tussen werkgevers en werknemers", vervolgt de woordvoerder. "Het kabinet voelt die verplichting. Direct na het kerstreces wordt het overleg met de werkgeversorganisaties vervolgd, om snel tot een passende regeling te komen."