radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Slachtoffers lopen schadevergoeding mis door fouten OM: 'Ze horen soms pas van de zitting als die al voorbij is'

Slachtoffers lopen schadevergoeding mis door fouten OM: 'Ze horen soms pas van de zitting als die al voorbij is'
Rosa Jansen
Bron: EenVandaag

Een zitting of zelfs een schadevergoeding mislopen door een fout van het Openbaar Ministerie: Slachtofferhulp Nederland krijgt hiervan wekelijks meldingen. Volgens bestuursvoorzitter Rosa Jansen gaat er veel mis. "In een land als het onze kan dat niet."

"Soms horen slachtoffers pas dat er een zitting was, als die al voorbij is", vertelt Jansen. Ondanks dat rechten van slachtoffers (in ieder geval op papier) zijn uitgebreid, maakt ze mee dat er veel fouten worden gemaakt rond slachtofferzorg. Er zou volgens haar veel te veel druk op de strafrechtketen staan, waardoor de communicatie misgaat.

Uitnodiging niet verstuurd

Van vervelende situaties die hierdoor ontstaan zijn voorbeelden te over, zegt Jansen. Zo zijn er slachtoffers die schadevergoeding mislopen omdat ze niet wisten dat zij de mogelijkheid hadden om het in te dienen. Of er wordt een formulier niet doorgestuurd naar de rechter en dus niet beoordeeld. "We hebben er elke week opnieuw mee te maken."

Er zijn zelfs gevallen waar de uitnodiging voor een rechtszitting niet eens is verstuurd. "Dan heeft de zitting al plaatsgevonden maar heeft niemand op de zitting bedacht om de zaak aan te houden, omdat het slachtoffer er niet is", zegt Jansen. Die kan dan alleen maar hopen dat het vonnis goed is uitgevallen, of er nog een mogelijkheid tot hoger beroep is.

Bekijk ook

'Betaling is vorm van herstel'

En slechts een kwart van de slachtoffers dat recht heeft op een schadevergoeding, gaat in hoger beroep. De overigen dienen zo'n verzoek niet in. "Er kan ook een reden zijn dat ze het niet willen", zegt Jansen.

"Maar wat wij zeker weten, is dat ze niet tijdig op de hoogte worden gesteld dat ze een schadevergoeding kunnen indienen." Dat terwijl zo'n proces en schadevergoeding volgens Jansen van groot belang zijn voor slachtoffers. "Betaling van schadevergoeding is een vorm van herstel."

'Behoorlijk ernstige gevallen'

Ze is al behoorlijk ernstige gevallen tegengekomen, waarbij geen rechtszaak meer plaatsvond. "Zware zedenzaken bijvoorbeeld", licht ze toe. Door corona mag het OM meer zaken zelfstandig afhandelen nu de zittingen vol zijn. "Een hoop komt wel op zitting, maar veel wordt ook afgedaan via een OM-beschikking. Er vindt dan geen rechtszaak meer plaats."

"Als je dan vergeet het slachtoffer tijdig op te roepen, dan staat het slachtoffer voor een tweede keer in de kou", vertelt ze. "Dat is iets wat je niet moet willen in een beschaafd land als Nederland." Bij moord- en doodslag staat het vanzelf wel op de agenda, zegt ze. "Maar er zijn ook heel veel andere type zaken; duizenden zaken op jaarbasis. "We zien dat het te vaak misgaat."

Bekijk ook

'Gigantische druk'

Het is niet zo dat het OM geen oog heeft voor het slachtoffer, vindt Jansen. Maar de druk, zeker ook aan de kant van de verdachte, is gigantisch groot. "Er zijn veel zware zaken, ook in de georganiseerde criminaliteit. Maar ik vind het geen excuus om dingen fout te doen aan de kant van het slachtoffer."

Als er iets misgaat aan de kant van de verdachte, kan dat grote consequenties hebben voor een strafproces. "Maar als het bij een slachtoffer is, daar merk je niets van in de procedure behalve dat het slachtoffer gedupeerd raakt. Het slachtoffer kan alsnog een schadevergoeding claimen via een civiele procedure, maar die kost hem geld."

'Er bovenop zitten'

Volgens Jansen is het belangrijk dat ze er bovenop zitten. "Het moet echt doordringen wat de consequentie is. En dus tijdig laten weten wat de rechten zijn met betrekking tot schadevergoeding en spreekrecht. Het hoort bij de beschaving van een land, om goed met slachtoffers om te gaan."

"Wij moeten in staat zijn om zo'n zaak goed af te wikkelen. Als we het slachtoffer echt zo belangrijk vinden, moet de overheid daar eens goed naar kijken", zegt Jansen." Slachtofferhulp wil de politie en het OM daar graag bij helpen. "We kunnen kijken hoe we de taken kunnen verdelen." Slachtoffers kunnen zich ook melden bij Slachtofferhulp zelf. "Dan stappen wij naar het OM."

Bekijk ook

OM: 'Hard werken aan een oplossing'

Een woordvoerder laat weten dat het OM elke dag hard werkt om recht te doen, en houdt daarbij altijd het belang van slachtoffers voor ogen. "Voor wat betreft de zaken die het OM zelf afdoet: die lopen anders dan wanneer een zaak voor de rechter komt. Het OM werkt ook bij deze zaken zo goed als mogelijk samen met SHN", zegt het OM.

"Daar waar er achterstanden zijn bij het uitsturen van brieven aan slachtoffers wordt er hard gewerkt om deze problemen op te lossen", laat het OM weten. "Natuurlijk werken wij hierbij ook samen met de andere betrokken organisaties, want het is belangrijk dat zowel verdachten als slachtoffers snel weten waar ze aan toe zijn."

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen
Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nadat Europese leiders gisteren in Parijs samenkwamen voor spoedoverleg, zitten vandaag delegaties van zowel Rusland als de VS bij elkaar in Saoedi-Arabië. Ze praten daar verder over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne.

De laatste dagen heerst er een crisissfeer in Europa. Sinds het telefoontje tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geworden dat Europa steeds verder buitenspel wordt gezet. Waarom ziet Poetin in Amerika een interessante onderhandelingspartner?

Geen NAVO-lid en bezet grondgebied opgeven

Dat heeft met een aantal punten te maken, begint correspondent Joost Bosman. Daarvoor moeten we eerst even terug naar de eisen waar de Russische president mee is gekomen. Zo wil Poetin niet dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. En daarnaast willen ze geen grondgebied inleveren.

Amerika heeft al toegezegd dat Oekraïne is uitgesloten van het NAVO-lidmaatschap. En Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth kondigde eerder aan dat door Oekraïne bezet grondgebied moet worden teruggegeven aan Rusland.

'We doen er weer toe'

Maar dat is niet de enige reden waarom Rusland met de VS onderhandelt, legt Bosman uit. "Het is belangrijk voor het Kremlin om weer met Amerika te onderhandelen. Nu is de nieuwe president van het machtigste land ter wereld bereid om met hem persoonlijk te gaan praten over Oekraïne. En dat is ook voor Poetin heel belangrijk."

Hij zet daarmee Oekraïne en Zelensky buitenspel, gaat Bosman verder. "Daarnaast kan hij ook aan aan zijn eigen burgers tonen: 'kijk, we doen er weer toe. Zelfs de machtigste man ter wereld wil met ons praten.'" Voor Poetin is het dus ook op diplomatiek gebied van belang.

Bekijk ook

Economie

Het heeft ook te maken met de economische gevolgen die Rusland heeft ondervonden van de oorlog. Zo melden Russische media de mogelijke terugkeer van Visa en Mastercard in het land.

"Het geeft ook iets aan over de moeite die de Russen de afgelopen 3 jaar hebben gehad, dat ze zo verstoken zijn gebleven van die bedrijven. En niet meer geld konden sturen naar het buitenland", zegt Bosman.

Tegenslagen voor Rusland

Bosman ziet dat de getroffen economie een belangrijke reden is voor Rusland om Amerika actief te betrekken bij de vredesonderhandelingen. De materiële tekorten is iets waar het Kremlin zich zorgen om maakt. Zo is het defensiebudget bijna de helft van het hele budget.

"Het budget voor defensie is dit jaar opgeschroefd tot 40 procent. Dat is ontzettend veel. Dat betekent dus dat het ook heel veel geld kost. Rusland is bezig met nieuwe wapens maken, nieuwe artilleriegranaten, nieuwe tanks. Maar dat gaat gewoon te langzaam. Rusland kan de verliezen niet bijhouden. Het is gewoon niet te compenseren omdat de verliezen veel te hard gaan."

Bekijk ook

Inflatie en tekort arbeiders

Er zit dus ook haast achter voor Rusland om de oorlog met Oekraïne snel tot een einde te brengen. "Het is duidelijk dat Rusland toch redelijk op apegapen ligt en een adempauze nodig heeft."

Daarnaast ziet de correspondent dat Rusland kampt met meerdere economische problemen, zoals de inflatie en het tekort aan arbeiders. "Er zijn veel duizenden mannen naar het front gegaan. Honderduizenden zijn naar het buitenland gevlucht vanwege de mobilisatie 3 jaar geleden. Dat betekent dus dat er veel mensen te kort zijn die in de fabrieken kunnen werken, daardoor stijgen de lonen en gaat ook de inflatie weer omhoog."

Afwachten wat Trump zegt

Door aan de onderhandelingstafel te zitten kan er ook voorzichtig worden gekeken naar de terugkeer van westerse bedrijven, zoals nu al mogelijk met Visa en Mastercard. "Dat zal toch een verlichting zijn voor de economische malaise die er heerst in Rusland."

Toch houdt Bosman nog een slag om de arm. Het is eerst afwachten wat de Amerikaanse president Donald Trump gaat doen. "Wat hij nu zegt is het één, namelijk: Oekraïne kan maar beter geen lid worden van de NAVO. Maar of dat uiteindelijk ook zo gaat uitpakken, dat moeten we nog maar gaan zien. Als dat zo is, dan heeft Poetin natuurlijk duidelijk op dat punt gewonnen."

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant