Provincie Zeeland wil voorrang bij PFAS-gezondheidsonderzoek: 'Raar als we geen speciale plek zouden krijgen'

Al lange tijd maken burgers en bestuurders zich zorgen over de PFAS-vervuiling van de Westerschelde door de chemische fabriek 3M. Er komt een landelijk gezondheidsonderzoek naar de gevolgen van PFAS en daarbij wil de provincie Zeeland graag voorrang.

Vandaag kwam naar buiten dat 3M in de Verenigde Staten een schikking van meer dan 10 miljard dollar heeft getroffen met een groot aantal waterleidingbedrijven om vervuiling door PFAS. Het geld moet gebruikt worden om verontreiniging met PFAS te testen en tegen te gaan. Toch erkent 3M nog geen aansprakelijkheid.

'Hoop voor de minister'

Dick van der Velde is gedeputeerde voor de provincie Zeeland en daarom nauw betrokken bij de voortslepende zaak rondom 3M. Hoe kijkt hij naar de schikking in de VS? "Het is een mooie stap, denk ik. We zien nu dat er al een paar keer dit soort schikkingen zijn getroffen. Dat biedt onze minister wellicht hoop in de gesprekken die hij nog zal hebben met 3M, dat dergelijke afspraken hier ook gemaakt kunnen worden."

Als bestuurder van de provincie hoort hij regelmatig over de zorgen van mensen. "We hebben geen signalen dat mensen ook echt ziek zijn, maar er is natuurlijk wel bekend dat PFAS het een en ander doet met je gezondheid. Er wordt gerefereerd aan kanker, er wordt gerefereerd aan immuunsystemen. Dat biedt mensen natuurlijk gewoon zorgen."

Kabaal maken

Van der Velde onderhoudt nauwe contacten met verschillende betrokken partijen. "We hebben contacten met de lokale bestuurders, dus met de gemeente, maar ook met inwoners en ondernemersorganisaties. Het gaat om alle partijen die een rol spelen in dit verhaal."

"Onze grootste rol is eigenlijk heel veel kabaal maken. Juist bij die partijen die hier stappen in kunnen zetten, om daar de urgentie onder de aandacht te brengen."

Minder PFAS als doel

Ook heeft hij regelmatig gesprekken met minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers. "Dat gaat natuurlijk over de concentratie PFAS in de Westerschelde. Hoe kunnen we die verminderen? Welke organisaties moeten we daarvoor aanspreken?"

"En wat kunnen we qua regelgeving nog doen? Maar ook gaat het over bijvoorbeeld het aangekondigde gezondheidsonderzoek van het RIVM. Dat bespreken we ook en de voortgang daarin." Onlangs werd in België een schadevergoeding aan een gezin toegekend, dat vlakbij de 3M-fabriek woont. Naar aanleiding daarvan wordt een massaclaim voorbereid.

Gezondheidsonderzoek

"Ik heb begrepen dat het kabinet richting de Tweede Kamer op hele korte termijn met een schrijven komt over dat onderzoek", zegt Van der Velde. "Dat gaat dan over op welke manier dat onderzoek in het kader van PFAS vormgegeven gaat worden. "Ik hoop dan ook te horen hoe de mensen in Zeeland en bij de Westerschelde daar een plek in gaan krijgen."

De resultaten van het landelijke onderzoek naar PFAS moeten leiden tot betere zorg en ongerustheid bij inwoners over hun gezondheid wegnemen. Het onderzoek wordt bewust niet alleen in de regio Zeeland gehouden, zodat resultaten landelijk met elkaar vergeleken kunnen worden.

'Serieuze plek voor Zeeland'

Toch pleit Van der Velde wel voor een belangrijke rol voor Zeeland in dat onderzoek: "Ik vind dat we in ieder geval een serieuze plek moeten hebben. Want we weten natuurlijk dat de PFAS-concentratie in de Westerschelde hoger is dan op andere plaatsen in Nederland."

"Dan zou het raar zijn als we in dat onderzoek niet een speciale plek zouden krijgen. Overigens hebben we daar ook afspraken over gemaakt. Die toezegging is gedaan, alleen op welke manier dat gebeurt, daar ben ik heel benieuwd naar."