Proces Holleeder nadert ontknoping met verhoor kroongetuigen

Het proces tegen Willem Holleeder gaat een nieuwe en beslissende fase in. De rechtbank in Amsterdam start met het horen van twee cruciale kroongetuigen in de megazaak. Het zijn zware criminelen: een huurmoordenaar en een moordmakelaar. Ze wijzen Holleeder aan als opdrachtgever van liquidaties.

Peter La Serpe en Fred Ros hebben als kroongetuige beiden een grote rol gespeeld in het liquidatieproces Passage. De kluisverklaringen van het duo liggen aan de basis voor levenslange gevangenisstraffen voor schutters en opdrachtgevers van liquidaties. Het zou gaan om een criminele organisatie waar Willem Holleeder ook onderdeel van uit zou maken, zo oordeelde het gerechtshof van Amsterdam in de zomer van 2017. 

Rechtstreekse beschuldigingen

Ook in het proces tegen Willem Holleeder worden de verklaringen van de twee mannen ingebracht. Het gaat om zeer belastende informatie die mogelijk nog zwaarder weegt dan de verklaringen van Astrid en Sonja Holleeder, de zussen van Willem. 

Marian Husken, misdaadjournalist van onder andere De Willem Podcast noemt de verklaringen van de twee kroongetuigen bepalend voor het proces. “Ze zijn diegenen die Holleeder rechtstreeks  beschuldigen van liquidaties. Holleeder heeft wel met z’n zussen gesproken over die moorden, maar de zussen zijn daar niet bij geweest. Die zitten niet in dat criminele circuit. Deze mensen wel”, zegt Husken.

Cruciale verklaring: 'Osdorp eerst’

Peter La Serpe, in de onderwereld ook wel Vieze Peter genoemd, zit al sinds zijn tienerjaren in de criminaliteit. Hij start met gewapende overvallen en eindigt als huurmoordenaar in opdracht van maffiakopstukken. La Serpe is ook de man die eind 2005 hasjhandelaar Kees Houtman doodschiet. In opdracht van Holleeder, heeft La Serpe later verklaard. Hij zou gehoord hebben hoe Holleeder tegen mede-pleger Jesse R. zei: ‘Osdorp eerst’.

Dat kan heel belastend zijn voor Willem Holleeder, stelt Sven Brinkhoff, universitair hoofddocent strafprocesrecht van de Open Universiteit. “Ten minste, als de rechtbank de kroongetuige gelooft. Als dat zo is, is het zeer belastend. Maar de verdediging zal er alles aan doen om de rechtbank een andere kant op te krijgen,” aldus Brinkhoff

Vergoeding La Serpe ‘lastig punt’

De verdediging van Willem Holleeder zal er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de kroongetuigen onbetrouwbaar overkomen. Omstreden deals die in ruil voor hun verklaringen met deze kroongetuigen zijn getroffen, zullen opnieuw onderwerp van discussie worden. Zo lekt in 2012 uit dat La Serpe behalve strafvermindering en een nieuwe identiteit, ook zeker 1,4 miljoen euro krijgt voor zijn bescherming. In de wet staat echter dat kroongetuigen niet mogen worden betaald, zegt Husken, “omdat anders de indruk kan ontstaan dat hun verklaringen gekocht worden. Je kunt je toch afvragen als je een miljoen krijgt: is dat voor je bescherming of onderhands toch een soort van beloning?" 

Brinkhoff noemt dit een ‘lastig punt’. “Als mens lijkt het alsof die verklaringen zijn gekocht. Maar met een juridische bril: dat geld is betaald in een heel ander traject, met een ander doel: namelijk bescherming voor kroongetuigen zelf,” aldus Brinkhoff. Daarnaast ligt er nog een belastend arrest van het gerechtshof van Amsterdam in Passage. “Daardoor staat de verdediging met 1-0, misschien wel 10-0 achter. Tegelijkertijd moet je ook constateren dat de rechtbank nu een heel eigen oordeel en betrouwbaarheidstoets gaat doen. In die zin is het spel weer helemaal geopend."