Politiek commentator Joost Vullings ziet na formatiedebat dat nieuw kabinet er nog lang niet is

Tijdens het debat over het rapport van oud-informateur Kim Putters zijn twee nieuwe informateurs aangekondigd. Politiek commentator Joost Vullings denkt dat een programkabinet moeilijk te maken zal worden, met veel kritiek van de oppositie.

Oud-informateur Kim Putters zegt dat de formerende partijen nu de 'handen ineen moeten slaan' om een nieuw kabinet te krijgen. Maar volgens politiek commentator Joost Vullings gaat dat nog moeilijk worden.

Hardere verkiezingscampagnes

"Dat is misschien wel het probleem van de vorige formatie en deze formatie", vertelt Vullings. "Dat die verkiezingscampagnes steeds harder worden, dat er sprake is van polarisatie." Het is volgens hem daardoor alleen maar moeilijker om na de verkiezingen weer te gaan onderhandelen. "Dan heb je misschien iedere keer zo'n enorme rituele dans nodig. Zodat iedereen een beetje uit zijn eigen loopgraaf komt om uiteindelijk met elkaar te gaan samenwerken."

De sfeer zag er volgens Vullings aardig uit tijdens het debat. "Maar ik zou het woord 'broos' er toch wel op willen plakken", maakt hij duidelijk. "Er is genoeg gebeurd de afgelopen 4 maanden. Het is nog niet zo dat ze hand in hand straks met z'n vieren naar die twee nieuwe informateurs huppelen."

'Daar heeft de oppositie veel belang bij'

In het programkabinet van Putters leveren alle formerende partijen ministers, terwijl de partijleiders in de Tweede Kamer blijven. Volgens Vullings is dit, vooral voor de oppositie, alsnog een meerderheidskabinet. "Daar heeft de oppositie veel belang bij." Hij legt uit dat juist Pieter Omtzigt van NSC zei nooit in een kabinet te willen met Geert Wilders van de PVV.

Door dit programkabinet te zien als een meerderheidskabinet, werkt hij volgens de oppositie toch samen met Wilders. "Dat is vooral een verwijt van de links-liberale oppositie: maakt hij nu een kabinet met radicaal rechts mogelijk? En met die kritiek hopen ze Pieter Omtzigt te raken."

Aanvallen van de oppositie

Tijdens het debat opende D66-leider Rob Jetten de aanval op de PVV door hun verkiezingsprogramma te gebruiken. Volgens Jetten zouden de beloftes van de partij van Wilders meer dan 40 miljard euro kosten. "Terwijl dus eigenlijk de stand van de overheidsfinanciën niet zo goed is", zegt Vullings. "Er is een groep ambtenaren geweest die zegt dat je 18 miljard moet gaan bezuinigen om de overheidsfinanciën gezond te houden. Daar ging Wilders niet in mee."

Ook de VVD kwam onder vuur, dit keer door Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA. "Die meent toch gehoord te hebben in het debat dat Yeşilgöz openstaat voor onderhandelingen over steun aan Oekraïne", vertelt Vullings. Zo'n kabinet zou de PvdA volgens hem nooit steunen. "Maar de VVD-leider zegt de strijd van de Oekraïners tegen de Russen te steunen."

'Twee mensen met veel verstand van de Haagse binnenwereld'

De nieuwe informateurs, oud-SGP-Kamerlid Elbert Dijkgraaf en topambtenaar Richard van Zwol, zijn volgens Vullings een goede keuze. "Ook wederom complimenten voor Wilders en de andere drie. Want we worden toch iedere keer totaal verrast", zegt hij. "Twee mensen met toch wel echt veel verstand van de Haagse binnenwereld."

"Van Zwol was ook nog eens de voorzitter van een commissie die ging over de demografie", merkt Vullings nog op. Die commissie ging over de vraag of migratie beperkt moet worden. "Het antwoord van de commissie was: ja, dat moeten we zeker doen. Dat zal ook hebben meegewogen in de keuze voor de heer Van Zwol."