radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Onbevoegde docenten en een onaantrekkelijke cao: leraren en ouders strijden voor meer erkenning speciaal voortgezet onderwijs

Onbevoegde docenten en een onaantrekkelijke cao: leraren en ouders strijden voor meer erkenning speciaal voortgezet onderwijs
Bron: ANP

Het voortgezet speciaal onderwijs moet meer erkenning krijgen van het ministerie van Onderwijs. Dat zeggen verschillende docenten die een petitie zijn gestart. Er moet meer geld komen om leerlingen volwaardig onderwijs aan te kunnen bieden.

Kinderen met gedragsproblemen, psychische kwetsbaarheid of lichamelijke beperkingen kunnen terecht bij het voortgezet speciaal onderwijs. Op deze zogenaamde vso-scholen is er specifieke aandacht voor de beperking van de leerlingen. Henk Vegter is docent in het voortgezet speciaal onderwijs. Docenten krijgen minder betaald, maar hebben ook minder tijd voor de voorbereidingen van hun lessen. En dat gaat ten koste van de leerlingen, vindt Vegter.

Docenten met pabo bevoegdheid mogen alle lessen geven

"Het gebrek aan voldoende docenten zorgt voor te weinig kansen voor de leerlingen ten opzichte van het reguliere onderwijs. Terwijl ik vind dat alle jongeren dezelfde kansen moeten krijgen op school. Binnen het vso-onderwijs mag je alle lessen geven als je een pabo-bevoegdheid hebt", vertelt docent Vegter.

Maar binnen de arbeidsvoorwaarden zijn er een aantal verschillen met het reguliere onderwijs. "Het salaris is lager, maar met name ook het aantal lesuren is hoger. Wij geven 940 uur les, terwijl in het reguliere voortgezet onderwijs er 720 uur wordt lesgegeven. Docenten hebben daar veel meer tijd om de lessen voor te breiden en te geven."

Lees ook

Les op vwo van onbevoegde docenten

"Van lessen die op op vso-scholen gegeven worden, scoort mijn school vrij hoog op kwaliteit. Maar als ik mijn school vergelijk met reguliere scholen krijgen wij gewoon minder", zegt Coen van Loo, een van de leerlingen op het voortgezet speciaal onderwijs.

Ook hij ziet dat de kwaliteit van lessen op vso-scholen lijdt onder het gebrek aan docenten. "We hebben veel minder bevoegde docenten. Ik krijg voor veel vakken op het vwo les van een onbevoegde docent. Het overgrote deel van de vso-scholen krijgt les van pabo-docenten op alle niveaus. Ook het vwo krijgt pabo-niveau les. Dat vind ik niet kunnen."

Leerlingen kunnen diploma's halen

Henk Vegter pleit voor een cao die meegroeit met het onderwijs dat geboden wordt op de vso-scholen. "Het voortgezet speciaal onderwijs gegroeid uit het speciaal basisonderwijs. Van origine waren dit scholen waar geen diploma-gericht onderwijs gegeven werd. Vanuit dat opzicht mochten docenten met een pabo-diploma les geven."

Maar inmiddels is er op steeds meer scholen de mogelijkheid om mavo-, havo- en vwo-diploma's te halen. "Dan heb je wel meer bevoegde docenten nodig. Helaas zijn de wetgeving en de cao niet meegegroeid", zegt Vegter.

Lees ook

Niet aantrekkelijk om les te geven

Om meer docenten te kunnen bereiken is er volgens Vegter meer geld nodig, maar dat is niet het belangrijkste. "Meer geld is een ding, maar het moet ook aantrekkelijk zijn voor docenten om les te geven op het voortgezet speciaal onderwijs. Als wij mindere voorwaarden hebben dan in het reguliere onderwijs, wordt dat niet aantrekkelijk voor sollicitanten. Als wij tegen een sollicitant moeten zeggen dat zij dertig procent meer lessen moeten geven en er minder voor betaald krijgen, dan zegt de sollicitant 'ik blijf mooi waar ik ben'."

Inmiddels hebben al meer dan 13.000 mensen de petitie 'Van voortgezet speciaal onderwijs naar gespecialiseerd voortgezet onderwijs' ondertekend. Vegter hoopt in totaal op 40.000 handtekeningen.

Luisteren

Leerling Coen van Loo en docent Henk Vegter over dit onderwerp in EenVandaag

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Rozemarijn heeft alleen bachelordiploma en daarom geen recht op compensatie, net als 20.000 andere studenten uit 'pechgeneratie'

Rozemarijn heeft alleen bachelordiploma en daarom geen recht op compensatie, net als 20.000 andere studenten uit 'pechgeneratie'
Oud-student Rozemarijn heeft geen recht op een studievoucher
Bron: Eigen foto

Zo’n 20.000 oud-studenten lopen de studievoucher van ruim 2.000 euro mis omdat het behalen van alleen een universitaire bachelor volgens de overheid niet als een volledig diploma telt. "Als ik dat had geweten, had ik andere keuzes gemaakt."

Voor het behalen van een 'volledig universitair diploma' moeten studenten volgens DUO zowel een bachelor als masteropleiding hebben afgerond. Alleen de universitaire studenten die aan deze eis voldoen, komen in aanmerking voor de studievoucher: een compensatie van 2.097 euro voor het niet optimaal kunnen profiteren van de investeringen in het hoger onderwijs.

'Ik schrok'

De regel zorgt voor grote frustratie onder studenten die hier niet aan voldoen, zo ook bij de 25-jarige oud-student Rozemarijn Gierkink. Op een informatiesite dacht zij eerder te lezen dat ze recht had op een studievoucher, maar toen ze via DUO inlogde bleek dit anders te zijn. "Ik zag toen dat het bedrag niet van mijn schuld afgehaald was. Ik schrok, want dit kostte me toch weer 2.000 euro."

"Ik heb tussen 2017 en 2023 een wo-bachelor Kunsten, Cultuur en Media gestudeerd in Groningen en geen aanvullende beurs gehad. Toch krijg ik niets terug."

Studievoucher ter compensatie

Wat bleek nou? Rozemarijn voldoet maar aan twee voorwaarden voor de voucher. En om in aanmerking te komen voor de studievoucher moeten studenten aan de volgende drie voorwaarden voldoen: nog nooit eerder een voucher hebben ontvangen, tussen september 2015 en augustus 2019 zijn begonnen met de studie, én zowel een bachelor als master of een hbo-opleiding binnen 10 jaar hebben afgerond.

Pas wanneer een student aan alle drie de voorwaarden voldoet, komt hij of zij in aanmerking voor de compensatie. Dit jaar is de tegemoetkoming voor de voucher 2.097,08 euro, dit bedrag wordt verrekend met de huidige studieschuld.

Bekijk ook

'Als ik dit had geweten'

Voor Rozemarijn was een master doen destijds geen optie. "Ik heb 6 jaar gedaan over een 3-jarige opleiding en niemand die toen zei: 'misschien moet je doorgaan met studeren, want een wo-bachelor is niet genoeg voor een geldbedrag in de toekomst.' Dat maakt het extra zuur."

Met de kennis van nu had Rozemarijn andere keuzes gemaakt, vertelt ze. "Ik heb bestuursjaren gedaan en daardoor vertraging opgelopen. Als ik dit allemaal had geweten, had ik misschien mijn studie sneller afgerond of meteen een master gedaan."

Schande

Voorzitter van de Landelijke studentenvakbond (LSVb), Abdelkader Karbache hoort verhalen als die van Rozemarijn dagelijks. "Het gaat om zo'n 20.000 oud-studenten die dus geen recht hebben op deze voucher, omdat de overheid alleen een wo-bachelor niet als volledige opleiding ziet."

"Dat is problematisch, omdat juist deze groep vaak vanwege financiële redenen geen master meer kan doen," zegt Karbache. "Zij ronden zo snel mogelijk hun bachelor af en gaan met dat papiertje bijdragen aan de maatschappij door te werken. Dat juist zij financieel gestraft worden door de voucher niet te ontvangen, vind ik een schande."

Bekijk ook

Afspraken herzien

Bij de invoering van het leenstelsel in 2015 is besloten dat alleen een combinatie van een bachelor- en masterdiploma als volledige opleiding geldt. Hoewel DUO destijds studenten hierover heeft geïnformeerd, merkt LSVb-voorzitter Karbache dat veel studenten daar niets van weten.

"De informatievoorziening is gebrekkig, waardoor studenten niet weten waar ze aan toe zijn", merkt hij op. "Het is tijd om de afbakening opnieuw te bekijken en ook wo-bachelorstudenten te compenseren."

'Niemand snapt er nog iets van'

Maar, onderwijsminister Bruins stelt dat het herzien van de regels niet wenselijk is omdat dit de stabiliteit van het overheidsbeleid zou ondermijnen.

Karbache reageert met een lach bij het woord 'stabiel'. "De spelregels veranderen telkens opnieuw. Eerst was de studievoucher een certificaat, nu is het een geldbedrag. De overheid moet stoppen met het bedenken van nieuwe regels, want niemand snapt er nog iets van."

Bekijk ook

Juridische stappen

Volgens de LSVb is dit de zoveelste trap na aan de pechgeneratie. "Wij overwegen inmiddels juridische stappen om de studievoucher ook voor wo-bachelor studenten uit te laten betalen", laat voorzitter Karbache weten.

"Het gaat om een bedrag van ruim 2.000 euro, dat willen en kunnen zij niet missen. En daarnaast zorgt dit opnieuw voor een vertrouwensbreuk tussen studenten en de overheid die niet zomaar is opgelost."

'Toch gun ik het anderen'

Of Rozemarijn ooit nog gecompenseerd wordt voor haar studielening, blijft voorlopig een mysterie. Wel gunt ze anderen de compensatie én een basisbeurs.

"Ik ben blij voor mijn broertje, die nu wel een basisbeurs krijgt. Maar het voelt heel cru. Geef ons dan échte compensatie. Dat is het gevoel dat blijft hangen", zegt ze tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Dit is alles wat we tot nu toe weten over de kunstroof in het Drents Museum

Waar is de helm? Die vraag houdt iedereen bezig na de kunstroof van afgelopen weekend, waarbij Roemeense archeologische schatten uit het Drents Museum in Assen zijn gestolen. Ook kunstdetective Arthur Brand volgt de Drentse kunstroof op de voet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant