Iedereen kijkt nu naar Tokio, maar over 7 maanden is er nóg een editie van de Olympische Spelen: de Winterspelen in het Chinese Beijing. De voorbereidingen zijn in volle gang, maar internationaal groeit het ongemak over de keuze voor het omstreden China.
Al eerder riepen mensenrechtenorganisaties het Internationaal Olympisch Comité (IOC) op om de Winterspelen uit Beijing weg te halen. Volgens de organisaties onderdrukt China minderheden in het land, zoals de Oeigoeren. Er zou geen groot sportevenement moeten plaatsvinden in een land waar mensenrechten onder druk staan.
Olympische Spelen
China-deskundige Fred Sengers ziet dat er op meerdere plekken in de wereld aandacht wordt gevraagd voor het probleem rond het sportevenement in China. "De NGO's zoals Amnesty zijn er al mee bezig. Je merkt ook dat er in sommige landen over wordt gesproken in de parlementen. In Groot-Brittannië, Canada en de Verenigde Staten, bijvoorbeeld. Die discussie zal elders ook wel losbarsten, als het in de maatschappij meer gaat leven."
Het is niet de eerste keer dat er ophef is rondom de Olympische Spelen in China. Ook tijdens de Zomerspelen van 2008 was de keuze voor Beijing omstreden. "Die discussie ging toen over Tibet." Tibet is officieel een autonome regio van China, maar de Tibetaanse bevolking wordt al jaren onderdrukt door de Chinese regering. "Mensen hoopten dat de Spelen tot meer aandacht voor het probleem zou leiden, en er ruimte voor andere meningen zou komen. Nu zijn we 13 jaar verder, maar het heeft voor de Tibetanen weinig opgeleverd. De vrijheid in China is eerder beperkter geworden sinds Xi Jinping in 2012 aantrad." .
Bekijk ook
Confrontatie met China
Tegenwoordig gaat 'het Westen' anders om met China dan ruim 10 jaar geleden. Volgens Sengers zoeken Westerse landen meer de confrontatie op. Toch denkt de China-kenner dat de Winterspelen gewoon zullen plaatsvinden in het land. "Het zou mij ten zeerste verbazen als het niet zo is, omdat het IOC het evenement koste wat het kost wil laten doorgaan. Je kunt je ook afvragen wat je met een totale boycot zou bereiken."
"Eigenlijk bewijst het debat alleen maar dat het goed is dat de Spelen aan China toegekend zijn, omdat het een gesprek op gang brengt. Dat is weliswaar niet het oogmerk waarmee regeringen het evenement proberen binnen te halen, maar dat is wel de consequentie. De aandacht van de wereld is op jouw land gericht, dus dan worden er positieve en negatieve verhalen verteld. Of China nou wil, of niet."
Het biertje van Willem-Alexander
Toch is de vraag: wie stuur je mee met de sporters naar zo'n land? En wat voor signaal geef je daarmee af? Bij de Olympische Spelen is het gebruikelijk dat er officials van landen aanwezig zijn, zoals hoge ambtenaren en eventueel de leider van het land of leden van het Koninklijk Huis. Wie je stuurt, heeft impact. "Sommige NGO's zeggen: je moet niet tot een totale boycot overgaan, je moet wel iemand sturen. En als je een 'lage' ambassadeur stuurt, wordt je ook door een lagere Chinese afvaardiging ontvangen", zegt Sengers.
Dus zou het zomaar kunnen zijn dat koning Willem-Alexander toch gewoon op de tribunes staat te juichen in een oranje polo. Maar een biertje drinken met president Xi Jinping zit er waarschijnlijk niet in. "De foto's van onze koning die een biertje met Poetin dronk, zijn vooral achteraf omstreden geworden. Ik denk dat daar de nodige huiver aan Nederlandse kant is ontstaan..."
Corona niet verdwenen
En dan is er nog iets anders waar rekening mee moet worden gehouden: corona. Want ook in februari 2022, als de Winterspelen in Beijing worden gehouden, zal het virus zeker niet volledig verdwenen zijn. Het kan zijn dat ook de wintersporters het zonder (Nederlands) publiek moeten doen.
"Ik denk dat het China er veel aan gelegen is om wedstrijden met publiek te houden", zegt Sengers. Maar: "Of de situatie zo is dat er ook publiek uit het buitenland kan komen, vraag ik mij af. Ze houden de grenzen nu potdicht, want de situatie is in eigen land vrij goed. Dus het zou goed kunnen dat ze voor een scenario met alleen Chinees publiek."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.