Nieuwe staatssecretaris Sandra Palmen wil toeslagenschandaal over twee jaar hebben opgelost: 'Grootste schandaal uit onze geschiedenis'

Als topambtenaar speelde Sandra Palmen een belangrijke rol in het blootleggen van het toeslagenschandaal. Nu leidt ze als staatssecretaris de hersteloperatie voor gedupeerden. Over 2 jaar moet het opgelost zijn, zegt een zichtbaar geëmotioneerde Palmen.

Al 5 jaar wordt er gewerkt aan het herstellen van alles wat niet goed is gegaan in het kinderopvangtoeslagschandaal. Tienduizenden ouders wachten nog op volledige compensatie. "Per 2027 willen we de operatie vlot getrokken hebben", zegt Sandra Palmen, die sinds vorige maand staatssecretaris Herstel en Toeslagen is.

'Onrecht heeft mij diep geraakt'

"Ik heb aan het begin gestaan om het onrecht te signaleren en dat onrecht heeft mij diep geraakt. En voor die mensen sta ik hier." De staatssecretaris zegt, zichtbaar geëmotioneerd, in haar werk altijd een specifieke ouder voor ogen te hebben.

Zo vertelt ze over een van de gedupeerden: "Bij alles wat ik doe, zie ik haar voor me. Haar man heeft het grootste offer gemaakt om haar gezin en haar kinderen verder te helpen. Dat was in de tijd voordat de compensatieregelingen van start gingen. Haar man had een levensverzekering en hij heeft uiteindelijk ervoor gezorgd dat de levensverzekering tot uitkering kwam."

'Grootste schandaal sinds de oorlog'

"Ik kan dat nooit meer terugdraaien. Niemand kan dat ooit meer terugdraaien, hoe graag we dat ook zouden willen," gaat Palmen verder.

"Het is niet voor niets het grootste schandaal uit onze geschiedenis sinds de Tweede Wereldoorlog."

'Memo Palmen'

Palmen verwierf landelijke bekendheid door het memo-Palmen. In 2017 werkte ze als jurist voor de Belastingdienst en in die functie kreeg ze de vraag te onderzoeken hoe het nu zat met kinderopvangtoeslag.

Ze concludeerde in dit interne memo dat de Dienst fouten maakte die ten koste gingen van de ouders. Het memo belandde in een la.

Complexe zaak

Als staatssecretaris staat Palmen nu zélf aan het roer, en is het haar taak om het probleem op te lossen.

Ze vindt dat het herstel te lang duurt. Maar, benadrukt ook dat de zaak 'heel erg lastig en complex' is. "Toen de hersteloperatie van start ging, hadden we het beeld dat er een twee, drietal duizend gedupeerden zouden zijn. Inmiddels hebben ze zich zo rond de 70.000 mensen aangemeld."

Zeker 40.000 gedupeerden

Van die 70.000 zijn er volgens Palmen zo'n 40.000 'aangemerkt' als gedupeerd. "Dus je ziet al dat het een enorm proces is geweest om tot deze conclusie te komen."

"Er is al veel gedaan, maar we zijn er natuurlijk nog niet. En met name de bezwaren, de dossiers en die aanvullende schaderoutes, dat zijn nu de problemen waarop het is vastgelopen."

Commissie Van Dam

Om de schade alsnog zo snel mogelijk af te handelen is vorig jaar, opnieuw, een 'spoedadviescommissie' ingesteld. De commissie, commissie Van Dam, onderzoekt wat de beste manier is om de resterende schadegevallen zo snel mogelijk af te handelen.

Het advies wordt later deze maand verwacht. De staatssecretaris zegt dat advies af te wachten voordat ze haar verdere plannen bekendmaakt.

Versnellen en 'verslimmen'

Volgens oud-SP-Kamerlid Renske Leijten, die het schandaal mede met NSC-fractievoorzitter Pieter Omtzigt boven tafel kreeg, kan de afhandeling veel sneller. Begin dit jaar schreef ze op X dat de affaire voor de zomer kan worden afgehandeld.

"Ik denk dat dat uitermate ambitieus is", reageert Palmen. Ze geeft aan graag in gesprek met Leijten te willen gaan. "Ik sta sowieso open voor alle suggesties als het gaat om het versnellen en 'verslimmen'."

'Ouders centraal stellen'

Nu er al 5 jaar aan het herstel wordt gewerkt, overheerst bij veel ouders nog altijd het gevoel dat de overheid hen in de steek laat. "Dat is verschrikkelijk, echt verschrikkelijk," reageert Palmen.

"U kunt in ieder geval op mij rekenen dat ik de ouders centraal stel en dat mensen een overheid gaan ervaren die naast hen staat en niet tegenover hen", zegt de staatssecretaris tot slot.