De Nederlandse tiener Charly (17) was op vakantie in Spanje. Na een gezellige avond met twee Engelse meisjes, werd hij beschuldigd van seksueel misbruik en eindigde in de cel. Hoe een zonnige vakantie eindigde in een nachtmerrie.

Charly was afgelopen zomer tien dagen op vakantie aan de Spaanse kust, samen met zijn vader en zijn oudere broer Mark. Het gezin uit Noord-Holland zat in een mooie villa met een zwembad.

Telefoontje van de politie

Op de avond voor vertrek ontmoette Charly twee Engelse meisjes van 12 en 14 jaar bij het zwembad. Ze dronken samen een biertje en snapchatten de halve nacht. In de ochtend ging Charly nog een keer naar het zwembad met om de Engelse meisjes voor de laatste keer te ontmoeten. Hij vertelde niemand waar hij naartoe ging.

Nietsvermoedend vertrok het gezin die ochtend terug naar Nederland, met Charly slapend op de achterbank. Opeens werden ze gebeld door de politie. Ze moesten stoppen en wachten. Charly werd overgebracht naar de rechtbank van Alicante.

Seksueel misbruik

De Engelse meisjes beschuldigen Charly van seksueel misbruik. Charly ontkent. Volgens hem is er alleen gekust en wat gefrummeld met wederzijdse toestemming. Nog tijdens de zitting kreeg hij te horen dat hij in voorarrest moest blijven, zonder een formele aanklacht.

Vanuit de rechtbank in Alicante is Charly verplaatst naar een Spaanse jeugdinrichting. Daar zit hij nu nog, bijna vier maanden later. Hij heeft inmiddels twee Spaanse en een Nederlandse advocaat. Het leven in een Spaanse jeugdgevangenis is pittig voor Charly, ook omdat hij de taal niet spreekt. Dat leidt volgens zijn familie tot misverstanden en sancties.

Hulp ingeroepen van ambassade

Volgens de familie van Charly krijgt hij te weinig hulp van de Nederlandse ambassade. De familie heeft vanaf het begin hulp ingeroepen. Die hebben telefonisch geprobeerd te bemiddelen. Na zes weken kwam er voor het eerst iemand bij Charly op bezoek.

"We proberen zoveel mogelijk zaken te bundelen. We kunnen niet voor iedere betrokkene meteen de volgende dag op pad om die te bezoeken. Dat kan niet met twee aanhoudingen per dag en 250 gevangenen in dit land. We doen er alles aan, maar we kunnen niet simpelweg een Nederlander in een ander land uit de gevangenis halen", zegt Matthijs van Bonzel, ambassadeur in Spanje.

Nieuwe beleidsnota

Op dit moment proberen de advocaten, samen met de ambassadeur ervoor te zorgen dat Charly in Nederland zijn rechtszaak kan afwachten. Maar de Spaanse rechter weigert dat tot nu toe.

Morgen komt het Ministerie van Buitenlandse Zaken met een beleidsnota waarin onder andere staat hoe de ambassade met minderjarigen in buitenlandse gevangenissen moet omgaan.

Steeds meer gemeenten bouwen ze: speciale containerwoningen voor huurders die overal overlast veroorzaken. Maar buurtbewoners komen hier volop tegen in protest. "We weten niet wat deze mensen op hun kerfstok hebben."

Het is een wat afgelegen plek, aan de rand van Hilversum Zuid. Gelegen aan de rand van een industrieterrein staan de zes containerwoningen van Keerpunt Zuid: speciale woningen voor daklozen met een drank- of drugsverslaving. Het gaat om mensen die op straat kwamen te staan, omdat ze in hun huurwoning voortdurend overlast veroorzaakten in de buurt.

'Het is een fijne plek'

Dit geldt ook voor Hennie. Jarenlang ging ze van kliniek naar kliniek en belandde ze uiteindelijk weer op straat. 9 jaar geleden kwam ze hier wonen.

Hennie: "Het is een fijne plek. Er komen ook geen mensen meer langs. Die heb ik er allemaal uitgeflikkerd. Als je niemand binnen laat, is het een hele fijne plek."

Bewoners mogen drinken en gebruiken

Een poging om van de drank en drugs af te komen, doet Hennie niet meer, vertelt ze terwijl ze een slokje bier neemt. "Ik lig een beetje op de bank. Ik drink en gebruik ook af en toe. Maar soms ook een paar dagen niet. Ik doe wat ik wil."

En dat is precies de kern van wat dit project volgens initiatiefnemer Harrie Koeleman - manager van Kwintes - tot een succes maakt. "De bewoners mogen hier gewoon de hele dag drinken en gebruiken. Hiervoor gingen ze steeds de afkickkliniek in en uit. En hier mag je gewoon zijn wie je bent. Verslaving is een ernstige ziekte en we accepteren dat ze drinken en gebruiken. En dan zie je dat er een soort rust ontstaat bij deze bewoners."

Regel: geen overlast veroorzaken

De bewoners moeten zich wel aan een paar basisregels houden. Ze moeten accepteren dat ze onder bewindvoering worden geplaatst, en ze moeten een paar uur begeleiding per week accepteren.

En tot slot het belangrijkste: ze mogen geen overlast in de buurt veroorzaken. En daar is Koeleman heel streng op: "Deze afspraken zijn heel duidelijk, en die worden er ook echt in geramd. Je krijgt deze kans, maar dan moet je je wel aan de voorwaarden houden. En dat blijkt goed te werken. De bewoners zien dit ook echt als een laatste kans, want ze zijn overal uitgegooid. Dus ze weten waar ze het voor doen."

Onrust en protest

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat steeds meer gemeenten heil zien in deze onorthodoxe aanpak. In tientallen gemeenten zijn ze bezig met plannen om dit soort speciale container-woningen voor overlastgevers uit de grond te stampen.

Maar alleen de aankondiging van deze speciale woningen, leidt in bijna iedere gemeente al tot onrust en protest onder buurtbewoners.

'Hoe gevaarlijk zijn deze mensen?'

Zo ook in Amersfoort. Het gemeentebestuur heeft besloten dat in de wijk Vathorst ook containers moeten komen voor overlastgevende huurders. Iets waar de buurt volgens Jacco de Feijter, voorzitter van de bewonersvereniging Belang van Vathorst, bepaald niet blij mee is.

De Feijter: "Het zijn mensen die veel drinken en gebruiken. Die soms verzamelwoede hebben. Het is niet zo dat wij als buurt vinden dat deze mensen geen woning moeten krijgen, maar er wonen hier veel gezinnen met jonge kinderen. En om wat voor mensen gaat het eigenlijk? Zitten er ook bewoners tussen die gevaarlijk kunnen zijn? We krijgen amper informatie van de gemeente hierover. En daardoor ontstaat onrust."

Geen duidelijke communicatie

Wat de Feijter ook stoort is dat gemeente vanaf het begin in zijn ogen niet eerlijk hierover heeft gecommuniceerd. "We kregen in eerste instantie een brief van de gemeente. Daarin stond dat het om mensen gaat die rust nodig hebben en ruimte. Dan denk je in eerste instantie: dat klinkt goed en dat is een nobel streven."

Hij gaat verder: "Maar dan blijkt het om huurders te gaan die in hun eigen buurt vanwege overlast niet meer te handhaven waren. Dan wordt het wel een totaal ander plaatje."

'Laat je niet afschrikken'

Koeleman - die veel gemeenten adviseert op dit terrein - erkent dat het heel belangrijk is dat gemeenten open en eerlijk communiceren met burgers. En dat het ook 'moed en lef'-bestuurders vergt.

Koeleman: "Je moet er als gemeentebestuur echt voor gaan staan. En alles goed uitleggen. En je krijgt in het begin alles en iedereen over je heen. Maar daar moet je je niet door laten afschrikken, want dan kom je nergens."

Minder overlast

In Hilversum merkte hij dat er ook veel onrust was toen de plannen werden aangekondigd, maar dat dit protest snel verdween.

Koeleman: "Zes van de negen mensen die hier nu wonen op dit terrein, waren goed voor 150 meldingen van overlast bij de politie per jaar. Nu zijn er amper meldingen. Nu is er weinig overlast en dat scheelt een hoop ellende hier in Hilversum. En dat beeld zie ik ook in andere gemeenten."

'Heb eindelijk rust gevonden'

Hij begrijpt de bezorgde buurtbewoners ook, vertelt hij. "Ik snap heel goed dat het spannend is, mensen in je buurt hebben die verslaafd zijn. Die wil je niet in je achtertuin. Maar mijn ervaring is ook dat het weinig problemen in de buurt geeft. Sterker, dat het rustiger wordt in de buurt."

Hennie woont inmiddels al 9 jaar in haar containerwoning en denkt er voorlopig nog niet aan om weg te gaan. Hennie: "Ik heb het fijn hier, samen met mijn hondje. Ik ga hier niet meer weg. Ik heb eindelijk rust gevonden."

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.