De misbruikaffaire in Huizen blijkt veel omvangrijker dan tot nu toe gedacht. De 27-jarige onderwijsassistent Stefan P. wordt naast ontucht ook verdacht van seksueel misbruik. Hij maakte zeker twintig slachtoffers, volgens justitie. Hoe kon dit gebeuren binnen de muren van instellingen waar met kwetsbare kinderen wordt gewerkt?

De misdrijven vonden plaats in een blindenschool, een kinderdagverblijf en een instelling voor kinderen met een verstandelijke handicap. De meeste slachtoffers zijn kinderen met een visuele of verstandelijke beperking, tussen de 12 en 16 jaar oud. Het jongste slachtoffer was 3.

De affaire roept opnieuw vragen op over het toezicht en de screening van medewerkers in de hulpverlening aan kinderen. Dat blijkt niet waterdicht. Want er was in 2010 al een ernstig signaal over de verdachte, die desondanks nog jaren ongestoord kon doorwerken in de kinderzorg. Totdat hij in juni tegen de lamp loopt. In EenVandaag een uitgebreide reconstructie.

In de uitzending reageert voor het eerst het instituut voor blinden en slechtzienden Visio op de affaire. De onderwijs – en zorginstelling slaat alarm over het in haar ogen tekortschietende systeem om medewerkers te screenen. Visio wil meer mogelijkheden om meldingen van 'seksueel grensoverschrijdend gedrag; onderling uit te wisselen tussen instellingen. Ook Scouting Nederland komt aan het woord en is het met Visio eens.

Dubbelleven

Hij werkte jarenlang overal waar maar kinderen zijn in Huizen: bij blindenschool Visio, de stichting Philadelphia voor gehandicapte kinderen, Kinderdagverblijf Kasselemai en Scouting Vasanta. De 27-jarige onderwijsassistent Stefan P. uit Huizen. Hij leek de ideale, toegewijde hulpverlener. Totdat hij op 26 juni wordt opgepakt. De zaak komt aan het rollen als een 16-jarige jongen uit Huizen aangifte doet en zegt te zijn aangerand door P. tijdens het uitgaan. Na zijn arrestatie begint hij zaken te bekennen en een groot rechercheteam van 25 rechercheurs start een breed onderzoek.

Strafzaak

Komende dinsdag start in Amsterdam de strafzaak tegen P. Dan moet hij zich voor het eerst in een pro forma zitting verantwoorden voor de zaken die hij allemaal opgebiecht heeft. Justitie verdenkt hem van 12 feiten waarbij sprake was van ontucht en seksueel misbruik, van 2005 tot 2012. Hij zou 20 slachtoffers hebben gemaakt onder de kinderen die waar hij werkte aan hem waren toevertrouwd. En dan misbruikte hij volgens justitie enkele kinderen die hij via ‘grooming’ op internet overhaalde tot een afspraak. Alle betrokken ouders zijn door justitie ingelicht. Volgens zijn advocaat is P. opgelucht dat hij is opgepakt ‘omdat hij een einde wilde maken aan zijn gedrag’.

Gemiste signalen

Maar had de zaak eerder gestopt kunnen worden? Al in 2010 was P. als zedenverdachte in beeld. Toen deed de moeder van een 16-jarige jongen van de Scouting aangifte tegen P. omdat haar zoon door hem zou zijn aangerand op zomerkamp. De zedenpolitie deed onderzoek maar dit leidde niet tot een veroordeling bij gebrek aan bewijs. Dezelfde aangifte maakt nu deel uit van de vervolging van P. Zowel bij de Scouting als bij Visio was dit in 2010 al bekend maar hij kon nog twee jaar doorwerken met kinderen. Beide organisaties zeggen geen mogelijkheden te hebben gehad elkaar goed te informeren, vanwege privacyregels. Achteraf hebben ze spijt dat P. nog langer heeft kunnen doorwerken met kinderen.

Roep om maatregelen: zwarte lijst

De affaire heeft grote beroering veroorzaakt in de hulpverleningssector aan kwetsbare kinderen. Bestuursvoorzitter Marten de Bruine van het Blindeninstituut Visio waarschuwt dat het toezicht en de screening ‘aan de poort’ niet waterdicht is. Hij wil snel veranderingen doorvoeren. Volgens Visio is vooral het probleem dat instellingen en de politie geen informatie kunnen uitwisselen over verdacht gedrag en meldingen. Dat kan alleen als er sprake is van een veroordeling, via de zogeheten Verklaring Omtrent Gedrag. Bestuursvoorzitter Marten de Bruine wil nu dat er een landelijke registratie komt waarin hulpinstellingen onderling, via een beveiligde omgeving, informatie kunnen uitwisselen. “We moeten vermoedens en negatieve signalen aan elkaar kunnen melden. Ook als er nog geen veroordeling is. Nu is dat met teveel juridische restricties omgeven. En dan loop je het risico dat je iets hoort als het al te laat is.” Scouting Nederland valt Visio bij. Ook zij willen een landelijk register waarin organisaties die met kinderen werken meldingen kunnen uitwisselen.

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.

De Russische president Vladimir Poetin is voorstander van een bestand met Oekraïne, mits het leidt tot duurzame vrede. Dat liet hij weten tijdens een persconferentie. Toch houdt Ruslandkenner Helga Salemon een slag om de arm: "Poetin zal blijven stoken".

Eerder deze week bereikte de Verenigde Staten met Oekraïne een akkoord voor een wapenstilstand van dertig dagen. En nu lijkt Rusland voorzichtig de deur open te doen naar onderhandelingen. Maar dat kan alleen als er sprake is van een duurzame vrede. Of dat kan met het Amerikaanse voorstel, is volgens de Russische president nog niet duidelijk.

Staatstelevisie benadrukt Russische successen

Opvallend is dat de Russische staatstelevisie vooral de successen benadrukt, zoals het bezoek van Poetin aan Koersk en de Russische troepen die daar terrein terugwinnen. De vredesonderhandelingen zijn nauwelijks aan bod gekomen.

Volgens Salemon wil Poetin daarmee laten zien: we zijn aan de winnende hand. "Dus daar gaat het de hele week over in de journaals."

Geschiedenisboeken

Bovendien lijkt Poetin niet uit te zijn op vrede als er niet aan zijn eisen wordt voldaan. "Het lijkt alsof hij bedacht heeft dat hij de geschiedenisboeken in wil als de man die Oekraïne weer in de Russische invloedssfeer bracht. Hij is natuurlijk ook al een oude man", vertelt Salemon.

"Als je het volk in dit land rijp wil maken voor een vrede, dan praat je niet zoveel over oorlog. Als het al over onderhandelingen ging, was het vanuit het oogpunt dat Oekraïne zich toch niet aan afspraken zou houden."

Oorlogseconomie

Rusland wordt sinds de start van de oorlog met Oekraïne aan allerlei sancties onderworpen, door zowel de Europese Unie als de Amerikanen. "Eigenlijk draait de economie daar nu op oorlog. Dus als die oorlog ophoudt, dan stort de economie in."

Ook daarom acht Salemon de kans op vrede klein. "Poetin weet dat in vredestijd het land economisch niet gezond kan worden. Met een vrede wint hij daarom helemaal niet."

Eisen

Het land lijkt alleen akkoord te willen gaan met vredesonderhandeling of een staakt-het-vuren als aan al haar eisen wordt voldaan. "Ze willen bijvoorbeeld geen gebieden teruggeven. Geen internationale troepen op Oekraïens grondgebied."

En dat dat een flinke eisenlijst is, weten ze. "Poetin weet dat Oekraïne nooit akkoord kan gaan met alle eisen, dat is voor hen een breekijzer. In ieder scenario is voor Poetin oorlog voordeliger dan vrede."

Trump

Ook de Amerikaanse president Donald Trump zal daarin weinig verschil maken. "Ook als Trump zou zeggen: de Russen houden zich niet aan afspraken, ik steun Oekraïne weer voluit... Dan heeft Rusland gewoon de oude vijand terug. En dat zie je ook op televisie: in de propaganda wordt rekening gehouden dat de VS zich ook kan afzetten tegen Rusland."

"Wat je dan ook hoort: als de VS weer die vijandige houding aanneemt, is het beter om door te vechten." Bovendien zou ook als er wel een akkoord komt, Poetin niet meer te vertrouwen zijn. "Hij heeft vaker laten zien: aan afspraken houdt hij zich niet. Poetin houdt in feite Trump aan het lijntje."