Kinderombudsman over terughalen kinderen IS: 'Als we niks doen, worden ze gevaarlijker'

Het Rode Kruis wil helpen om vrouwelijke jihadisten en kinderen uit Syrië te halen. Het wachten is nog op de hulpvraag vanuit de Nederlandse regering. Maar of die op korte termijn zal komen is de grote vraag.

Naar schatting zitten, volgens de AIVD, 30 vrouwen en 65 Nederlandse kinderen vast in Koerdische kampen in Noord-Syrië. Om terug te kunnen keren moeten zij zich melden bij de Nederlandse ambassade of consulaat in Turkije of Irak. Op dit moment kunnen zij echter de kampen niet verlaten.

'Initiatief bij regering'

Kinderombudsman Margrite Kalverboer trok al eerder aan de bel bij de regering. Zij wil graag dat de kinderen zo snel mogelijk uit de kampen gehaald worden. "Het nieuws van het Rode Kruis is voor mij niet echt nieuw. Dit wisten we al langer en het aanbod ligt er ook al langer. Alleen het initiatief ligt nu bij de regering. Ik denk dat er nu een opening zou moeten zijn."

Lees ook

• 

  IS-vrouw Amber K.: 'We willen heel graag terug'

  • 22-02-2019

Het merendeel van de naar schatting 65 kinderen is geboren in het Kalifaat. "Het gaat om minderjarige kinderen en zij hebben het recht om beschermd te worden", zegt Kalverboer. "Dat staat ook in het internationale verdrag inzake de rechten van het kind. Als de moeder niet kan zorgen voor het kind dan heeft de overheid de taak het kind te beschermen. Dat kan niet zo lang ze in dat kamp zitten."

Detentiekampen

Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen bezocht recent deze kampen en sprak met twee jihadvrouwen. "De vrouwen zitten in een soort detentiekampen. Er is een wachtpost, waardoor zij niet zelfstandig naar de grens kunnen." Volgens Melissen willen de Koerden graag van deze gevangenen af. De angst bestaat dat terreurcellen van IS ingrijpen in de kampen

Tegelijkertijd ziet de Nederlandse regering vooral politiek gevaar. "Er is natuurlijk een vrees voor die vrouwen. Dat snap ik wel", zegt Melissen. "Je bent bang dat er tussen die vrouwen een paar zitten met slechte bedoelingen. Maar de vrouwen die ik heb gesproken voelen zich vooral rot omdat ze zo'n onnozele keuze hebben gemaakt in hun leven. Je moet het geval voor geval bekijken."

Hoe langer je wacht, hoe gevaarlijker

Het Rode Kruis biedt een helpende hand aan vrouwen, maar ook aan kinderen. Volgens Kalverboer is het van groot belang dat de kinderen tijdig uit die kampen worden gehaald. "Als je niets doet dan worden kinderen gevaarlijker. Op een zeker moment komen ze terug en dan haal je mogelijk terroristen binnen. Als een kind geïndoctrineerd is dan is er een goede behandeling mogelijk."

Op het moment dat een kind terugkomt in Nederland wordt er een heel plan in werking gesteld. De Raad van de Kinderbescherming heeft volgens Kalverboer goed in beeld om welke kinderen het gaat. De kinderen worden direct in pleeggezinnen ondergebracht en komen in een traject van gespecialiseerde zorg.

Het Rode Kruis wil helpen om jihadvrouwen en kinderen uit Syrië te halen. De kinderombudsman Margrite Kalverboer en oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen reageren in Radio EenVandaag

'Goede behandeling nodig'

"Vaak wordt er gekeken naar netwerkgezinnen, dan gaat het om familieleden van vader of moeder. Maar natuurlijk alleen als die familieleden geen IS-gedachtengoed naleven. De moeders zullen in detentie gaan. De kinderen hebben een traumabehandeling nodig. Daarnaast zullen ze gevolgd blijven worden tijdens hun ontwikkeling."

Kalverboer zal het kabinet blijven oproepen om de kinderen spoedig terug te halen. "Ze moeten niet onder deze kwalijke invloeden blijven staan. Als ze niet op korte termijn terug kunnen dan moet je zorgen dat de ontwikkeling daar zo goed mogelijk verloopt."